Ciąża u psów - okiem lekarza weterynarii
Ciąża u psów trwa znacznie krócej niż u ludzi. Często przez długi czas opiekun może o niej nie wiedzieć, ponieważ pierwsze objawy często zauważa się już w połowie psiej ciąży. W tym czasie suczka potrzebuje troskliwej opieki, także weterynaryjnej. W niektórych przypadkach może być potrzebna pomoc weterynarza. Sprawdź, co warto wiedzieć.
Artykuł gościnny specjalisty marki Josera, lekarza weterynarii Piotra Jaworzyńskiego
Spis treści
Jak długo trwa ciąża u psa
Osiągnięcie przez sukę dojrzałości płciowej objawia się wystąpieniem pierwszej cieczki pomiędzy 8. a 10. miesiącem życia. Jest to czas, kiedy zewnętrzne narządy rodne suk nabrzmiewają oraz pojawia się krwistoczerwony wypływ, a z upływem kolejnych dni jego kolor staje się jaśniejszy, aż do prawie bezbarwnego wycieku z dróg rodnych. Pomiędzy 9. a 13. dniem od rozpoczętej cieczki – czyli pierwszego dnia krwawienia – można spodziewać się najlepszych wyników w kryciu. Powtórne krycie po upływie 24-48 godzin zwiększa szanse zapłodnienia.
Większość suk rasowych (z wyjątkiem np. buldożków francuskich, pinczerów karłowatych, mopsów, jamników króliczych i karłowatych, których krycie może odbywać się w wieku 12 miesięcy) powinno być dopuszczanych przy trzeciej cieczce, czyli około 18. miesiąca życia. To czas, kiedy są już w pełni rozwinięte fizycznie.
Zachowanie suczki podczas cieczki zmienia się. Bywa, że staje się ona agresywna, pobudzona, niespokojna oraz wykazuje zainteresowanie samcami. Przez większą część cieczki z gruczołów/zatok okołoodbytowych suki wydziela się substancja o silnym zapachu, która informuje psy o jej stanie fizjologicznym, atrakcyjności i działa wabiąco. Cieczka, inaczej ruja, w zależności od wielkości czy rasy powtarza się cyklicznie co 6-10 miesięcy i trwa mniej więcej 21 dni. Natomiast cały cykl płciowy to powtarzający się co 6-10 miesięcy proces w układzie rozrodczym.
W cyklu tym wyróżniamy następujące okresy:
- Okres przygotowawczy – przedrujowy tzw. proestrus
- Okres rui – zwany cieczką tzw. oestrus
- Okres zanikania rui – porujowy tzw. metoestrus
- Okres spoczynku płciowego tzw. anoestrus
Przebieg ciąży u psów
Suka jest zwierzęciem wielopłodowym, a więc zapłodnieniu ulega wiele komórek jajowych. Liczba płodów zależy od rasy, wielkości, warunków środowiskowych i genetycznych. Prawidłowa ciąża – bez względu na wielkość czy rasę psa – trwa około 63 dni. Istnieje możliwość odchyleń od 56 do 65 dni. Zewnętrzne objawy ciąży można zaobserwować już od 45-50 dnia po skutecznym kryciu. Do objawów tych zaliczamy zaokrąglenie jamy brzusznej czy powiększenie gruczołów mlekowych wraz z sutkami. Po 6. tygodniu trwania ciąży można nawet wyczuć ruchy płodów przez powłoki brzuszne. W przebiegu ciąży ciężar ciała suki wzrasta o 20-50%. W przypadku, kiedy doszło do niepożądanego krycia suki, należy udać się do lekarza weterynarii, który może podać odpowiednie preparaty poronne.
Pierwsza połowa ciąży to okres, kiedy stopniowo zwiększamy dzienną dawkę żywieniową. Liczbę posiłków również zwiększamy do 2-3, a pod koniec ciąży nawet do 4. Prawidłowe żywienie powinno być oparte o produkty przeznaczone dla suk w ciąży, które zabezpieczą szczenną samicę we wszystkie niezbędne składniki pokarmowe, takie jak białko, tłuszcz, węglowodany, składniki mineralne (w tym wapń i fosfor oraz witaminy). Odpowiedni skład karmy to podstawa dla prawidłowego rozwoju płodów oraz dalszego etapu, jakim jest okres karmienia maluchów przez matkę. Polecanym produktem marki Josera jest karma Family Plus, która dedykowana jest dla szczennych suk. Zapewnia prawidłowy bilans żywieniowy podczas trwania ciąży i laktacji. Dzięki prawidłowo zbilansowanej wartości energetycznej, odpowiedniemu poziomowi białka, taurynie wpływającej na płodność oraz l-karnitynie korzystnie wpływa na zdrowie matki i szczeniąt.
Dla potwierdzenia lub wykluczenia ciąży można wykonać np. badanie obrazowe RTG, lub USG. Badanie rentgenowskie pozwala na wykrycie powiększenia macicy od 30. dnia ciąży. Postawienie pewnej diagnozy na podstawie RTG możliwe jest po 45. dniu, kiedy dochodzi do mineralizacji kości płodu. W zaawansowanej i mnogiej ciąży ilość płodów ustalana jest na podstawie ilości czaszek widocznych na zdjęciu rentgenowskim. Drugim badaniem obrazowym wykorzystywanym przy diagnostyce ciąży jest badanie ultrasonograficzne. Po 20 dniu można uwidocznić w USG rozwijający się zarodek, a po 22 dniu pracę jego serca.
Polecamy:
Poród u psów
Czas nadchodzącego porodu objawia się obniżeniem ciepłoty wewnętrznej ciała. Temperatura wewnętrzna wynosząca 37 stopni to sygnał, że dojdzie do rozwiązania ciąży. Wodniste mleko pojawia się w gruczołach mlekowych około 36 godzin przed porodem. Suczka nie wykazuje zainteresowania pokarmem, drży, zieje oraz mości sobie podłoże legowiska. W szparze sromowej pojawia się gęsty śluz, który zwiastuje wyparcie czopu śluzowego z szyjki macicy uszczelniającego jej jamę. Krótko potem pojawiają się bóle porodowe, a skurcze mięśni pozwalają na pojawianie się szczeniąt w zewnętrznych drogach rodnych. Szczenięta przychodzą na świat w workach owodniowych, z których suka-matka sama je uwalnia i odgryza pępowinę. Zaraz po porodzie suka dokładnie wylizuje nowonarodzone szczenię, czyści z zalegającego na ciele śluzu pobudzając tym samym krążenie krwi i oddechy.
Z reguły rodząca suka zjada łożyska po każdym szczeniaku. Prawidłowy poród może trwać kilka godzin w zależności od ilości i wielkości szczeniąt. Ciąża oraz poród to czynności fizjologiczne, naturalne. Jednak zdarzają się komplikacje. Dlatego warto, aby nad prawidłowym przebiegiem ciąży oraz porodu czuwał lekarz weterynarii. Czas trwania prawidłowo przebiegającego porodu zależy od przestronności jej kanału rodnego, wielkości i liczby szczeniąt i nasilenia objawów bólowych. Czas porodu waha się od 2 do 8 godzin. Zbyt długo trwający poród czy brak objawów porodowych po przekroczonym okresie trwania ciąży to sygnał do interwencji i pomocy lekarsko-weterynaryjnej. Pojawianie się w szparze sromowej suki ciemnozielonego koloru wydzieliny wskazuje na patologiczny proces odklejenia się łożyska i prawdopodobieństwo uduszenia płodu. Drogi rodne suki po prawidłowym porodzie ulegają oczyszczaniu z resztek łożyska przez okres około 3 tygodni.
Jak dbać u suczkę po porodzie
Okres ciąży, poród oraz czas karmienia i wychowania szczeniąt do około 5.-7. tygodnia życia to ciężki i wymagający etap w życiu suczki. Prawidłowa profilaktyka w postaci odpowiedniego żywienia, kalendarza odrobaczania, szczepień ochronnych wykonanych przed zajściem w ciążę to gwarancja powodzenia przy rozwiązaniu i dalszym odchowie szczeniąt. Równie ważny jest prawidłowy stan zdrowia psa-samca, który będzie dopuszczany do suki.
Czytaj również: Pies ~ Zdrowie i pielęgnacja
Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Potrzeby żywieniowe pupila - jak często i czym karmić szczeniaka?
Poprzedni wpis: Rottweiller - wyjątkowy pies dla doświadczonego opiekuna
