Charcik włoski - pies inny niż wszystkie
Charciki włoskie to psy budzące wiele emocji. Na ulicach spotyka się ich stosunkowo mało, jednak zawsze zwracają na siebie uwagę. Choć wyglądają na kruche i delikatne, potrafią zaskoczyć nie tylko wytrwałością, ale też chartem ducha. Charciki włoskie, jak wszystkie psy z grupy chartów, różnią się znacząco od większości ras psów – dla jednych będzie to zaleta, dla innych wada. Nie ulega wątpliwości, że porównywanie ich z innymi czworonogami nie ma większego sensu, warto jednak poznać podstawowe różnice, zanim pierwszy charcik pojawi się w Twoim domu. A ty? Czy też jesteś już beznadziejnie zakochany w charcikach?
Spis treści
- Historia charcików włoskich
- Charakter i osobowość charcików włoskich
- Dla kogo charcik włoski będzie idealnym pupilem
- Charcik włoski i dzieci
- Charcik włoski i inne zwierzęta
- Żywienie – najlepsza karma dla charcika włoskiego
- Zdrowie charcików włoskich
- Pielęgnacja charcików włoskich
- Charcik włoski – wzorzec rasy i wygląd
- Imię dla charcika włoskiego
Historia charcików włoskich
Charciki włoskie to bardzo stara rasa, która jest znana od wieków. Jej początki nie są znane, jednak wiele wskazuje na to, że przodkowie dzisiejszych charcików pochodzili ze starożytnego Egiptu. Psy o bardzo podobnym, charakterystycznym wyglądzie można znaleźć w sztuce Egipcjan, na wielu stanowiskach archeologicznych znaleziono też szczątki psów pochowane razem z ludźmi.
Z bardziej konkretnych podań – legenda głosi, że charciki włoskie przybyły do Rzymu jako prezent dla Juliusza Cezara od Kleopatry. Nawet jeżeli charciki pojawiły się w Rzymie w mniej spektakularnych okolicznościach, pewne jest, że charciki bardzo szybko zadomowiły się w arystokratycznych rodzinach rzymskich bardzo szybko. Psy brały udział w polowaniach na bażanty i zające, a także towarzyszyły wysoko urodzonym damom. To te ostatnie przyczyniły się do spopularyzowania charcików wśród arystokracji całej Europy. Kiedy młode hrabiny i księżniczki opuszczały dom, wychodząc za mąż za równie wysoko urodzonych potomków wysokich rodów zagranicą, zazwyczaj zabierały ze sobą pupila, który dodawał im otuchy.
Przez wieki charciki towarzyszyły koronowanym głowom, m.in. Karolowi V Mądremu, Katarzynie Medycejskiej, Ludwikowi XIII i XIV, czy Fryderykowi II. Rasa prawie wymarła w XIX wieku, kiedy popularne stały się whippety. By odróżnić je od nowej rasy, dążono do miniaturyzacji charcików, co niestety odbiło się negatywnie na ich zdrowiu.
Rasa została uratowana na początku XX wieku, kiedy niemieccy hodowcy postanowili rekonstruować rasę do pierwotnego stanu. Charciki, choć małe, nigdy nie były przecież skarłowaciałe. Próby zakończyły się sukcesem – dziś charty są zarówno psami towarzyszącymi, jak i gwiazdami psich wyścigów. Choć pojawiają się na torze nieco rzadziej niż chociażby whippety, nierzadko zadziwiają swoją szybkością i pasją.
Charakter i osobowość charcików włoskich
Miłośnicy chartów często powtarzają, że są to psy inne niż wszystkie. Maja przenikliwe, niemal ludzkie spojrzenie i często zaskakują swoją ludzką rodzinę nietypowymi zachowaniami.
Bez wątpienia są to psy bardzo inteligentne i przywiązane do człowieka. Kiedy wrócisz do domu, możesz mieć pewność, że Twój pies będzie zawsze przy Tobie, obserwując każdy Twój ruch. Z jednej strony przy tak silnej więzi nie sposób poczuć się samotnym, jednak dla niektórych osób taki nieustanny brak prywatności może na dłuższą metę stać się niepokojący, czy męczący. Charcik włoski zawsze będzie potrzebował bliskości swojego opiekuna. Psy tej rasy mają tendencję do lęku separacyjnego, dlatego od pierwszych dni przyzwyczajaj pupila do zostawania samemu w domu przez jakiś czas i opieki innych osób – nawet jeżeli masz pracę zdalną, w ciągu całego życia psa może zdarzyć się sytuacja losowa wymagająca chwilowej opieki innej osoby, chociażby choroba.
Charcik włoski zawsze będzie chciał być jak najbliżej. Najczęściej psy tej rasy nie rozumieją, czemu miałyby spać poza łóżkiem swojego człowieka, a podczas odpoczynku leżeć na legowisku. Przecież to oczywiste, że powinien być koło Ciebie na kanapie (a najlepiej na kolanach).
Charcik włoski najczęściej najmocniej przywiązuje się do jednej, wybranej osoby, kochając jednak resztę rodziny. Wobec obcych charcik nie będzie jednak szczególnie wylewny. Nowo poznane osoby zazwyczaj traktuje z dystansem i trudno się domyślić z boku, że w tym małym ciałku drzemie tyle uczuć.
Charciki są skoczne i energiczne. Opiekunowie często porównują je do wiewiórek, które wskakują w niespodziewane miejsca. Nie jest to niestety bezpieczne – jeżeli pupil nie będzie miał możliwości bezpiecznego zejścia na podłogę, podobny „wyskok” może skończyć się kontuzją. Do drugiego roku życia charciki wymagają od opiekuna naprawdę sporo uwagi – to właśnie wtedy przychodzą im do głowy najbardziej szalone (i potencjalnie niebezpieczne) pomysły.
Choć od dawna charciki włoskie nie uczestniczą w polowaniach, zachowały silny instynkt pogoni. W praktyce oznacza to, że spuszczanie psa ze smyczy poza ogrodzonym terenem nie jest najmądrzejszym pomysłem. W mieście zagrożeniem są samochody, na łonie natury – pies może uciec w pogoni za ewentualną zwierzyną. Choć zawsze warto ćwiczyć przywołanie, może się zdarzyć, że pies na widok zwierzyny czasowo „ogłuchnie”.
Zanim kupisz charta, musisz wiedzieć, że na jego posiadanie musisz mieć pozwolenie wydawane przez starostwo. Teoretycznie pozwolenie powinno się uzyskać przed przybyciem szczeniaka do nowego domu, jednak w praktyce, by je uzyskać, potrzebujesz dokumentów od hodowcy. Hodowca powinien przygotować Cię do całej procedury, która choć nieskomplikowana, jest jednak konieczna. Pozwolenie na wszelki wypadek najlepiej zabierać ze sobą na wyjazdy z pupilem. Po każdej przeprowadzce należy uzyskać pozwolenie ze starostwa właściwego dla nowego miejsca zamieszkania. Po co zezwolenie na posiadanie charcika? Właśnie ze względu na myśliwską przeszłość i silny instynkt pogoni. Choć charcik włoski nie jest od dawna typowym psem myśliwskim, ustawa nakazująca pozwolenie dotyczy po prostu wszystkich chartów i psów w typie chartów – celem ma być ochrona dzikich zwierząt.
Dla kogo charcik włoski będzie idealnym pupilem
Charciki włoskie to psy pełne pasji, a jednocześnie kruche i delikatne. Idealnym opiekunem charcika będzie osoba, która szuka psa, który będzie jej towarzyszyć zawsze. Opiekę nad charcikiem można łączyć z normalnym życiem, jednak najczęściej psy tej rasy hodowcy polecają osobom o wolnym zawodzie lub pracującym zdalnie.
Dla charcika miejsce nie ma większego znaczenia, byle być przy swoim człowieku. Z uwagi na jego małe rozmiary, może bez przeszkód mieszkać w bloku. Ten mały piesek nie potrzebuje dużego metrażu.
Te małe pieski mimo wszystko nadal są psami i potrzebują opiekuna, który będzie traktował je poważnie. Noszenie charcików w torebce i zbytnie chronienie przed światem może im zrobić jeszcze większą krzywdę. Choć charcik nie powinien bawić się z dużymi psami, socjalizacja i nauczenie pupila bezstresowych kontaktów z innymi psami jest bardzo ważne. Z drugiej strony, nie chroń swojego charcika przed wysiłkiem. Codzienne spacery i trening pomogą wzmocnić mięśnie, więc aktywne charciki są mniej narażone na kontuzje, w tym złamania.
Przy charciku codzienne spacery są koniecznością, jednak to świetne psy dla zmarzluchów. Jeżeli w chłodniejsze dni masz ochotę ograniczyć spacery do minimum, Twój charcik będzie miał na ten temat podobne zdanie. W chłodniejsze dni (poniżej 15 stopni) konieczne jest założenie sweterka lub kurteczki, jednak nawet ubrany odpowiednio do pogody charcik zazwyczaj nie będzie zainteresowany długim spacerem. Wtedy ulubieniec bardzo chętnie spędzi z tobą czas na kanapie pod kocykiem.
Choć sama pielęgnacja charcika włoskiego nie jest specjalnie wymagająca, a jego sierść nie wypada tak intensywnie, niestety nie jest to pies dla pedantów. Charciki włoskie bardzo długo mogą mieć problemu z załatwianiem się na dworze, wpadki w domu zdarzają się nawet zbliżającym się do pierwszego roku życia psom. Hodowcy charcików odradzają też korzystanie z podkładów higienicznych – u charcików zmniejszają one motywację do nauki czystości, przecież w domu są do tego specjalne maty!
Charcik włoski i dzieci
Charcik włoski zasadniczo nie jest najlepszym kandydatem na psa dla rodziny z małymi dziećmi. Te delikatne psiaki mogą zostać przypadkowo skrzywdzone przez dziecko, które jeszcze nie do końca jest świadome swojej siły. Możliwe jest kontrolowanie kontaktów dziecka z psem i uczenie potomka od małego, jak bawić się z pupilem, by nie zrobić mu krzywdy, jednak w codzienne życie z dzieckiem i psem będzie o wiele łatwiejsze, kiedy wybierzesz mniej delikatną rasę.
Zazwyczaj hodowcy polecają charciki dla rodzin ze starszymi, spokojniejszymi dziećmi, powyżej 10. roku życia.
Charcik włoski i inne zwierzęta
Charcik włoski najlepiej dogada się z innym charcikiem (lub większym chartem). Relacje z innymi psami bywają różne, w zależności od socjalizacji poszczególnych psiaków. Ogólnie rzecz biorąc, w przeciwieństwie do innych mniejszych psów, charcik zdaje sobie sprawę z przewagi większych psów i raczej nie będzie sam prowokował konfliktu.
Wielu opiekunów chartów po jakimś czasie zastanawia się nad drugim charcikiem. Często jest to świetny pomysł, jednak kolejny pies wymaga przygotowań. Hodowcy najczęściej odradzają zakup dwóch szczeniaków z jednego miotu, sugerując, że jeden mały charcik na raz to już wystarczające wyzwanie. Najczęściej zaleca się zakup drugiego charcika po roku lub dwóch – jeżeli nadal będziesz zainteresowany.
Charciki najczęściej dobrze dogadują się z kotami, choć dużo zależy też od towarzyskości konkretnego kota.
Charcik i mniejsze zwierzęta w domu – to nie jest szczególnie rozsądne połączenie. Instynkt łowiecki jest u charcików zaskakująco duży, jak na zwierzęta, które od pokoleń nie uczestniczą w polowaniach.
Żywienie – najlepsza karma dla charcika włoskiego
Charciki włoskie to psy o bardzo szybkim metabolizmie, potrzebują więcej karmy niż psy o podobnej wadze. Standardowe tabele mogą się po prostu nie sprawdzić. Dobrym rozwiązaniem może być karma o podwyższonej kaloryczności, jednak przed odbiorem szczeniaka warto porozmawiać z hodowcą o zapotrzebowaniu energetycznym charcików i ilości karmy, jaką pies będzie potrzebował na co dzień.
Dorosłe charty zazwyczaj karmi się dwa razy dziennie. To często wybredne psy, które trudno namówić do zjedzenia nowej karmy. Warto wybrać jedną karmę i nie zmieniać jej bez powodu.
Dobrym pomysłem jest żywienie mieszane: jeden posiłek dziennie mokry lub BARF i jeden złożony z karmy suchej. Charciki mają większy problem niż inne psy z jedzeniem innej karmy w sytuacjach awaryjnych, na przykład podczas podróży, czy opieki innej osoby. Sposobem na to może być przyzwyczajenie psa do karmy suchej. Dzięki temu, jeżeli z jakiegoś powodu chwilowo konieczne będzie przestawienie pupila na karmę suchą, mniejsze będzie ryzyku strajku głodowego pupila.
Sprawdź także: Karma dla psów aktywnych
Zdrowie charcików włoskich
W przypadku charcików podstawą jest wybranie odpowiedniego weterynarza już na etapie odbioru szczeniaka. Idealnie byłoby, gdyby ulubieniec od razu trafił pod opiekę lekarza, który miał do czynienia z chartami i zna specyfikę tych psów.
Charty pod wieloma względami różnią się od innych psów. Istnieją nawet teorie sugerujące, że wszystkie psy z grupy chartów nie są nawet psami, a osobnym gatunkiem!
Niezależnie od tego, ile prawdy jest w teoriach o niezwykłym pochodzeniu charcików, prawdą jest, że ich podstawowe parametry życiowe znacząco różnią się od tych, które są typowe dla pozostałych ras psów. Inne są normy dla podstawowej morfologii, czy poziomu hormonów. Charty różnią się też budową serca, które jest bardziej umięśnione, by było w stanie przetrwać szybki sprint charakterystyczny dla wszystkich chartów. Charty bywają więc mylnie diagnozowane, co prowadzi do niepotrzebnego podawania na stałe leków obciążających wątrobę.
W przypadku chartów o wiele bardziej niebezpieczna jest też narkoza, dlatego, jeżeli ulubieniec będzie miał kiedyś z jakiegokolwiek powodu planowany zabieg, warto upewnić się, czy anestezjolog zna specyfikę grupy.
Największym problemem zdrowotnym charcików są złamania, zwłaszcza u młodych piesków do pierwszego roku życia. Szczeniaki charcików są bardzo energiczne i często mają głupie pomysły – jak większość młodych psiaków. Złamania powstają najczęściej w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Charciki zachowują się jak cień swojego człowieka, przede wszystkim konieczne jest nauczenie się w życiu codziennym uwagi – by chociażby patrzeć pod nogi podczas zamykania drzwi – to jeden z częstszych powodów złamań. Pamiętaj też o wsuwaniu krzeseł pod stół, by utrudnić pupilowi wskoczenie na stół. Charcikowe wypadki bywają też skutkiem upadku z mebli, na które jakimś cudem ulubieńcowi udało się wdrapać (i nie wiedział, jak zejść). W przypadku wypadku ważna jest szybka reakcja – złamanie goi się najlepiej, kiedy operacja, czy nastawienie łapki nastąpi w ciągu 48 godzin.
Charciki często mają też problemy z zębami i płytką nazębną. Jak na tak małą szczękę, charciki mają zaskakująco duże zęby. Są one dość mocno ściśnięte, co sprawia, że ogólnie charciki mają dość słabe zęby, o które trzeba szczególnie dbać. Podstawą jest mycie zębów, najlepiej codziennie i regularne przeglądy u weterynarza. Dobrym pomysłem będzie też podawanie pupilowi przysmaków dentystycznych i stosowanie specjalnych płynów dodawanych do wody, która zapobiega odkładaniu się płytki nazębnej.
Pozostałe choroby i dolegliwości charcików:
- Głuchota
- Padaczka
- Zaćma młodzieńcza
- Postępujący zanik siatkówki (PRA)
- Wyłysienie z rozrzedzeniem barwnika
- Choroba von Willebranda
Pielęgnacja charcików włoskich
Charciki włoskie są stosunkowo mało wymagające pod względem pielęgnacji. Ich delikatna sierść nie potrzebuje wymagających zabiegów. Wystarczy raz na jakiś czas je przeczesać. Zazwyczaj charciki są kąpane mniej więcej raz na miesiąc, jednak częstsze kąpiele są spowodowane przede wszystkim tym, że psy najczęściej śpią z opiekunem w łóżku, więc warto zadbać, by pies zawsze był czysty i pachnący.
Z uwagi na krótką sierść konieczne będzie zaopatrzenie się w różne ubranka – charcika ubiera się zazwyczaj, kiedy temperatura spadnie poniżej 15 stopni. Jesienią charcik będzie więc zakładał lekki sweterek lub bluzę, a zimą – ciepłą, puchową kurtkę.
Najwięcej uwagi wymagają zęby, których higieny nie można zaniedbać. Zęby warto myć charcikowi nawet codziennie.
Charcik włoski – wzorzec rasy i wygląd
Kraj pochodzenia: Włochy
Klasyfikacja FCI: Grupa X – charty. Sekcja 3 – charty krótkowłose
Wrażenie ogólne: Smukłej budowy pies o kwadratowej sylwetce. Mimo małych rozmiarów jest idealną miniaturą charta. Charcik włoski jest pełen elegancji, gracji, wdzięku i szyku.
Temperament: Żywy, czuły i łagodny.
Wysokość: 32-38 cm.
Waga: do 5 kg.
Głowa: Wydłużona i wąska. Subtelne umięśnienie skóry głowy, bardzo słabo zaznaczony stop, zwężająca się kufa.
Oczy: Duże i wyraziste, okrągławe. Ciemne tęczówki.
Uszy: Bardzo wysoko osadzone, małe, złożone i noszone do tyłu.
Szyja: Muskularna i sucha, bez podgardla.
Tułów: O prostej linii górnej, z dość wyraźnie zaznaczonym kłębem, o spadzistym i umięśnionym zadzie.
Ogon: Nisko osadzony, cienki nawet przy nasadzie, stopniowo zwęża się ku końcowi.
Kończyny: Przednie kończyny w całości proste, pionowe, o suchym umięśnieniu. Tylne – dobrze kątowane, oglądane od tyłu wyglądają na równe i równoległe.
Chód: Sprężysty, harmonijny, przestrzenny i nieco wysoki.
Skóra: Cienka, dobrze przylegająca (z wyjątkiem łokci).
Sierść: Delikatny, krótki i jedwabisty na całym ciele, bez podszerstka.
Umaszczenie: Zawsze jednolite: czarne, białe i izabelowate (od kremowego po rudy). Charciki amerykańskie bywają łaciate, wzorzec UKC różni się nieco od FCI.
Imię dla charcika włoskiego
Imię dla psa: Adonis, Axel, Bona, Bombka, Chudy, Charlie, Dyzio, Elvis, Figiel, Gaston, Gucio, Hrabia, Kronos, Lolo, Mort, Nino, Olaf, Prince, Ringo, Szary, Bestia, Tony, Willy, Zorro.
Imię dla suczki: Antonina, Adela, Bella, Buka, Donna, Flora, Frotka, Greta, Iskra, Kropka, Ksenia, Lotta, Mocca, Nora, Samba, Pestka, Gracja, Dama, Grey, Strzała, Zumba.
Czytaj również: Pies ~ Rasy psów
Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Przewodnik po ubrankach dla psa - tej zimy pupil nie zmarznie!
Poprzedni wpis: Nowofundland - ten duży, czarny pies