Koszatniczka - jak dbać o tego przyjaznego gryzonia

Koszatniczki to urocze zwierzęta, które nadal nie są zbyt dobrze znane. Mniejsze i bardziej przyjazne od szynszyli, tak jak kawie domowe potrzebują do szczęścia towarzystwa drugiego przedstawiciela swojego gatunku. Choć duża część koszatniczek uwielbia czułości ze swoim opiekunem, z pewnością nie jest to najlepszy wybór na wymarzone zwierzątko dla dziecka – koszatniczka, która poczuje się zagrożona, może boleśnie ugryźć. Co warto wiedzieć, zanim w Twoim życiu pojawi się koszatniczka? Przedstawiamy najważniejsze informacje.

Spis treści

• Koszatniczka – podstawowe informacje
• Dla kogo koszatniczka
• Dieta koszatniczki
• Pielęgnacja koszatniczki
• Zdrowie koszatniczki
• Koszatniczka – wygląd i kolory futerka
• Czego koszatniczka potrzebuje do szczęścia
• Ile kosztuje koszatniczka

Koszatniczka – podstawowe informacje

Koszatniczka to gatunek endemiczny występujący w Chile, spotykany głównie w Andach na wysokości 1200 m nad poziomem morza. Oznacza to, że jest to jedyny rejon na świecie, gdzie można zauważyć koszatniczki w środowisku naturalnym. Na wolności żyją zwykle w małych stadach złożonych z zazwyczaj z siedmiu osobników – najbardziej typowy układ to pięć samiczek i jeden lub dwóch samców. Dzikie koszatniczki żyją bardzo krótko – do maksymalnie czterech lat, najczęściej mniej. Na długość życia najbardziej jednak wpływa aktywność drapieżników. Te przyjazne gryzonie są bardzo odporne, w sprzyjających warunkach domowych osiągają zwykle sędziwy wiek 7-8 lat, a coraz częściej spotykają się osobniki żyjące dłużej, nawet powyżej 10 lat.

Koszatniczka jako zwierzątko domowe to uroczy pupil, który szybko nawiązuje relację z opiekunem i uwielbia czułości – choć znana jest ze swojej niecierpliwości i po chwili głaskania po brzuszku będzie chciała zająć się swoimi koszatkowymi sprawami. Do szczęścia koniecznie potrzebuje towarzysza, dlatego zalecamy zakup parki, najlepiej jednopłciowej. W przypadku pary mieszanej wskazana będzie kastracja samca – jest to zabieg mniej inwazyjny, niż w przypadku samiczki.

Opieka nad koszatniczką nie należy do szczególnie skomplikowanych, kiedy zrozumie się jej potrzeby i naturę. Jest to zwierzątko o specyficznych potrzebach, a opieka nad koszatniczką różni się od tej nad psem, czy kotem. Warto jednak zainteresować się koszatniczką, te niezwykłe zwierzęta mogą być wspaniałymi przyjaciółmi.

Dla kogo koszatniczka

Koszatniczka to zwierzątko, którym warto zainteresować się, jeżeli marzysz o mniejszym zwierzątku. Nie wymaga spacerów niezależnie od pogody (wystarczy jej codzienny wybieg w mieszkaniu), czynności pielęgnacyjne wykonuje sama, kiedy tylko zapewni się jej warunki. Pupil idealny? Nie dla każdego. Koszatniczka to ciekawy gryzoń, jednak życie z tymi uroczymi stworzeniami ma swoje minusy. Jednym z nich może być całodobowy tryb życia. Koszatniczka ma krótkie cykle drzemek i aktywności przez całą dobę, co oznacza, że może nieco hałasować w nocy, bawiąc się w klatce. Nie jest to też zwierzątko dla estety – koszatniczka w klatce lub wolierze będzie rozrzucać za klatkę nie tylko sianko, ale czasami także odchody – oznacza to regularne sprzątanie terenu wokół domku koszatniczki. Teren wybiegu należy za to starannie zabezpieczyć, by koszatniczka nie przegryzła kabla lub nie poobgryzała wartościowych rzeczy.

Nie staramy się zniechęcić do kupna koszatniczki – nic z tych rzeczy. To świetne zwierzęta, które potrafią sprawić wiele radości. Samo oglądanie ich podczas zabawy może być relaksujące. Opieka nad każdym zwierzakiem ma jednak swoje jasne i ciemne strony. Warto poznać je obie przed podjęciem decyzji, by świadomie podjąć decyzję. To, co dla jednej osoby będzie przeszkodą nie do zaakceptowania, dla innej nie będzie żadnym problemem.

Koszatniczka a dzieci

Choć często zdarza się, że pomysł o kupieniu koszatniczki pochodzi od dziecka, koszatniczka to niekoniecznie dobry wybór na wymarzone zwierzątko dla dziecka. Choć oczywiście zawsze odpowiedzialność za zwierzę ponosi dorosły, a dziecko uczy się przy pupilu odpowiedzialności i delikatności, jest różnica między kochającym każdą ilość przytulania labradorowi a koszatniczką, która szybko nudzi się, a zdenerwowana potrafi boleśnie ugryźć.

Choć koszatniczki gryzą niezwykle rzadko, a zanim zdecydują się na bardziej zdecydowane kroki, zawsze sygnalizują, że czują się niebezpiecznie, małe dziecko może nie zwrócić uwagi na subtelne znaki ostrzegawcze. Nie oznacza to, że koszatniczki gryzą bez powodu, oswojona koszatniczka nie powinna ugryźć, jeżeli nie poczuje, że musi się bronić.

Koszatniczka a inne zwierzęta

Koszatniczka jako gryzoń w naturze musi chronić się przed drapieżnikami, dlatego w towarzystwie kota lub psa może czuć się niepewnie. Nie ma przeciwwskazań, by pies lub kot żyły pod jednym dachem z koszatniczką, ale wskazana będzie daleko idąca ostrożność, np. ustawienie klatki, czy woliery koszatniczek w pokoju, do którego kot lub pies nie będzie miał dostępu.

Instynkt łowiecki wśród różnych ras psów i kotów jest zróżnicowany i nie ma co porównywać jacka russela do bernardyna lub mopsa, jednak konsekwencje zbyt dużego poziomu zaufania mogą być dla koszatniczki zbyt bolesne, by ryzykować. W przypadku bardzo łagodnych psów możesz spróbować zorganizować wieczorek zapoznawczy, ale, nawet, gdy wydaje się, że wszystko jest pod kontrolą, lepiej zachować czujność i mieć kontrolę nad kontaktami.

Dużo łatwiejsze jest nawiązywanie kontaktów z innymi gryzoniami. Koszatniczka może nawiązać relację z kawią, szynszylą, czy królikiem, jednak pamiętaj, że międzygatunkowe porozumienie nigdy nie będzie tak pełne, jak z drugą koszatniczką. Zwierzęta różnych gatunków nie powinny też dzielić klatki. Koleżeństwo na wybiegu niekoniecznie oznacza, że zwierzaki mogą być współlokatorami.

Czy koszatniczka uczula – zwierzak dla alergika

Choć często można się spotkać z informacją, że koszatniczka to zwierzę idealne dla alergika, niestety nie jest to prawda, choć alergia na sierść lub ślinę koszatniczki zdarza się niezwykle rzadko. Reakcję alergiczną może wywołać jednak nie tylko sam zwierzak, ale też pył kąpielowy lub siano (trawy!).

Jest więc małe ryzyko wystąpienia alergii na samo zwierzątko, ale polecana jest ostrożność w przypadku stwierdzonej alergii na trawy.

Dieta koszatniczki

Żywienie koszatniczki jest zbliżone do żywienia szynszyli – ich potrzeby dietetyczne s na tyle zbliżone, że zdarzają się wspólne karmy Chinchilla & Degu (Versele Laga).

Najważniejszą informacją o specyficznych uwarunkowaniach żywieniowych dotyczy braku tolerancji słodkich pokarmów. Pierwsze koszatniczki zostały bowiem sprowadzone do Europy w ramach badań nad cukrzycą. Insulina koszatniczek jest wyjątkowo mało efektywna – nie było to nigdy problemem w ich naturalnym środowisku, ubogim w urozmaicony pokarm. Koszatniczki karmione zbyt słodkim pokarmem (nawet owocami) szybko zaczną mieć objawy typowe dla cukrzycy, takie jak zwiększone pragnienie, częstomocz, czy zaćma. Niezbyt dobrze radzą sobie też z trawieniem tłustych rzeczy, np. orzechów. Dlatego, choć z naszej perspektywy dieta koszatniczek może wydawać się niezbyt atrakcyjna, lepiej nie urozmaicać jej na siłę – może być to bardzo niebezpieczne dla ich zdrowia.

Podstawą diety koszatniczki jest siano. Pełni ono podwójną rolę – ułatwia trawienie i pomaga prawidłowo ścierać zęby. Pokarm bogaty we włókno powinien być podawany koszatniczkom w dużej ilości, bez ograniczeń. Siano służy wyłącznie do jedzenia, nie powinno pełnić rolę ściółki. By nie zostało zanieczyszczone, podawaj się w paśniku.

Równie ważnym elementem diety są zielone części roślin. Natka pietruszki, marchewki, seler naciowy, czy cykoria to źródło cennych witamin. Uzupełnieniem będą zioła, które wzmocnią odporność pupila – najlepiej zaopatrzyć się w gotowe mieszanki.

Karma dla koszatniczek jest podawana w najmniejszych ilościach, lecz jest kluczowa, by koszatniczka otrzymała wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Wybieraj karmy w formie ekstrudatu lub pelletu, dzięki temu będziesz mieć pewność, że nie powstaną niedobory, które mogą się zdarzyć, gdy koszatniczka sama wybiera siebie najsmaczniejsze kąski.

Koszatniczke do szczęścia potrzebna jest także woda. Najlepiej zdecydować się na poidełko, woda w miseczce szybko zostałaby zanieczyszczona na przykład ściółką. Pamiętaj, by codziennie wymieniać wodę i myć poidełko.

Pielęgnacja koszatniczki

Jedną z zalet koszatniczek jest to, że praktycznie samodzielnie dbają o siebie, jeżeli tylko zapewnisz im do tego warunki. Nie musisz ich czesać, kąpać, a często także obcinać pazurków.

Najbardziej charakterystycznym rytuałem pielęgnacyjnym koszatniczek są kąpiele w pyle piaskowym. Ten zwyczaj dzielą one z pochodzącymi z tego samego regionu szynszylami. O kąpielach w pyle wulkanicznym dowiesz się więcej z tego wpisu: Szynszyla – skoczny, puszysty gryzoń. Czy to pupil dla Ciebie?

Warto wiedzieć, że zęby koszatniczki są naturalnie pomarańczowe – młode rodzą się z białymi ząbkami, które stopniowo zaczynają przybierać docelową barwę. Białe zęby u dorosłej koszatniczki mogą świadczyć o niedoborach witaminowych. By zęby prawidłowo się ścierały, zapewnij swoim koszatniczkom dużo sianka, a także drewnianych zabawek, na które będą mogły gryźć do woli.

Koszatniczkom warto też sprawdzać stan pazurów. Kiedy przerosną, należy je obcinać, lecz wystarczy tylko zapewnić im w wolierze grube konary w formie drabinek na piętra (pamiętaj, by użyć bezpiecznych dla koszatniczki gatunku, jak brzoza, jabłoń, jarzębina, czy grusza). Wdrapywanie się po grubych konarach to najlepszy, naturalny sposób na ścieranie się pazurków.

Zdrowie koszatniczki

Koszatniczka to raczej odporne zwierzątko, a większość jej problemów zdrowotnych wynika z nieprawidłowej diety lub błędów w opiece.

Częstym problemem koszatniczek są problemy związane ze zbyt słodką dietą. Choć pojedynczy kawałek owocu nie spowoduje nieodwracalnych zmian, koszatniczki są bardzo wrażliwe na cukier, więc cukrzyca rozwija się u nich dużo szybciej niż u ludzi. Lepiej nie ryzykować i serwować koszatniczkom ich nieco nudną, ale bezpieczną dietę.

Koszatniczka potrzebuje też do pełni zdrowia towarzystwa. Nawet najbardziej dyspozycyjny opiekun, który będzie mógł poświęcić koszatniczce sporo czasu, nie zastąpi jej towarzysza tego samego gatunku. Trzymana samotnie koszatniczka może mieć problemy behawioralne, być osowiała, wycofana, czasami nawet agresywna (ze strachu). Samotna koszatniczka może też przejawiać zachowania autodestrukcyjne, np. wyskubywanie sobie futerka. Nie jest prawdą, że trzymana pojedynczo koszatniczka będzie bardziej oswojona. Wręcz przeciwnie – koszatniczki, które mają przyjaciela, są bardziej otwarte i mniej się boją, towarzystwo sprawia, że czują się bezpieczniej.

Problemy zdrowotne mogą też sprawić nieprzemyślane akcesoria. Choć koszatniczki uwielbiają biegać w kołowrotku, należy wybrać go mądrze. Powinien być on duży – minimum 28 cm średnicy. Mniejszy kołowrotek może spowodować poważne uszkodzenia kręgosłupa. Ponadto oś karuzeli nie powinna pokrywać się ze stelażem, ponieważ grozi to efektem nożyc – taka konstrukcja grozi na przykład ucięciem ogona. Powierzchnia kołowrotka powinna być jednolita, bieganie po pręcikach grozi zapaleniem podeszwy łap. Najlepiej poszukać specjalnego, drewnianego kołowrotka dla koszatniczek.

Jedną z najważniejszych rzeczy związanych ze zdrowiem koszatniczek jest to, że jest to zwierzątko dość nietypowe i warto poszukać dobrego weterynarza specjalizującego się w małych ssakach lub zwierzętach egzotycznych, zanim będzie potrzebna szybka interwencja. Weterynarz leczący na co dzień psy i koty mimo najlepszych chęci może nie mieć wystarczającej wiedzy, by zaproponować odpowiednie leczenie. Jeżeli koszatniczka jest zdrowa, powinna pojawić się u weterynarza na przegląd ogólny przynajmniej raz w roku.

Koszatniczka – wygląd i kolory futerka

Koszatniczka to mały gryzoń, który niektórym przypomina połączenie szynszyli ze szczurem.

Ich waga wacha się między 170 a 300 gramów – istnieją duże różnice między konkretnymi koszatniczkami, które są zupełnie naturalne. Ma smukłą budowę, okrągły pyszczek i duże, czarne oczy. Długość ciała z ogonem to 25-31 cm, a czego ogon może stanowić nawet połowę (6-13 cm). Choć najczęściej spotyka się koszatniczki o umaszczeniu agouti (charakterystycznym także dla koszatniczek żyjących na wolności), lecz w hodowli udało się uzyskać umaszczenie piaskowe, kremowe, niebieskie, czy białe i czekoladowe.

Czego koszatniczka potrzebuje do szczęścia

Duża klatka, woliera lub terrarium

Koszatniczka może żyć w klatce, wolierze lub terrarium. Nie jest natomiast polecane akwarium – jest w nim bardzo słaba cyrkulacja powietrza, większość dostępnych w sklepach akwariów jest też o wiele za mała. Minimalne wymiary klatki dla dwóch koszatniczek to 75x85x80.

Jeżeli zdecydujesz się na klatkę lub wolierę (najczęściej wybierane rozwiązanie), pamiętaj, że odstępy między prętami nie mogą przekraczać 2 cm.

Wyposażenie dla koszatniczki

• Poidełko
• Paśnik
• Miseczka na karmę
• Kuweta na pył kąpielowy
• Hamaczki, kryjówki, norki
• Drewniane zabawki
• Piętra (mile widziane)
• Kołowrotek (specjalny dla koszatniczki)

Przyjaciel na całe życie

Koszatniczka będzie szczęśliwsza, mogąc dzielić życie z przyjacielem - drugą koszatniczką.

Wybieg

Koszatniczki nie powinny spędzać całego dnia w klatce. By były szczęśliwe, pozwól im poznać lepiej Twoje mieszkanie – pamiętaj, by odpowiednio je wcześniej zabezpieczyć. Jeżeli w innych pomieszczeniach są pozostali domownicy, uprzedź ich, że zamierzasz wypuścić ulubieńców – dzięki temu unikniesz wypadku, gdyby ktoś chciał nagle otworzyć drzwi.

Czas opiekuna

Koszatniczki potrzebują twojej uwagi. Pobaw się z nimi podczas wybiegu, znajdź chwilę na „rozmowę” w ciągu dnia, pamiętaj, by pogłaskać. To czasami mały pieszczoch (choć nieco niecierpliwy).

Ile kosztuje koszatniczka

Zwierzątka są najczęściej bardzo tanie – ich cena zazwyczaj nie przekracza 100 zł. Dużo droższe jest wyposażenie – klatka lub woliera mogą kosztować nawet kilkaset złotych – choć dużo taniej możesz kupić klatki używane.

Wyższą cenę będą miały koszatniczki o nietypowym umaszczeniu.

Czytaj również: Gryzonie i króliki

Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Szynszyla – skoczny, puszysty gryzoń. Czy to pupil dla Ciebie?

Poprzedni wpis: Fitmin For Life i Fitmin Purity - czym się różnią? Wielkie porównanie