Manul - czy tego dzikiego kota można hodować w domu?
Manul to dziki kot, którego nie da się zapomnieć ani pomylić z żadnym innym zwierzakiem. Choć mamul najczęściej wygląda na wiecznie niezadowolonego z życia, niektórzy uważają, że jest na swój sposób uroczy. Jeszcze kilka lat temu większość z nas nie miała pojęcia o ich istnieniu, jednak po brawurowej ucieczce manula Magellana z poznańskiego zoo w 2020 roku, koty zyskały niespodziewaną popularność.
Manule trafiły nie tylko na pierwsze strony gazet, ale też do licznych memów. Choć manul nie wygląda jak słodki kotek, którego łatwo wyobrazić sobie w roli domowego mruczka, wiele osób zainteresowało się też możliwością hodowli manula w domu. Czy istnieje manul domowy? Gdzie te zwierzęta występują w naturze i jak wygląda ich życie?
Spis treści
- Gdzie żyje manul
- Manul a inne koty
- Jak wygląda manul
- Charakter manuli
- Co jedzą manule
- Czy manul może żyć w domu
Gdzie żyje manul
Manul to dziki kot, którego można spotkać we wschodniej Europie (głównie Kaukaz) i Azji, gdzie od wieków jest dobrze znany mieszkańcom Mongolii, Kazachstanu, Rosji, czy Chin. Mniejsze i bardziej rozproszone populacje można spotkać też w Indiach, Pakistanie, Afganistanie, a nawet Iranie, a od kilku lat wiadomo, że manule mogą też żyć w chłodnym Nepalu. To ostatnie było sporym zaskoczeniem dla dokumentalistów, którzy spotkali manule przypadkiem podczas kręcenia dokumentu o panterach śnieżnych – na wysokości aż 5 tysięcy metrów nad poziomem morza.
Zasadniczo jednak manule preferują suche stepy środkowej Azji. Najchętniej wybierają terytorium o zróżnicowanym terenie, zwłaszcza skaliste zbocza pełne kryjówek zapewniających bezpieczeństwo.
Manul a inne koty
Manule „odkrył” na nowo niemiecki przyrodnik Peter Simon Pallas w 1776 roku podczas podróży po Rosji. Przyrodnik William Thomas Blanford nazwał manule na jego cześć kotami Pallasa, jednak ostatecznie nazwa się nie przyjęła. Samo słowo „manul” pochodzi z języka mongolskiego lub kirgiskiego.
Według oficjalnej taksonomii manul to Otocolobus manul, jedyny przedstawiciel rodzaju Otolobus.
Choć kiedyś wierzono, że być może manul jest przodkiem kotów perskich, ten gatunek nie ma nic wspólnego z kotami domowymi, nie brał też udziału w powstaniu żadnej rasy kota. Znane są dwa podgatunki manula: O. manul manul i O. manul nigripectus (manul czarny).
Najbliższym kuzynem manula jest najprawdopodobniej dziki kot bengalski.
Jak wygląda manul
Manul to mały kot krępej budowy, o długim, bardzo gęstym futrze. Choć ze względu na puszyste futerko wygląda na większego, niż jest w rzeczywistości, manul waży ok. 3-5 kg – mniej więcej tyle samo, ile większe rasy kotów domowych. Futerko manula jest najdłuższe i najbardziej gęste z wszystkich dzikich kotów.
Umaszczenie manula odzwierciedla różnorodność przyrody, która go otacza. Sierść manula może mieć kolory w odcieniach szarości, rudości lub brunatne. Dzięki temu manul doskonale potrafi się wtopić w skalisty krajobraz.
Manul ma krótkie nogi, ale jest stosunkowo długi, ma krępą budowę, która sprawia, że może on konkurować z innymi dzikimi kotami pod względem szybkości i zwinności.
Najbardziej charakterystyczna jest głowa manula – szeroka, z płaskim pyszczkiem i czołem. Uszy manula są bardzo szeroko i nisko rozstawione. Zaokrąglone na końcach uszy ułożone w tak charakterystyczny sposób sprawiają, że pyszczek manula wydaje się być jeszcze bardziej szeroki. W przeciwieństwie do większości kotów manule mają okrągłe źrenice.
Charakter manuli
Manule to dzicy samotnicy, którzy cenią sobie spokój. Ich krępa budowa ciała sprawia, że nie są w stanie szybko uciekać i polować – dlatego manule radzą sobie inaczej.
Manule bardzo często korzystają z umiejętności wtapiania się w otoczenie. Podczas polowania zazwyczaj próbują podejść niezauważenie jak najbliżej ofiary i zaatakować z zaskoczenia.
W kontakcie z człowiekiem manule zachowują nieufność. W obliczu potencjalnego zagrożenia zastygają w bezruchu, są mistrzami wtapiania się w otoczenie. Podobna jest też ich strategia polowania – starają się podejść niezauważone jak najbliżej ofiary, by dopaść ją jednym susem.
Nie są to towarzyskie zwierzaki. Poza okresem godowym zwierzaki raczej się unikają, a kocięta zaskakująco szybko opuszczają matkę, by znaleźć swoje terytorium, czasami nawet w wieku 7 miesięcy. W jednym miocie najczęściej jest 3-4 małych manuli, chociaż zdarzają się też mioty nawet z sześcioma młodymi.
Znanym zachowaniem manuli jest przejmowanie cudzych kryjówek pod nieobecność lokatorów.
Co jedzą manule
Manule polują na małe ptaki i gryzonie. W diecie manuli znajdują się m.in. myszy, młode świstaki, szczekuszki, myszoskoczki, czy kuropatwy. Manule polują głównie w nocy.
Czy manul może żyć w domu
Manul jest zaklasyfikowany jako gatunek zagrożony wyginięciem. Manule są pod ochroną i nie mogą być trzymane w domu w charakterze zwierząt domowych. Wszelkie oferty sprzedaży manuli na pewno są więc nielegalne.
Manul nie jest też zdecydowanie najlepszym kandydatem na domowego zwierzaka. Choć do pewnego stopnia dają się oswoić (możesz znaleźć filmiki, na których manule są głaskane przez swoich opiekunów w zoo), to nie są to udomowione pupile. To nadal dzikie zwierzęta, które potrzebują specyficznych warunków, których nie jesteśmy w stanie spełnić w domu.
Z opieką nad manulami mają problemy nawet ogrody zoologiczne. Choć manule w niewoli żyją dłużej (ok. 12 lat zamiast 6), ich rozmnażanie jest bardzo trudne. Młode manule mają bardzo słabą odporność. Nawet łagodne wirusy, z którymi zazwyczaj kocięta kotów domowych bez problemu sobie radzą, są poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia młodych manuli.
Ostoją dla manuli w środowisku naturalnym jest rezerwat na granicy Rosji, Kazachstanu i Chin.
Czytaj również: Kot ~ Rasy kotów
Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Serwal - czy jesteś gotowy na egzotycznego kota w swoim domu
Poprzedni wpis: Eurasier - tego niedźwiadka nie da się nie kochać!
