Najlepsza karma dla psa - jak ją wybrać? Przewodnik po rodzajach karm część 1.
Nie tylko początkujący psiarz może czuć się przytłoczony wyborem karm na rynku. Producenci prześcigają się w tworzeniu nowych formuł i zastosowań, co nie ułatwia sprawy. Dlatego stworzyliśmy przewodnik po podstawowych terminach związanych z żywieniem psów, by wybór najlepszej karmy był jak najprostszy.
Od razu zastrzegamy – nie ma jednej najlepszej karmy dla psa. Jest za to wiele bardzo dobrych karm, z których każda ma nieco inną charakterystykę i każda będzie pasować do innego psa. Dobrym punktem wyjścia jest zastanowienie się nad potrzebami psa.
Podstawowe kwestie to wielkość psa, jego etap życia i stan zdrowia. Największy wybór jest w przypadku zdrowych, dorosłych psów, które mają dobry apetyt i dobrze tolerują większość karm. Wtedy najprawdopodobniej każda karma z dobrym składem będzie dobra. Jeżeli jednak pies ma skłonności do alergii, otyłości, czy jest po prostu wyjątkowym niejadkiem - wkraczają karmy przeznaczone dla psów o konkretnych potrzebach.
Zapraszamy do zapoznania się z naszym przewodnikiem po karmach dla psów.
Spis treści
Karmy suche i mokre
Podstawowy i najbardziej znany podział karm dla psów to ten na karmy suche i mokre. Warto też wiedzieć, że istnieje trzecia opcja – karmy półwilgotne.
Najbardziej oczywistą różnicą między karmą suchą i mokrą jest jej wilgotność. Zawartość wody w karmie suchej to ok. 8-10%, półwilgotnej 20-30%, a mokrej – minimum 60%, a najczęściej 75-80%.
Ta podstawowa różnica niesie za sobą konsekwencje w postaci różnej kaloryczności. Ze względu na dużą wilgotność, karma mokra będzie mniej kaloryczna niż karma sucha, a co za tym idzie – dzienna dawka karmy suchej będzie mniejsza niż w przypadku karmy mokrej. Odpowiednie dawkowanie karmy jest zawsze bardzo ważne, ale jeżeli Twój pies będzie jadł głównie suchą karmę, zwróć uwagę na dawkowanie sugerowane przez producenta – tabelka będzie zawsze umieszczona na opakowaniu. Sypanie karmy „na oko” może skończyć się po prostu otyłością psa.
Z drugiej strony, mokra karma jako mniej kaloryczny pokarm, którego porcja musi być większa, to całkiem niezła propozycja dla psa na diecie. Większa objętość pokarmu powoduje poczucie sytości u psa-łakomczuszka.
Drugą różnicą jest konsystencja. Karmy suche mają postać chrupek. Karmy mokre znajdziemy w postaci pasztetu, musu, czy krokietów w sosie. Większość psów zdecydowanie woli karmy mokre, choć nie jest to regułą. Konsystencja karmy nie jest też obojętna na stan zębów. Dla psów starszych lub z problemami stomatologicznymi łatwiejsza do spożycia może być karma mokra, jednak pamiętajmy, że osadza się ona na zębach, w przeciwieństwie do karmy suchej, której granulki podczas jedzenia wykazują działanie ścierające. Jeżeli pies będzie jadł głównie mokrą karmę, zadbajmy o obecność przysmaków dentystycznych lub naturalnych gryzaków.
Ważnym aspektem jest też sposób przechowywania karmy i jej trwałość. Przechowywanie karmy suchej jest dość łatwe, a po otwarciu worka należy zużyć zawartość w ciągu 1,5 miesiąca. W przypadku karmy mokrej jest to maksymalnie jeden dzień po otwarciu opakowania – puszkę należy szczelnie owinąć np. folią spożywczą i wstawić do lodówki, a przed podaniem lekko ogrzać do uzyskania temperatury pokojowej. Pod względem ekonomicznym najbardziej kuszące są duże puszki 800 g, natomiast w przypadku małych ras to rozwiązanie nie sprawdza się właśnie ze względu na problemy z przechowywaniem. Najwygodniejszym rozwiązaniem są saszetki o objętości dziennej dawki karmy.
Dostęp do czystej i świeżej wody dla pupila to sprawa podstawowa i oczywista. W kontekście karmy należy pamiętać, że w przypadku karmy mokrej ryzyko odwodnienia jest mniejsze. Picie zbyt małej ilości wody to zwykle problem kotów, ale zdarza się także niektórym psom. Jeżeli Twój ulubieniec mało pije, mokra karma zmniejszy ryzyko odwodnienia. Jak widać, oba rodzaje karm mają swoje plusy i minusy, a wybór nie jest tak prosty, jak mogłoby się to wydawać na pierwszy rzut oka.
Dla niektórych ważnym aspektem będzie cena – nie da się ukryć, że sucha karma jest o wiele tańsza od mokrej. Jest to szczególnie ważne w przypadku psów o większych rozmiarach, miesięczne utrzymanie bernardyna na mokrej karmie może stanowić poważną pozycję w miesięcznym budżecie.
Co ciekawe – nie trzeba wybierać. Można łączyć zalety karm suchych i mokrych, łącząc te dwa modele żywienia. W przyszłym tygodniu opowiemy o zasadach dotyczących mieszanego modelu żywienia psów. By być na bieżąco z tekstami na naszym blogu, zapisz się na newsletter.
Karmy pełnoporcjowe i uzupełniające
O ile w przypadku karm mokrych i suchych sprawa jest niejednoznaczna, tak nie ma takich wątpliwości w przypadku karm pełnoporcjowych i uzupełniających.
Karma pełnoporcjowa to karma, której formuła została opracowana tak, by produkt mógł być głównym lub jedynym źródłem pokarmu w dłuższej perspektywie. Każda porcja zawiera odpowiednio zbilansowane mikro i makroskładniki, witaminy i minerały. Nie powinno być potrzeby, by uzupełniać czymkolwiek karmę pełnoporcjową.
Nie oznacza to, że nie można stosować witamin i suplementów – po prostu karma pełnoporcjowa powinna zaspokajać podstawowe potrzeby psa na składniki odżywcze.
Według organizacji FEDIAF karma uzupełniająca to produkt, które ma udział w zwiększeniu zawartości energii lub składników odżywczych w dawce dziennej, ale nie może być stosowany jako jedyny pokarm. Karmy uzupełniające nie mają odpowiednio zbilansowanego składu pod kątem potrzeb żywieniowych. Do karm uzupełniających zaliczamy m.in. przekąski i przysmaki, gryzaki, witaminy i suplementy diety.
Warto uwzględniać w diecie psa karmę uzupełniającą, ma ona pozytywny wpływ na wiele aspektów życia psa:
- przysmaki treningowe podawane bezpośrednio przez opiekuna podczas ćwiczeń poprawiają motywację do nauki i wzmacniają więź między psem a człowiekiem
- przysmaki dentystyczne pozytywnie wpływają na stan jamy ustnej
- gryzaki pozytywnie wpływają zarówno na jamę ustną, jak i na zaspokojenie naturalnej potrzeby gryzienia i żucia
- oleje, witaminy i suplementy mogą być wsparciem w przypadku wypadania sierści czy profilaktyki zdrowia stawów, zwłaszcza w przypadku większych ras, jak Polskiego owczarka nizinnego, bernardyna, akity czy nowofundlanda.
Jeżeli podajesz swojemu psu smaczki i przysmaki, zwróć uwagę na ich kaloryczność. Dodatkowe kalorie nie zawsze są wskazane. O ile smaczki - treserki podawane podczas intensywnego treningu na pewno nie przyczynią się do zwiększenia masy ciała, tak u kanapowca należy zachować umiar.
Jeżeli ilość zjedzonych przysmaków jest większa niż kilka ciasteczek, dobrym pomysłem będzie potraktowanie ich jako osobnego posiłku.
Podsumowanie
Nie ma idealnej karmy dla każdego psa i nie ma idealnego sposobu żywienia dla każdego psa. Kiedy wybieramy sposób żywienia ulubieńca, za punkt wyjścia weźmy jego potrzeby i nasze możliwości.
Nie ma jednoznacznej recepty dla każdego, ale można na podstawie oczekiwań od produktu wybrać ten najlepszy.
Zapraszamy na kolejną część przewodnika o karmach w przyszłym miesiącu – tematem będą karmy monobiałkowe i bezzbożowe.
Źródło: FEDIAF, Wytyczne żywieniowe dotyczące pełnoporcjowych i uzupełniających karm dla kotów i psów, oprac. wersji polskiej: Polskie Stowarzyszenie Producentów Karmy dla Zwierząt Domowych, 2019
