Jeż pigmejski - jak wygląda życie z jeżem

Choć jeże pigmejskie to nadal dość egzotyczne i rzadko spotykane zwierzaki domowe, z roku na rok ich miłośników przybywa. Nie można im odmówić uroku osobistego – ich nieco bezbronny widok potrafi zmiękczyć nawet najtwardsze serca. Jeże są też zwierzakami, które nie potrzebują wyprowadzania na spacer i prowadzą raczej nocny tryb życia, co sprawia, że mogą się wydawać idealnym zwierzakiem dla zapracowanej osoby, która nie ma czasu na opiekę nad pupilem o większych potrzebach społecznych. Wbrew pozorom jeże pigmejskie nie są wcale tak bardzo bezproblemowe i samoobsługowe, jak mogłoby się wydawać. Opieka nad nimi różni się znacząco od tej, do jakiej jesteśmy przyzwyczajeni w przypadku psów, czy kotów. Dla kogo jeż pigmejski będzie odpowiednim zwierzakiem? Co musisz wiedzieć, zanim pierwszy jeż pojawi się w Twoim domu?

Spis treści

• Jeż pigmejski – informacje dla początkującego opiekuna
• Dla kogo jeż pigmejski będzie najlepszym pupilem
• Jeż pigmejski dla dziecka
• Terrarium dla jeża pigmejskiego i jego wyposażenie
• Żywienie – co jedzą jeże pigmejskie
• Zdrowie jeży pigmejskich
• Jeż pigmejski - ile żyje jeż
• Imię dla jeża pigmejskiego
• Ile kosztuje jeż pigmejski

Jeż pigmejski – informacje dla początkującego opiekuna

Jeże pigmejskie to małe ssaki z rodziny jeżowatych (nie są gryzoniami). Jeże pigmejskie żyjące w naszych domach są potomkami jeży białobrzuchych i afrykańskich – oba gatunki pochodzą z centralnej Afryki. W przeciwieństwie do występujących w naszym kraju dziko jeży europejskich, jeże pigmejskie nie zapadają w sen zimowy. Co ważne, jeże europejskie są zwierzętami pod ścisłą ochroną i prawo zabrania ingerowania w ich życie, jeżeli nie zagraża im niebezpieczeństwo (na przykład w przypadku znalezienia rannego jeża). Jeżeli pragniesz zaprosić do swojego życia jeża, poszukaj hodowli jeży pigmejskich, których jest już u nas całkiem sporo.

Przeciętnie jeż pigmejski żyje około 5-6 lat. Często można spotkać się z informacją, że rekordzista przeżył 11 lat, jednak w praktyce szanse na tak dużą długowieczność są raczej małe. Dla porównania – dzikie jeże europejskie żyją około 2 do 3 lat. Środowisko naturalne jest o wiele niebezpieczne, a dzikim jeżom grozi wiele niebezpieczeństw – na czele z drapieżnikami.

Jeże to zwierzęta o silnym instynkcie terytorialnym. Nie potrzebują do towarzystwa drugiego przedstawiciela swojego gatunku. Niektórzy hodowcy uważają, że bez ryzyka konfliktu można połączyć w jednym terrarium dwie jeżowe siostry lub matkę z córką, jednak bezpieczniej będzie uznać jeże za typowych samotników. Pewne jest, że dwa samczyki jeży nie mają większych szans na jeżą przyjaźń, a kontakt może skończyć się poważną bójką.

Trudno jest jednoznacznie określić charakter jeża, sami hodowcy uważają, że ile jeży, tyle osobowości. To, jakie usposobienie będzie miał Twój pupil, będzie zawsze w dużym stopniu loterią, ponieważ w wieku, w którym mały jeż trafia pod opiekę nowej rodziny, hodowca nie może jeszcze jednoznacznie powiedzieć, jaki charakter ma iglasta kuleczka. Generalnie jeże są dość odważne – łatwiej o pewność siebie, kiedy w każdej chwili możesz nastroszyć igiełki na plecach, jednak ich potrzeby kontaktu z człowiekiem są dość zróżnicowane. Na pewno dużo zależy od socjalizacji małych jeżynek w hodowli, jednak nawet w hodowli stawiającej bardzo duży nacisk na oswajanie maluchów mogą zdarzyć się w jednym miocie zarówno jeże przytulaśne, jak i zdystansowane. Charakter jeża zawsze będzie więc niespodzianką – trzeba nauczyć się kochać go takiego, jakim się urodził.

Jeż prowadzi typowo nocny tryb życia, przy czym godziny aktywności mogą się różnić w przypadku poszczególnych zwierzaków. Ogólnie jeż budzi się między godziną 20 a 23 i zasypia nad ranem (w międzyczasie robiąc sobie małe drzemki). Wśród jeży są większe i mniejsze śpiochy, w przypadku większych śpiochów można zachęcić jeża do wcześniejszej pobudki, gasząc światła w pokoju, w którym jest terrarium (jeże są wrażliwe na mocne światło) i stukając w miseczkę, do której warto oczywiście nałożyć karmę lub ulubiony smakołyk. Wizja kolacji (lub śniadania, biorąc pod uwagę, że jeż dopiero się obudził) może nakłonić pupila do wyjścia z domku. Pamiętaj jednak, by nie budzić swojego jeża na siłę zbyt wcześnie – nie będzie wtedy w zbyt dobrym humorze i każda osoba, która została obudzona kiedyś z drzemki, może dobrze zrozumieć, że jeż ma pełne prawo do obrażenia się na opiekuna.

Dla kogo jeż pigmejski będzie najlepszym pupilem

Choć nie można powiedzieć, by jeż był zwierzakiem samoobsługowym i bezproblemowym (nie można tego powiedzieć o żadnym zwierzęciu), może się sprawdzić jako pupil dla zapracowanej osoby, która po pracy nie ma siły na spacer z psem ani żadną bardziej skomplikowaną interakcję z pupilem.

Jeż pigmejski to zwierzątko, które potrafi nawiązać więź ze swoim opiekunem, a oswojony będzie potrzebował czasu i uwagi, lecz nie można porównywać jego potrzeb emocjonalnych do psa, czy kota. Będzie reagował na swoje imię, a niektóre jeże można nawet nauczyć podawania łapki, jednak na pewno nie jest to aż tak duże zobowiązanie dla osoby, która boi się, że nie ma wystarczająco dużo czasu, by zapewnić aktywność i uwagę psu. Z drugiej strony – potrzeby życiowe jeży są dość specyficzne, a niewłaściwa opieka nad pupilem może zakończyć się jego śmiercią. Dotyczy to przede wszystkim niezwykłej wrażliwości na niskie temperatury. Choć terrarium zapewnia odpowiednią temperaturę, warto co jakiś czas kontrolować, stan techniczny zestawu grzewczego. Już kilka godzin w temperaturze poniżej 22 stopni stanowi dla jeża poważne zagrożenie.

Jeż pigmejski potrzebuje sporo ruchu. Choć niezbędnym wyposażeniem każdego terrarium dla jeża powinien być kołowrotek lub dysk do biegania, zaleca się codziennie wieczorem wypuszczenie jeża na wybieg w mieszkaniu. Dzięki temu zadbasz o kondycję pupila, a ta jest bardzo ważna, ponieważ nadwaga jeża jest poważnym problemem zdrowotnym. Dla osób o chronotypie wieczornym nie będzie to żaden problem, ale jeżeli lubisz położyć się wcześnie spać, może okazać się to sporym problemem.

Jeż pigmejski dla dziecka

Jeże wyglądają niesamowicie słodko, takie są fakty. Nic dziwnego, że na sam ich widok miękną nie tylko dorosłe, ale też dziecięce serca. Jednocześnie wizualna atrakcyjność zwierzaka nie ma nic wspólnego z tym, czy jesteśmy w stanie zaspokoić jego potrzeby życiowe.

Nie ma żadnych przeciwwskazań do opieki nad jeżem, jeżeli w domu jest nawet bardzo małe dziecko. Terrarium to świetnie izoluje jeża od reszty mieszkania, dzięki czemu nie trzeba się martwić, że bobas zrobi przypadkiem krzywdę pupilowi, kiedy rodzic będzie zajęty (jak to może mieć miejsce na przykład w przypadku mniejszego psa, czy kota).

Z drugiej jednak strony – jeż pigmejski dla dziecka to nie jest najlepszy pomysł, przynajmniej w przypadku większości dzieci. Pomijając już kwestię opieki nad zwierzakiem i odpowiedzialności, która zawsze jest ostatecznie po stronie rodzica – jeż może nie spełnić oczekiwań pod względem relacji z pupilem. Psy są o wiele bardziej wymagające pod każdym względem, ale też więź z nim jest silniejsza. Może się okazać, że nawiązanie bliższego kontaktu z jeżem będzie wymagać nieco więcej czasu lub do Twojego domu trafi dość niezależny egzemplarz, który czułości będzie jedynie tolerował. Choć są dzieci, które z radością wcielą się w rolę obserwatora jeżego świata, część maluchów może być mocno zawiedziona codziennością z jeżem.

Kontakt dziecka z jeżem pigmejskim jest też mocno utrudniony ze względu na godziny aktywności zwierzaka. Nie ma raczej co liczyć na to, że uda się poobserwować życie jeża przed godziną 20 – duża część dzieci, zwłaszcza młodszych o tej godzinie jest usypiana lub szykuje się do snu. Ekscytacja związana z obserwacją wybudzającego się jeża u części dzieci może storpedować wysiłki rodzica, by wyciszyć dziecko przed snem.

Terrarium dla jeża pigmejskiego i jego wyposażenie

Jakie terrarium dla jeża

Przyjmuje się, że terrarium dla jeża powinno mieć wymiary ok. 120x50x50 cm. Terrarium dla jeża pigmejskiego powinno być jednopoziomowe, upadek z piętra byłby dla jeża potencjalni niebezpieczny. Dla jeży najczęściej używa się terrariów z płyty meblowej. W większości przypadków terrarium powinno mieć zamontowane na stałe ogrzewanie. Optymalna temperatura dla jeża mieści się w przedziale 22-28 stopni. O ile w ciągu dnia w większości domów temperatura ta będzie utrzymana, nawet lekkie wychłodzenie pomieszczenia w nocy jest dla jeża bardzo groźne. Do utrzymania właściwej temperatury w terrarium mogą posłużyć emitery ciepła, żarówki imitujące światło księżyca, kable grzewcze… możliwości jest dużo i każdy opiekun znajduje swój sposób na to, by zapewnić odpowiednie warunki pupilowi. Najprostszym rozwiązaniem jest kupno gotowego terrarium z systemem grzewczym, termometrem i termostatem, jednak jest to też na pewno rozwiązanie droższe niż samodzielne złożenie poszczególnych elementów.

Podłoże do terrarium

Hodowcy i opiekunowie stosują różne rozwiązania. Najprostszym rozwiązaniem, które ma jednak poważne wady, będą trociny odpylone. Te jednak osadzają się na kolcach i mogą nie być dla jeża komfortowe. Alternatywą będzie połączenie jednorazowych podkładów dla zwierząt i flanelowych pieluszek, kocyków, czy innych kawałków materiału (pamiętaj, by uciąć wystające nitki!).

Domek dla jeża

Jeże potrzebują ciemności i spokoju, by spać spokojnie, dlatego standardowym elementem wyposażenia terrarium będzie domek i śpiworek lub mały kocyk. Im prostszy domek, tym lepiej. Domki z małymi otworkami imitującymi okienko grożą zaklinowaniem małego noska jeża, który jest przecież dość ciekawski.

Śpiworki, i kocyki jeża potrzebują regularnego przeglądu stanu technicznego. Wszystkie zagubione nitki należy od razu ucinać, mogą bowiem zaplątać się w łapkę i odciąć dopływ krwi.

Kołowrotek dla jeża

Jeż pigmejski, kiedy się obudzi, chętnie spędza czas na treningu. Dlatego kołowrotek lub specjalny dysk do biegania to element obowiązkowy terrarium. Jeżeli zdecydujesz się na kołowrotek – pamiętaj, by wybrać model zabudowany, bez efektu nożyc. Większość opiekunów poleca kołowrotek z trixie o średnicy 28 cm.

Niestety, jeże tak bardzo kochają spędzać czas na kołowrotku, że nie widzą potrzeby schodzenia z niego, by skorzystać z kuwety (część jeży udaje się nauczyć załatwiania się do kuwety). Oznacza to konieczność regularnego mycia kołowrotka. Alternatywą są tekturowe nakładki na kołowrotek, które wymienia się na nowe, kiedy zostaną zabrudzone.

Miseczki dla jeża

Jeż potrzebuje dwóch małych miseczek – na wodę i karmę. Jeże nie radzą sobie z piciem wody z poidełka, nie powinno się ich więc instalować. Najlepszym rozwiązaniem będą małe miseczki ceramiczne, na tyle ciężkie, by jeż ich nie wywrócił.

Kuweta dla jeża

Korzystanie z kuwety jest dla jeży umiejętnością, której część czasami można pupila nauczyć – wiele zależy przede wszystkim od chęci nauki jeża. Do kuwety można stosować trociny odpylone, żwirki drewniane lub kukurydziane.

Zabawki dla jeża

Możesz wyposażyć terrarium jeża w zabawki, np. tunele, piłeczki itp. Jednak nie jest to konieczny punkt wyposażenia. Niektóre jeże będą zachwycone, inne mogą kompletnie nie docenić starań opiekuna.

Piasek do kąpieli

Większość jeży uwielbia kąpiele w piasku kąpielowym, tym samym, z którego korzystają chociażby szynszyle. Kąpiel piaskową można pupilowi zorganizować raz mniej więcej tydzień – miska z piaskiem nie musi więc stanowić stałego wyposażenia terrarium. Pamiętaj – zbyt częste kąpiele piaskowe mogą wysuszyć skórę pupila.

Żywienie – co jedzą jeże pigmejskie

Jeże pigmejskie to zwierzęta, które najlepiej czują się, kiedy ich dieta jest bardzo urozmaicona. W ich diecie powinno znaleźć się mięso, warzywa i owoce, nie pogardzą też urozmaiceniem w postaci suszonych owadów. W naturze dieta jeży opiera się na owadach, jednak dostępne komercyjnie gatunki (mączniki, świerszcze, czy karakany) są zbyt tłuste, by podawać je w większych ilościach pupilowi. Jeże uwielbiają też gotowane jajka, nie można im jednak podawać żadnych produktów mlecznych – ich układ pokarmowy nie toleruje laktozy.

Najczęściej podstawą diety jeży są karmy dla psów i kotów dobrej jakości. Nie każda karma będzie jednak odpowiednia. Najczęściej przyjmuje się, że odpowiednia karma dla jeży powinna spełniać poniższe założenia w zakresie makroskładników:

Białko: max 35%

Tłuszcz: max 15%

Włókno: min 2%

Odpowiednia będzie zarówno karma mokra, jak i sucha – każde rozwiązanie ma swoje wady i zalety. Nie każda karma sucha będzie mieć na tyle małe granulki, by jeż sobie z nimi poradził (możesz je zmiażdżyć), jednak karmę suchą o wiele łatwiej jest przechować. W przypadku karmy mokrej nie ma problemu z wielkością granulki, jednak porcje karmy są duże i nie zawsze uda się wykorzystać całe opakowanie, póki będzie ono zdatne do spożycia. Przyjmuje się, że jeż powinien otrzymać 3 lub 4 łyżki pokarmu na dobę.

W przypadku jeży bardzo łatwo o nadwagę dlatego warto regularnie ważyć pupila. Odchudzanie jeży jest procesem długotrwałym – w przypadku tak małego pupila nie można mu drastycznie zmniejszyć porcji, lepszym rozwiązaniem będzie zachęcanie go do większej aktywności.

Sprawdź, czego nie mogą jeść jeże:

Czego nie może jeść jeż pigmejski - lista zakazanych produktów - pdf

Zdrowie jeży pigmejskich

Jeże nie potrzebują szczepień ani regularnych wizyt u weterynarza – coroczny przegląd w zupełności wystarczy, jeżeli tylko pupil jest zdrowy. O weterynarzu warto pomyśleć jednak, zanim będzie potrzebny. Nie każdy weterynarz będzie mieć wprawę w leczeniu jeży, dlatego warto sprawdzić, wcześniej, gdzie można uzyskać pomoc, jeżeli jeż zachoruje. Jeżeli tylko jest taka możliwość, warto od razu skierować się do lecznicy dla małych zwierząt.

Jeże to zwierzęta, które długo ukrywają chorobę. Ma to swoje logiczne uzasadnienie – w naturze zwierzę, które pokazuje słabości, łatwiej może stać się ofiarą drapieżnika. Tym ważniejsze jest kontrolowanie stanu zdrowia przez opiekuna. W ocenie samopoczucia może pomóc regularne ważenie pupila, obserwowanie apetytu i aktywności, przeglądanie skóry ulubieńca. Wszelkie zadrapania, przesuszenia i wydzieliny mogą świadczyć o chorobie.

Choć jeż nie potrzebuje szczepień, może wymagać odrobaczania. By sprawdzić, czy pupila nie zaatakowały pasożyty, raz w roku warto zrobić badanie kału pupila.

Naturalnym, lecz często niepokojącym początkujących opiekunów jest quilling, czyli wymiana igieł u jeży, która zaczyna się w wieku kilku tygodni i trwa mniej więcej około miesiąca. To bardzo trudny czas dla małego jeża, który może wtedy stać się drażliwy i niespokojny. Igły mogą wypadać w większą intensywnością, czasami pojawiają się przerzedzenia. Co ważne, quiling to jedyna okoliczność, w której wyliniałe punkty bez igieł są normalne. W innych okolicznościach jest to powód do odwiedzenia weterynarza.

Jeże pigmejskie mają bardzo delikatne łapki, które muszą utrzymywać naprawdę duży ciężar. Zagrożeniem dla łapek jeża są wszelkiego rodzaju wystające nitki, a nawet długie ludzkie włosy, które oplątując się dookoła łapki, mogą odciąć dopływ krwi i poważnie ją uszkodzić. Łapka jest też wrażliwa na naderwania i naciągnięcia. Jeżeli zauważysz, że pupila boli noga, najlepiej na jakiś czas wyjąć mu kołowrotek, żeby nie nadwyrężał się przez jakiś czas.

Jeż pigmejski - ile żyje jeż

Jeże pignejskie w dobrych warunkach domowych mogą żyć nawet 11 lat.

Imię dla jeża pigmejskiego

Imię dla pana jeża: Jerzy, Aramis, Flop, Tuptuś, Blue, Bąbel, Casper, Shrek, Dante, Fernando, Frodo, Gonzo, Buziak, Oreo, Panda, Rico, Romeo, Diego, Melon, Gucio, Jumbo, Zorro, Kiler, Zgredek, Zeus, Wandal, Lucky.

Imię dla pani jeż: Jeżynka, Lucy, Elsa, Babe, Wanilia, Goldie, Lusia, Luna, Pianka, Lady, Buffy, Nikita, Pepper, Wondie, Wanda, Lili, Candy, Koko, Kiwi, Kirke, Kira, Lama, Lora, Mamba, Miśka, Żabka, Maggie, Żelka.

Ile kosztuje jeż pigmejski

Cena jeża pigmejskiego z hodowli to zazwyczaj 400-500 zł, choć małe jeże o wyjątkowym ubawieniu mogą mieć wyższe ceny.

Cena na start jest jednak o wiele wyższa, ponieważ wraz z pojawianiem się w domu jeża konieczna jest inwestycja w terrarium (od 500 do nawet 800 zł i więcej, w zależności od zastosowanych rozwiązań, transportu itp.). Samo utrzymanie jeża nie jest szczególnie kosztowne. Zwierzątko je mało, nie potrzebuje coraz to nowszych zabawek i jeżeli nie potrzebuje leczenia, koszty utrzymania jeża pigmejskiego są niemal niezauważalne dla budżetu domowego.

Czytaj również: Małe ssaki

Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Królik domowy miniaturka – co musisz wiedzieć, zanim pojawi się w Twoim domu

Poprzedni wpis: Kot amerykański krótkowłosy - poznaj siłę spokoju