Dalmatyńczyk - czy jesteś gotowy na psa jak z bajki?

101 Dalmatyńczyków to prawdziwy hit lat 90. Przygody Pongo i Perdity, ich bohaterska walka o dzieci z Cruellą de Mon, rozbudziły fantazję wielu dziecięcych miłośników zwierząt. Jednak moda na żadną rasę psów nie skończyła się dla niej samej zbyt dobrze. Psy, które potrzebują naprawdę dużo ruchu i uwagi trafiły do domów, w których opiekunowie nie zdawali sobie sprawy z natury swoich oryginalnych pupili. Dalmatyńczyki szybko zdobyły niezbyt dobrą reputację psów upartych, niegrzecznych, a nawet głupich. Moda na psy w cętki szybko się skończyła, a dzięki temu obecnie psy tej rasy trafiają najczęściej do osób, które wiedzą, że pod słodkim obliczem kryje się charakterna dusza. Dalmatyńczyki mogą być wspaniałymi psami rodzinnymi… o ile trafią na właściwego człowieka. Czy wyżeł dalmański to idealny pies dla Ciebie?

Spis treści

• Historia dalmatyńczyków
• Charakter dalmatyńczyków
• Dla kogo dalmatyńczyk będzie idealnym pupilem
• Dalmatyńczyk i dzieci
• Dalmatyńczyk i inne zwierzęta
• Żywienie – najlepsza karma dla dalmatyńczyka
• Zdrowie dalmatyńczyków
• Pielęgnacja dalmatyńczyków
• Dalmatyńczyk – wzorzec rasy i wygląd
• Imię dla dalmatyńczyka

Historia dalmatyńczyków

Pierwsze wzmianki o cętkowanych psach pochodzą ze starożytności. Psy podobne do dalmatyńczyków żyły w Indiach, Egipcie, czy na Bałkanach. Nie wiadomo jednak, czy byli to bezpośredni przodkowie dalmatyńczyków. Na pewno były one znane już w XVII wieku, dalmatyńczyki chętnie zabierano na polowania, były też psami bojowymi i stróżującymi.

Znano je w całej Europie i basenie Morza Śródziemnego. 29 dalmatyńczyków było łupem Jana III Sobieskiego po Bitwie pod Wiedniem. Powszechnie uważa się, że ich ojczyzną jest Dalmacja w Chorwacji.

W XIX wieku dalmatyńczyki były szczególnie cenione w Wielkiej Brytanii. Ich niezwykły wygląd sprawiał, że stały się eleganckimi towarzyszami angielskich gentlemanów. Nie bez znaczenia był fakt, że psy doskonale pilnowały bezpieczeństwa dorożek, a konie wyraźnie doceniały towarzystwo czworonożnych towarzyszy. Dalmatyńczyki pomagały też strażakom. Psy biegły przed wozami strażackimi, torując drogę. Pomagały też przenosić węże strażackie. Dalmatyńczyki służyły też w wojsku, głównie tureckim (dalmatyńczyki służyły już w czasach Imperium Osmańskiego) i amerykańskim. Podczas II wojny światowej były psami patrolowymi i ratunkowymi – przenosiły do rannych żołnierzy leki i opatrunki.

Dalmatyńczyki odzyskały popularność w latach 60., kiedy Disney wypuścił animację 101 Dalmatyńczyków na podstawie książki Dodie Smith, a następnie w latach 90, po cyfrowym odświeżeniu animacji. Wiele psów trafiło do domów zupełnie nieprzygotowanych na aktywnego psa pracującego. Pojawiły się też nastawione wyłącznie na zysk hodowle, które nie zwracały szczególnie uwagi na stabilność emocjonalną rodziców i socjalizację szczeniąt. Wiele osób zraziło się do dalmatyńczyków, a ich popularność przeminęła tak szybko, jak się zaczęła. Obecnie dalmatyńczyki są dość rzadko spotykanymi psami, lecz dzięki temu najczęściej trafiają do osób, które są gotowe na życie z tak aktywnym psem.

Charakter dalmatyńczyków

Dalmatyńczyki są przede wszystkim psami pracującymi i aktywnymi. W warunkach domowych potrzebują zajęcia, by pokonać nudę – jej dalmatyńczyk nie może znieść. Dawniej dalmatyńczyki były cenione ze względu na wytrwałość – w końcu były to psy biegnące za dorożkami. By je zmęczyć, nie wystarczy krótki spacer. Potrzebują przynajmniej jednego półtoragodzinnego wyjścia i dwóch-trzech krótszych spacerów, by były w stanie wytrzymać w domu same cały dzień bez zajęcia.

To bardzo inteligentne, ale przy tym niezależne psy. Nauka komend i sztuczek jest dla dalmatyńczyka dobrym pomysłem na spędzenie wolnego czasu, ale trzeba uczciwie przyznać, że jest raczej trudnym uczniem. Przede wszystkim, dalmatyńczyk nie zawsze ma ochotę na naukę, a wtedy może ignorować opiekuna, co przyczyniło się do krzywdzącej opinii, że nie są to zbyt mądre psy. Są bardzo mądre, ale nie zawsze chce im się popisywać. Dość szybko się też nudzą, dlatego sesje treningowe muszą być krótkie i urozmaicone.

Mimo całej swojej niezależności i krnąbrności dalmatyńczyk potrzebuje bliskości swojego człowieka. Potrafi okazać przywiązanie i lojalność. Po prostu dalmatyńczyk nie uważa, by był podopiecznym człowieka. Uważa się bardziej za partnera, równego sobie. Przewodnik dalmatyńczyka musi mieć silną osobowość, by wzbudzić u pupila szacunek. Niekonsekwencja zostanie szybko wykorzystana, a siłą można dalmatyńczyka jednie zrazić.

Dalmatyńczyk jest psem zrównoważonym i łagodnym. W niebezpiecznej sytuacji potrafi jednak odpowiednio zareagować, broniąc swojego człowieka przed niebezpieczeństwem.

Dla kogo dalmatyńczyk będzie idealnym pupilem

Dalmatyńczyk będzie się dobrze czuł u boku aktywnej osoby, chętnie uprawiającej sport. Powinien trafić pod opiekę osoby, która ma doświadczenie w życiu z psem i będzie chciała z nim pracować nad ukształtowaniem odpowiednich nawyków.

Ważniejsza od ilości metrów kwadratowych i miejsca zamieszkania będzie osobowość opiekuna: konsekwentna, spokojna i cierpliwa. Dalmatyńczyk może być psem rodzinnym, a wbrew pozorom nawet psem aktywnego seniora – o ile ma on czas i chęć spędzać dużo czasu na spacerach.

Dalmatyńczyk i dzieci

To, jak ułożą się relację dalmatyńczyka z dziećmi, będzie zależeć przede wszystkim od konkretnego dalmatyńczyka i dzieci. Wbrew pozorom, nie są to psy, które przejawiają jakąś szczególną miłość do najmłodszych, ale raczej je lubią. Najczęściej dalmatyńczyk będzie chętnie bawił się z najmłodszymi i ich bronił, ale niekoniecznie słuchał.

Dalmatyńczyk i inne zwierzęta

Relacje dalmatyńczyków z innymi psami będą w największym stopniu zależeć od jego socjalizacji. Podczas wyboru hodowli nie bój się pytać, o charakter rodziców i socjalizację szczeniąt. Dalmatyńczyk nie dąży sam do konfliktu i umie się grzecznie bawić z innymi psami. Zdarza się też, że nawiązuje przyjaźń z kotem, jednak najbardziej uderzające jest porozumienie między dalmatyńczykami i końmi.

Połączenie dalmatyńczyków i małych zwierząt będzie natomiast raczej ryzykowne. Mimo upływu lat instynkt łowiecki jest u tych psów bardzo silny i lepiej nie ryzykować bliższych kontaktów.

Żywienie – najlepsza karma dla dalmatyńczyka

Dalmatyńczyki raczej chętnie jedzą, a jednocześnie nie mają skłonności do przejadania się. Jeżeli zapewnisz swojemu pupilowi odpowiednią ilość ruchu, nadwaga mu raczej nie grozi. Niestety jednak, wśród dalmatyńczyków często występują alergie pokarmowe. Pies może być uczulony na więcej niż jeden składnik karmy, więc wybranie odpowiedniego produktu może trochę potrwać.

Wysokomięsna karma bezzbożowa o prostym składzie zawsze jest dobrym wyborem. Nie wybieraj jednak pochopnie karmy dla psów aktywnych, jeżeli Twój pies nie trenuje naprawdę ciężko – w ten sposób łatwo jest przekarmić pupila.

Zdrowie dalmatyńczyków

Znak rozpoznawczy dalmatyńczyków – czarne ciapki na białym tle, sprawia jednocześnie, że to pies wyjątkowo narażony na głuchotę. Głuchota o wiele częściej pojawia się u białych lub częściowo białych ras psów, w tym jack russel terierów, białych bulterierów, boston terierów, czy border collie.

By zmniejszyć prawdopodobieństwo urodzenia się głuchych szczeniąt, hodowca powinien dopuszczać do rozrodu wyłącznie zdrowe psy. Szczenięta są badane metodą BAER, by jak najwcześniej wyryć problemy ze słuchem – w przypadku głuchoty jednostronnej rozpoznanie nie jest aż tak oczywiste. Badanie wykonuje się w lekkiej narkozie około 7. tygodnia życia. Głuchota może nieco utrudnić życie z psem (szczególnie w kontekście zapewnienia pupilowi poczucia bezpieczeństwa), ale głuche psy mają szanse na równie szczęśliwe życie, jak słyszące czworonogi.

Dalmatyńczyki bardzo często mają też problemy z nerkami. Mogą mieć skłonność do kamieni nerkowych, nefropatii, czy niedoczynności kory nadnerczy.

Pielęgnacja dalmatyńczyków

Pielęgnacja dalmatyńczyków jest stosunkowo mało skomplikowana. Krótka, przylegająca i lśniąca sierść nie wymaga zbyt wiele uwagi – wystarczy od czasu do czasu ją wyczesać. Niestety, duża część opiekunów skarży się na dużą ilość wypadającej sierści podczas linienia – częstotliwość czesania dostosuj po prostu do potrzeb. Na białej sierści szybciej widać wszystkie zabrudzenia, dlatego często dalmatyńczyki są kąpane nieco częściej niż ciemniejsze psy. Dalmatyńczyki są znane z delikatnej skóry ze skłonnością do podrażnień, dlatego wybieraj kosmetyki hipoalergiczne.

Jak u wszystkich ras zwisłouchych, konieczne będzie regularne sprawdzanie stanu uszu i czyszczenie ich. Wszelkie brzydkie zapachy, wydzielina, czy kolor świadczą o możliwej infekcji wymagającej wizyty u weterynarza.

Poza tym, pozostałe czynności pielęgnacyjne będą dokładnie takie same, jak w przypadku każdego innego psa. Czyszczenie zębów, przycinanie pazurków, sprawdzanie stanu oczu.

Dalmatyńczyk – wzorzec rasy i wygląd

Kraj pochodzenia: Chorwacja (Dalmacja)

Klasyfikacja FCI: Grupa 6 – psy gończe, posokowce i rasy pokrewne. Sekcja III – rasy pokrewne.

Użytkowość: Pies myśliwski, do towarzystwa i rodzinny.

Wrażenie ogólne: Sylwetka wpisana w prostokąt, stożkowata głowa, maść z wyraźnymi cętkami. Wyraźny dymorfizm płciowy.

Temperament: Przyjacielski, bez śladu lękliwości. Pełen energii, niezależny, ale jednocześnie oddany. Silny instynkt łowiecki.

Wysokość: Psy 56-62; Suki 54-60

Waga: 24-32 kg

Głowa: Proporcjonalna do tułowia, harmonijna, niezbyt szeroka mózgoczaszka. Umiarkowanie zaznaczony stop. Prosty grzbiet nosa.

Oczy: Owalne, przylegające powieki.

Uszy: Wysoko osadzone, przylegające do boków głowy, trójkątne o zaokrąglonych końcach. Uszy muszą być cętkowane, a nie całkowicie napigmentowane, jak u Pongo w bajce.

Szyja: Mocna i długa, zwężająca się ku głowie.

Tułów: Prostokątny, z mocnym grzbietem, głęboką klatką piersiową i umięśnionym zadem.

Ogon: Osadzony w linii zadu, gruby u nasady, zwęża się równomiernie ku końcowi.

Kończyny: Przednie proporcjonalne do tułowia, tylne mocne, dobrze rozwinięte, ustawione równolegle.

Chód: Rytmiczny, elegancki i płynny.

Sierść: Krótka, twarda i lśniąca.

Umaszczenie: Podstawa czysto biała. Cętki czarne lub czekoladowe. Powinny być regularnie rozłożone na całym ciele i dokładnie odznaczać się od tła. U czarnej odmiany pożądane cętki o średnicy 2-3 cm, u czekoladowej – około 2 cm. Cętki nie mogą się zlewać, tworzyć łat ani większych skupisk. Cętki na głowie powinny być proporcjonalnie mniejsze.

Imię dla dalmatyńczyka

Imię dla psa: Atos, Pongo, Julius, Rico, Bruno, Leon, Cezar, Bobik, Hamlet, Hektor, Gucio, Gaston, Jumbo, Lucky, Lenny, Bertie, Barry, Dragon, Niko, Maks, Maniek, Spike, Joker, Driver, Kozak, Ciastek.

Imię dla suczki: Emma, Daisy, Diana, Kaja, Inka, Stella, Mimi, Molly, Fiona, Tina, Zelda, Zoja, Dama, Frida, Kira, Polly, Figa, Kropka, Shira, Lara.

Czytaj również: Pies ~ Rasy psów

Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Rozszerzenie i skręt żołądka u psa - objawy, pierwsza pomoc

Poprzedni wpis: Demencja u psa - jak opiekować się starszym psem