Akita amerykańska — pies inny niż wszystkie

2023-05-11

Akita amerykańska to rzadko spotykana rasa psów, która w Polsce jest o wiele mniej popularna, niż tradycyjna japońska akita. Choć różnice między spokrewnionymi rasami są widoczne na pierwszy rzut oka, rozdzieliły się one stosunkowo niedawno, bo po II wojnie światowej. Choć różne, mają wiele cech wspólnych – odwagę, nieprzekupność i legendarną wręcz lojalność wobec rodziny.

Spis treści

Historia akity amerykańskiej – duży japoński pies
Charakter i osobowość akity amerykańskiej
Dla kogo akita amerykańska będzie idealnym pupilem
Akita amerykańska i dzieci
Akita amerykańska i inne zwierzęta
Żywienie – najlepsza karma dla akity amerykańskiej
Zdrowie akity amerykańskiej
Pielęgnacja akity amerykańskiej
Akita amerykańska – wzorzec rasy i wygląd
Imię dla akity amerykańskiej

Historia akity amerykańskiej – duży japoński pies

Akita amerykańska dzieli dużą część historii z japońskimi akitami inu. Akita to jedna z najstarszych ras psów. Choć nie wiadomo dokładnie, jak daleko w przeszłość sięgają jej początki, z pewnością mówimy o wielowiekowej tradycji. Najprawdopodobniej przynajmniej część japońskich ras psów pochodzi od wspólnego przodka – psów hodowanych przez Ajnów, japońską mniejszość etniczną, która przybyła na teren dzisiejszej Japonii z Syberii. Akity stały się symbolem Japonii i jej kultury, były cenione za oddanie, odwagę i powściągliwość. Nazwa obu ras nawiązuje do prefektury Akita na wyspie Honsiu.

Akity uczestniczyły w polowaniach na większe zwierzęta, dziki, jelenie, a nawet niedźwiedzie. Uczestniczyły też w połowie ryb. Bardzo szybko psy zdobyły popularność, jednak posiadanie akity stało się też z upływem czasu symbolem statusu zarezerwowanym dla wyższych warstw społecznych – arystokracji i samurajów i szogunów.

W późniejszym czasie, ok. XIX wieku, akity zaczęły być wykorzystywane do walk psów. Preferowane były coraz większe osobniki, codziennością stało się też krzyżowanie z tosa inu, molosami, czy owczarkami. Rasa stała na granicy wyginięcia przez stopniowe zanikanie typowych akit. Na początku XX wieku rozpoczęto rekonstrukcję rasy, wykorzystując do hodowli pozostałe akity w tradycyjnym typie matagi, a sama akita w 1931 roku zyskała oficjalny status dziedzictwa narodowego. Niestety niedługo potem rozpoczęła się II wojna światowa, z razem z nią wykorzystywanie skór akit do szycia mundurów żołnierzy. Oszczędzano jedynie owczarki niemieckie jako potencjalne psy bojowe – hodowcy próbowali więc krzyżować akity z owczarkami, by psy uniknęły strasznego losu.

Po zakończeniu wojny japońscy hodowcy zapragnęli na nowo rozwinąć hodowlę na bazie pozostałych przy życiu nielicznych psów w starym typie matagi. Tymczasem amerykańscy żołnierze wracali do domu ze szczeniakami uroczych i nietypowych mieszanek akity, tosa inu i owczarka, które cieszyły się wśród amerykanów o wiele większą popularnością, niż typ tradycyjny.

Teoretycznie oba typy akity były jedną rasą, jednak w praktyce znacząco różniły się od siebie – nie tylko umaszczeniem, które u akit amerykańskich do dziś jest bardziej różnorodne, ale przede wszystkim wielkością. Późniejszy zakaz sprowadzania akit z Japonii do USA i brak wzajemnego honorowania rodowodów sprawiły, że różnice między akitami japońskimi i amerykańskimi tylko się pogłębiały. Pierwszy amerykański klub rasy powstał w 1956 roku, a AKC uznał rasę w 1972 roku.

FCI uznało rozdzielność ras w 1996 roku. Ze względu na silny nacisk ze strony Japonii nowa rasa została zarejestrowana jako Duży Pies Japoński. Obecna nazwa – akita amerykańska – funkcjonuje od 2006 roku.

jak wygląda szczeniak akity amerykańskiej

Charakter i osobowość akity amerykańskiej

Choć akita amerykańska pochodzi od kilku ras psów, jej charakter jest najbardziej zbliżony do tradycyjnej japońskiej akity. To prawdziwi indywidualiści o silnym charakterze i zaskakująco czułym usposobieniu – choć przywiązanie jest często oszczędne w środkach.

Akita amerykańska jest oddana w stosunku do całej rodziny, jednak nie da się nie zauważyć, że zawsze wybiera sobie jedną osobę, z którą nawiązuje najsilniejszą relację. Choć jest psem, który potrzebuje do szczęścia bliskości swojego przewodnika, nie jest psem narzucającym się. Dla akity ważna jest fizyczna obecność opiekuna w pobliżu, jednak nigdy nie zniża się do natarczywości.

Akita to pies dumny i niezależny, co sprawia, że jego szkolenie nie należy do najłatwiejszych. To jedna z ras nieprzekupnych, dla których smakołyki nie są aż tak atrakcyjną nagrodą, jak dla, chociażby labradora. Coś, co jest zaletą w kontekście ewentualnej próby otrucia, czy włamania, staje się ograniczeniem w przypadku nauki. Akita amerykańska to pies bardzo inteligentny i pojętny, co nie oznacza automatycznie posłuszeństwa. To, że pies rozumie, czego się od niego oczekuje nie oznacza jeszcze, że będzie on skłonny do współpracy. Szkolenie, choć pełne wyzwań jest jednak koniecznością – akita amerykańska to duży pies, o wiele silniejszy i masywniejszy od swojego japońskiego kuzyna. Wypracowanie choćby przywołania, czy posłuszeństwa podczas spacerów jest więc konieczne z punktu widzenia nawet samego bezpieczeństwa pupila.

Osoby obce akita amerykańska traktuje z chłodną rezerwą, jednak nie okazuje wrogości, jeżeli nie ma bezpośredniego zagrożenia. Pies tej rasy zwraca uwagę na sposób, w jaki jego opiekun odnosi się do osób, które spotyka w życiu codziennym – zarówno w domu, jak i na terenie neutralnym. Akita najczęściej będzie potrzebował więcej czasu, by nawiązać kontakt z osobą spoza rodziny, choć nie dotyczy to szczeniąt, które są bardziej ufne wobec obcych. W sytuacji zagrożenia akita zawsze będzie bronić swojej rodziny – specjalne szkolenie w tym celu nie tylko nie jest potrzebne, ale też wręcz nie jest wskazane.

Akity amerykańskie, podobnie jak japońskie, są cenione za ciche zachowanie. Nie szczekają bez potrzeby, ale jeżeli już zaczną, to znaczy, że opiekun naprawdę powinien zwrócić na coś uwagę. Nie mają też skłonności do niszczenia mieszkania, choć jeżeli zaniedba się ich potrzebę ruchu, mogą znaleźć sobie zajęcie, które nie spodoba się opiekunowi.

Charakterystyczne są problemy wychowawcze u psich nastolatków, które testują, na co mogą sobie pozwolić – to cecha wspólna zarówno dla akit japońskich, jak i wielu owczarków niemieckich.

Dla kogo akita amerykańska będzie idealnym pupilem

Akita amerykańska to pies bardzo specyficzny i jego zachowanie pod wieloma względami nie przypomina typowego psa. Potrzebuje opiekuna o charakterze co najmniej równie silnym, jak u pupila – co jest większym wyzwaniem, niż można by się było spodziewać.

Akita amerykańska to pies dla osoby konsekwentnej i stanowczej, jednak umiejącej wzbudzić szacunek w sposób spokojny i zrównoważony. Choć to pies terytorialny, może żyć zarówno w domu z ogrodem, jak i w bloku. Akita amerykańska najchętniej spędza czas obok swojego opiekuna. Nie jest więc to pies dla osoby zapracowanej – choć od razu musimy zaznaczyć, że każdy pies, niezależnie od rasy, będzie potrzebował czasu i uwagi człowieka.

Mała szczekliwość akity amerykańskiej i nieprzekupność to zalety, które są jednymi z większych zalet psów tej rasy. Akity cenią sobie rutynę i przewidywalny rytm dnia. Nie bez powodu są porównywane do kotów!

Sprawdź także: Legowiska dla dużego psa

nauka chodzenia na luźnej smyczy z akitą amerykańską

Akita amerykańska i dzieci

Akita amerykańska ceni sobie spokój i ciszę, co niekoniecznie pasuje do wizerunku psa mieszkającego w domu z dziećmi. Nie oznacza to jednak, że musisz rezygnować z psa tej rasy ze względu na dzieci – konieczne jest po prostu stworzenie pupilowi warunków do spokojnego wypoczynku. Stosunek akity amerykańskiej do dzieci jest różny – zależy zarówno od charakteru i wieku psa, jak i samego dziecka lub dzieci. Na pewno o wiele łatwiej jest, kiedy szczeniak akity amerykańskiej pojawia się w domu, w którym są starsze dzieci, w wieku wczesnoszkolnym lub starsze.

Choć ogólnie rzecz biorąc, dziecko nie powinno wyprowadzać psa na spacer, w przypadku akity amerykańskiej jest to szczególnie niewskazane. To duży, masywny, silny i uparty pies, z którym problem podczas spacerów może mieć niejeden dorosły, a co dopiero mały człowiek.

Akita amerykańska i inne zwierzęta

Akita amerykańska to pies o bardzo silnym instynkcie łowieckim, terytorialny i dominujący w stosunku do innych psów. Najlepiej będzie się czuł jako jedyne zwierzę w domu. Możliwe jest jednak wprowadzenie akity amerykańskiej do domu, w którym jest więcej psów, choć trzeba się liczyć z tym, że w przyszłości mogą pojawić się konflikty. Najczęściej problematyczne są relacje między dwoma psami tej samej płci.

W przypadku kotów najlepszym rozwiązaniem jest wprowadzenie szczeniaka akity amerykańskiej do domu, w którym już żyje kot-rezydent. Obecność mruczka będzie wtedy dla psa czymś naturalnym. Najczęściej jednak tolerowanie „swojego” kota nie przeszkadza akicie w przeganianiu wszystkich innych kotów, które pojawią się na jego drodze.

W przypadku kontaktów akity amerykańskiej z psami spotykanymi poza domem, zachowanie pupila może być problematyczne. Konieczna jest prawidłowa socjalizacja, a mile widziane będzie szkolenie na psim przedszkolu. Akita amerykańska nie jest psem, który odpuści zaczepkę innego psa na spacerze (w komunikacji miejskiej, kolejce u weterynarza, podczas wyjazdu…). Akity długo pamiętają urazy i podczas następnych spotkań z nielubianymi psami mogą reagować na niego z dużą niechęcią. Na stosunek akity amerykańskiej do innych psów wpływa też wczesna socjalizacja w wieku wczesnoszczenięcym. Zwróć uwagę, jak maluszki są socjalizowane w hodowli. Na nastawienie psa może wpłynąć nawet to, czy od początku miał styczność z psami różnych ras, nie tylko z własnym stadem.

Silny instynkt łowiecki sprawia, że ryzykowne jest łączenie opieki nad akitą amerykańską i mniejszymi zwierzakami. Podczas spacerów w terenie pamiętaj, by pies był na lince treningowej, dzięki której pupil nie ucieknie w pogoni za zwierzyną.

Żywienie – najlepsza karma dla akity amerykańskiej

Akita amerykańska to jedna z najbardziej wybrzydzających ras psów. Nie rzuca się na jedzenie, raczej nie podjada zostawionego w widocznym miejscu jedzenia dla ludzi i nie prosi o jedzenie przy stole. Z drugiej jednak strony, smaczki nie są dla akit amerykańskich tak silną motywacją do nauki, czy zmiany zachowania, jak w przypadku innych ras psów.

Akity amerykańskie mają skłonność do alergii pokarmowych, dlatego w przypadku wystąpienia pierwszych objawów (najczęściej skórnych), zabierz ulubieńca do weterynarza. Choć proces ustalania alergenów i składników akceptowanych przez organizm psa jest często długi – warto przyłożyć się do tego zadania.

W przypadku psich alergików najczęściej stosuje się początkowo karmy monoproteinowe z różnymi rodzajami mięsa, by sprawdzić reakcję organizmu na poszczególne rodzaje białka, a następnie wprowadza normalną kamę – jednak z bezpiecznym dla alergika składem. W przypadku bardzo silnych reakcji alergicznych etap karmy monobiałkowej poprzedzany jest stosowaniem przez kilka tygodni karmy hipoalergicznej – by dać pupilowi chwilę wytchnienia, a co ważniejsze – by wyleczyć zmiany dermatologiczne wywołane alergią.

Sprawdź także: Karma dla szczeniąt i psa juniora

żywienie akity amerykańskiej

Zdrowie akity amerykańskiej

Choć ogólnie ujmując, akity amerykańskie mają opinię psów wytrzymałych i zdrowych, kilka chorób jest typowych dla rasy. Są to przede wszystkim problemy dermatologiczne (nie tylko o podłożu alergicznym), choroby oczu. Jak wszystkie większe rasy psów mogą mieć skłonność do dysplazji stawów biodrowych. Zwróć uwagę, jak podchodzi do tematu profilaktyki i badań hodowla, z której ma pochodzić szczeniak. Zdrowi rodzice nie są gwarantem zdrowego potomstwa, na pewno jednak zwiększa się wtedy prawdopodobieństwo, że Twoja mała akita amerykańska będzie zdrowym, pełnym energii maluszkiem.

Choroby charakterystyczne dla akity amerykańskiej:

Sebaceous adenitis (SA) – łojotokowe zapalenie gruczołów łojowych — choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym
Syndrom Vogta-Koyanagi-Harady (VKH/UDS) – zespół naczyniówkowo-skórny — choroba charakteryzująca się objawami okulistycznymi i dermatologicznymi o podłożu genetycznym
PRA – postępujący zanik siatkówki
Katarakta
Zaćma
Niedoczynność tarczycy

Akity amerykańskie żyją przeciętnie około 10-12 lat.

Pielęgnacja akity amerykańskiej

Puszysta, gęsta i bardzo charakterystyczna, odstająca sierść jest znakiem rozpoznawczym akity amerykańskiej. Dwuwarstwowa sierść chroni pupila przed chłodem i jest prawdziwą ozdobą. Jej codzienna pielęgnacja nie stwarza większych problemów – wystarczy regularne wyczesywanie sierści i kąpiel – wtedy, kiedy uznasz, że pupil jej potrzebuje.

Nieco trudniejszy jest okres linienia, który jest wyjątkowo uciążliwy zarówno dla psa, jak i dla opiekuna. Wiele akit amerykańskich jest w tym czasie wyjątkowo drażliwa, widać, że pies ciężko znosi ten czas. Akity amerykańskie często linieją partiami – pojawiają się przerzedzone placki, które sprawiają, że pies nie wygląda najlepiej. Linienie akit amerykańskich jest też wyjątkowo obfite – dopiero wtedy możemy zobaczyć, jak gęsta jest sierść pupila. Podczas linienia ulubieniec będzie potrzebować nie tylko częstszego czesania, ale też wyrozumiałości. Wraz z końcem linienia Twojemu psu widocznie poprawi się humor.

Akita nie potrzebuje specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Obcinanie pazurów, przegląd oczu i uszy, czy mycie zębów – to wszystko czynności, których potrzebuje każdy pies.

najczęstsze choroby akity amerykańskiej

Akita amerykańska – wzorzec rasy i wygląd

Kraj pochodzenia: Japonia

Klasyfikacja FCI: Grupa V – Szpice i psy ras pierwotnych. Sekcja 5 – Szpice azjatyckie i rasy pokrewne.

Wrażenie ogólne: Duży i harmonijnie zbudowany pies o mocnej budowie. Charakterystyczny dla rasy jest kształt głowy tworzący tępo zakończony trójkąt z głęboką kufą, a także małe oczy i stojące uszy.

Temperament: Dostojny, czuły, odważny, czujny i przyjacielski.

Wysokość: Pies: 66-71 cm, Suki: 61-66 cm.

Głowa: Masywna, proporcjonalna do tułowia. Oglądana z góry tworzy tępo zakończony trójkąt. Wyraźnie zaznaczony, ale niezbyt stromy stop.

Oczy: Stosunkowo małe, ciemnobrązowe, niemal trójkątne.

Uszy: Stojące, małe w porównaniu do głowy. Trójkątne, zaokrąglone na końcach, szerokie u nasady.

Szyja: Gruba i umięśniona, dość krótka, z bardzo małym podgardlem.

Tułów: Równy grzbiet, mocno umięśnione lędźwie, szeroka i głęboka klatka piersiowa. Umiarkowanie podciągnięta linia dolna i brzuch.

Ogon: Gruby, dobrze owłosiony, wysoko osadzony. Pies nosi go nad grzbietem lub na boku.

Kończyny: Mocne i silne. Kocie łapy z silnymi opuszkami, zwartej budowy.

Chód: Mocny, z umiarkowanym wykrokiem.

Sierść: Dwuwarstwowa, o grubym, gęstym i miękkim podszerstku. Włos okrywowy prosty, szorstki/sztywny i odstający od tułowia.

Umaszczenie: Każda maść. Kolor powinien być wyrazisty i błyszczący, a znaczenia równomierne. Charakterystyczna dla rasy maska nie występuje u umaszczenia białego.