Hovawart - dla kogo będzie psem idealnym?
Hovawarty to psy pełne sprzeczności. Choć wobec obcych zachowują stoicyzm i majestatyczny spokój, przy opiekunie do późnego wieku zawsze są chętne do psot. Dla niewprawnego oka mogą wyglądać jak towarzyskie goldeny, a jednak charakterem bliżej im do zdystansowanych psów stróżujących. Uwielbiają naukę, lecz szkolenie ich nie jest najprostsze, gdyż większość hovawartów dość szybko się nudzi. To psy, które bywają wyzwaniem dla opiekuna, a jednak kradną serce szybciej, niż zostawioną na stole kanapkę. Czy hovawart to pies dla Ciebie?
Spis treści
- Historia hovawartów
- Charakter i osobowość hovawartów
- Dla kogo hovawart będzie psem idealnym
- Hovawart i dzieci
- Hovawart i inne zwierzęta
- Zdrowie hovawartów
- Żywienie – najlepsza karma dla hovawartów
- Pielęgnacja hovawartów
- Hovawart – wzorzec rasy i wygląd
- Imię dla hovawarta
Historia hovawartów
Miłośnicy rasy szukają przodków hovawartów wśród średniowiecznych niemieckich psów pochodzących z okolic Saksonii. Wzmianki o psach stróżujących znanych jako „hovewarty” lub „hofwarth” można znaleźć nawet w pochodzącym z połowy XIII wieku kodeksie Sachsenspiegel.
Wszystko jednak wskazuje na to, że obecne hovawarty są bardziej inspirowane dawnymi psami żyjącymi w niemieckich gospodarstwach, niż ich bezpośrednimi potomkami. Na początku XX wieku, uważany za twórcę hovawartów Kurt König, rozpoczął pracę nad przywróceniem psów wspominanych w dawnych podaniach. Ponieważ jednak na terenach dawnego występowania hovawartów nie udało się znaleźć szczególnie dużo psów w dawnym typie, do odtworzenia rasy wykorzystano m.in. nowofundlandy, węgierskie kuvasze, leonbergery, a nawet owczarki niemieckie i setery angielskie (od których najprawdopodobniej pochodzi umaszczenie blond). Hovawarty zostały uznane przez FCI w 1972 roku. W Polsce pierwsze psy tej rasy pojawiły się w 1985 roku. Obecnie cieszą w się w całej Europie stosunkowo małym, ale stałym powodzeniem. Dzięki temu społeczność hodowców dość dobrze zna siebie nawzajem i swoje psy.
Charakter i osobowość hovawartów
Choć na pierwszy rzut oka hovawarty mogą przypominać towarzyskie i opiekuńcze aportery, tak naprawdę należą do grupy molosów górskich – są ich najlżejszymi przedstawicielami. Choć kochają swoją rodzinę nad życie i do szczęścia potrzebują dużej ilości czasu spędzonej razem, wyróżniają się sporą samodzielnością. Są bardzo inteligentne, co nie oznacza, że zawsze są chętne do współpracy.
Hovawart ma swoje zdanie na każdy temat i często może uważać, że jego pomysły na spędzenie wolnego czasu są o wiele lepsze, niż jego opiekuna. Jednocześnie to psy, które dość późno dojrzewają pod względem emocjonalnym – nawet do czwartego roku życia część hovawartów może zachowywać się jak łobuzujące szczeniaczki. Psy są niesforne i zawsze chętne do zabawy o wiele dużej niż suczki, które zaczynają się zachowywać nieco bardziej „dorośle” około drugiego roku życia. Choć po jakimś czasie hovawarty stają nieco bardziej ustatkowane, przez całe życie zachowują radość życia i chęć do psot.
To pies, który potrzebuje sporo ruchu. Niewybiegany może sprawiać problemy wychowawcze, w tym przede wszystkim działania z zakresu aranżacji wnętrz. Jednocześnie, choć uwielbia psie sporty, nudzą go wielokrotne powtórzenia tych samych zadań. Idealny trening dla hovawarta to trening zróżnicowany. Psy tej rasy uwielbiają też wszelkiego rodzaju zabawy węchowe.
Wobec obcych hovawart zachowuje najczęściej dystans, co może zmylić osoby, które pomylą go z towarzyskim goldenem. Choć jest to stanowczo pies bardziej stróżujący niż obronny, w podbramkowej sytuacji nie będzie wahał się, by zapewnić bezpieczeństwo swojej rodzinie. Hovawart ma przy tym umiarkowany temperament i nie pobudza się bez potrzeby. Choć część psów tej rasy może szczekaniem alarmować opiekuna nieco zbyt często, najczęściej jednak szczekanie pupila będzie informować, że dzieje się coś, czym naprawdę wartego uwagi. Hovawart nie jest psem agresywnym, potrzebuje jednak solidnej socjalizacji, by nie reagował zbyt nerwowo na nowe sytuacje.
Dla kogo hovawart będzie psem idealnym
Wygląd hovawarta może być mylący. Na pewno nie jest to „taki większy golden” ani nawet „tak większy flat coated retriever”. Przede wszystkim jest to pies o wiele bardziej wymagający i hodowcy raczej nie polecają hovawartów jako pierwszych psów w życiu.
To pies, który potrzebuje przewodnika kochającego i wyrozumiałego, ale też stanowczego i zrównoważonego. Hovawart to pies duży i silny, przy którym nie da się wymusić odpowiedniego zaufania siłą. Opiekun powinien więc wiedzieć (lub uczyć się), jak pracować z psem za pomocą wzmocnienia pozytywnego.
Hovawart sprawdzi się jako pies dla aktywnej osoby. Jeżeli marzysz o towarzyszu dla długich spacerów, biegania, czy jazdy na rowerze, hovawart będzie idealnym towarzyszem. Pamiętaj jednak, by dostosować poziom aktywności do możliwości pupila. Jak każdy pies rasy dużej, hovawart jest narażony na choroby związane z układem ruchu, w tym dysplazję stawów biodrowych. Treningi mogą rozpocząć się więc dopiero wraz z zakończeniem okresu wzrostu. W starszym wieku pupil będzie zaś potrzebował bardziej umiarkowanej aktywności i chętnie zamieni bieganie na spokojne przechadzki.
Hovawart będzie psem, który pokocha Cię nad życie, ale niekoniecznie posłucha Cię za każdym razem tylko dlatego, że coś mówisz. Zawsze nieco niepokorny i zadziorny, dla jednych może być psem najgorszych koszmarów, dla innych spełnieniem marzeń o nieidealnym, ale niepowtarzalnym towarzyszu życia.
Choć hovawart potrzebuje dużo ruchu, nie ma to zbyt wiele wspólnego z ilością miejsca w mieszkaniu. Może więc szczęśliwie mieszkać w bloku, jednak pod jednym warunkiem – hovawart nie powinien zbyt często korzystać ze schodów, niezbędna będzie więc winda. Hovawart przy mieszkaniu na czwartym piętrze bez windy to nie jest dobre połączenie.
Hovawart i dzieci
Hovawarty lubią dzieci, a dzieci lubią hovawarty. Niestety, i w tym zakresie pozory mylą. Choć hovawart dobrze odnajduje się jako pies rodzinny, nie jest tak opiekuńczy jak golden retriever, czy labrador. Instynkt opiekuńczy jest u niego zastąpiony obronnym i widać to nawet przy krótkiej obserwacji relacji z dziećmi.
Hovawarty są też większe niż goldeny i o wiele mniej delikatne. Choć mają świadomość, że bawią się z delikatnym, małym człowiekiem, ich zabawa może być nieco zbyt intensywna dla malucha. Dużo większe może być więc ryzyko przewrócenia dziecka. Hovawarty mogą też mieć nieco mniej cierpliwości do maluchów i potrzebować odpoczynku od małych rączek. Pamiętaj, by nigdy nie zostawiać dziecka z psem samych – dotyczy to tak naprawdę każdego psa, niezależnie od rasy.
Hovawart i inne zwierzęta
Hovawarty, jak duża część psów stróżujących, może z większą trudnością nawiązywać relacje z innymi psami. Dlatego potrzebują starannej socjalizacji. W pierwszej kolejności ważne jest wychowanie szczeniąt w domu hodowcy – przez pierwsze tygodnie życia maluszki powinny poznawać świat i uczyć się relacji społecznych w zabawach ze swoim rodzeństwem. Po przybyciu do nowego domu szczeniak wiele zyska na zajęciach na psim przedszkolu, które będzie okazją do poznania nowych kolegów.
Zabawa hovawartów z innymi psami może być bardzo intensywna i zdarza się, że bywa nieco brutalna. Wśród psów tej rasy zdarza się tendencja do dominowania innych psów tej samej płci (jak łatwo się domyślić, problem ten zazwyczaj jest silniejszy w przypadku samców). Wbrew pozorom nie jest to powód, by unikać innych psów, a raczej, by wypracować bardziej pożądane reakcje na przedstawicieli swojego gatunku. Hovawarty mogą żyć z innymi psami pod jednym dachem i nawiązywać trwałe psie przyjaźnie, w dużym stopniu zależy to od sposobu wprowadzania nowego psa do domowego stada i charakteru obu psów. Dużo łatwiej będzie przyzwyczaić psa do nowego pupila w przypadku szczeniąt i psów, które są przyzwyczajone do dzielenia życia ze współlokatorem.
Co ciekawe, najczęściej hovawart dobrze dogada się z kotem. Znane są przypadki dzielenia legowiska i wzajemnej opieki między zwierzakami.
Zdrowie hovawartów
Choć mówi się, że hovawart to rasa ogólnie zdrowa, nie oznacza to, że nie ma żadnych problemów zdrowotnych. W porównaniu z najbardziej popularnymi rasami psów sytuacja jest na pewno o wiele lepsza, natomiast pula genetyczna hovawartów jest na tyle mała, że warto przed wyborem hodowli sprawdzić stosunek inbreedu w miocie i zapytać o wyniki badań rodziców.
Problemy zdrowotne hovawartów są ściśle związane z ich budową. Jak większość dużych ras psów, najczęściej mają problemy z chorobami układu ruchu. Te zaś zależą w podobnym stopniu zarówno od uwarunkowań genetycznych, jak i od stylu życia. Równie ważne, jak zdrowie rodziców, będą też nawyki w nowym domu.
Przede wszystkim, dobrym pomysłem będzie suplementacja na stawy już od szczeniaka. Mogą być to suplementy z chondroityną i glukozaminą, jak i specjalne karmy dla psów dużych ras, które często zostają wzbogacone o zdrowe dodatki. Hovawarty powinny unikać chodzenia po schodach, utrzymywać prawidłową wagę i codziennie ćwiczyć. By zmniejszyć ryzyko dysplazji, najlepiej ograniczać zbyt duży wysiłek w okresie rośnięcia, a treningi rozpocząć w wieku ok. półtora roku. Jedną rzeczą, którą z całą pewnością hovawarty dzielą z goldenami, jest miłość do jedzenia, więc utrzymanie prawidłowej wagi może być trudniejsze, niż się wydaje.
Hovawarty żyją ok. 12 lat, zdarzają się jednak psy nawet 15-letnie.
Najczęściej występujące choroby hovawartów:
- Dysplazja stawów biodrowych i łokciowych
- Krążenie wrotne oboczne
- Zwężenie ujścia aorty
- Mielopatia degeneracyjna
- Rozszerzeni i skręt żołądka
- Niedoczynność tarczycy
- Zaćma, katarakta, jaskra i inne choroby oczu
- Otyłość
- Nowotwory
Żywienie – najlepsza karma dla hovawartów
Hovawarty są psami o dużym apetycie na życie… i wszystko inne. Kochają jedzenie, niezależnie od tego, czy będzie ono dla nich zdrowe, czy może już dawno przekroczyło przydatność do spożycia i znajduje się w koszu na śmieci. Podjadanie ze stołu, proszenie o smaczki i zbieractwo na spacerach są częstymi problemami hovawartów. Często poza domem muszą zakładać kaganiec z powodu zbyt dużego zainteresowania odpadkami.
Oznacza to jednocześnie, że znalezienie karmy smakującej ulubieńcowi nie będzie najmniejszym problemem. Dużo większym wyzwaniem będzie nauczenie psa, że kanapka na ławie nie należy do niego. Jak każdy pies, hovawart potrzebuje wysokomięsnej karmy, najlepiej bezzbożowej.
To, że hov zje niemal każdą karmę, nie znaczy jeszcze, że można mu podawać cokolwiek. W przypadku zwiększonego zagrożenia dysplazją stawów biodrowych najlepszym wyborem będzie karma dla psów dużych z glukozaminą i chondroityną. Mile widziane w karmie będą też takie dodatki jak olej z łososia, omółki nowozelandzkie, kurkuma, rozmaryn, czy suszone drożdże piwne.
W żywieniu hovawartów ważne jest nie tylko, czym karmisz pupila, ale też zdrowe nawyki związane z jedzeniem. By uniknąć rozszerzenia i skrętu żołądka, podawaj mniejsze ilości posiłków, ale częściej, np. trzy dziennie. Po posiłku ulubieniec powinien odpocząć. Dużo hovawartów to łakomczuszki, dlatego dobrym rozwiązaniem może być miska spowalniająca jedzenie, która będzie zapobiegać połykaniu karmy.
Pielęgnacja hovawartów
Hovawarty nie wymagają skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Ich jedwabista sierść nie posiada dużej ilości podszerstka, który mógłby się filcować. Podstawą będzie więc przeczesanie sierści ok. dwóch razy w tygodniu, by uniknąć tworzenia się kołtunów. Sierść hovów jest nie tylko niezwykle przyjemna w dotyku. Posiada też właściwości samoczyszczące, dlatego nie jest konieczne szczególnie częste kąpanie pupila. W okresie linienia wypadanie sierści może być dość uciążliwe, jednak miękki włos łatwo jest sprzątnąć i nie wbija się w dywany, jak w przypadku niektórych ras psów krótkowłosych.
Pozostałe zabiegi pielęgnacyjne są dość standardowe – czyszczenie uszu, przegląd oczu, mycie zębów, czy obcinanie pazurów. Do zabiegów lepiej przyzwyczajać pupila od szczeniaka, by traktował je jak wyjątkowo przyjemną atrakcję.
Hovawart – wzorzec rasy i wygląd
Kraj pochodzenia: Niemcy
Użytkowość: Pies służbowy
Klasyfikacja FCI: Grupa 2 - Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła. Sekcja 2 – molosy typu górskiego.
Wrażenie ogólne: Średniej wielkości mocny, długowłosy pies o nieco wydłużonej sylwetce. Wyraźnie zaznaczone różnice między płciami.
Temperament: Wszechstronny pies użytkowy, o wyrównanym i łagodnym charakterze. Ma duży instynkt obronny, pewność siebie, waleczność i odporność na stres. Wyjątkowo oddany rodzinie, może być też jednak świetnym przewodnikiem, ratownikiem, czy tropicielem.
Wysokość: Psy 63-70 cm. Suki 58-65 cm.
Waga: Psy 35-40 kg. Suki 28-33 kg.
Głowa: Szerokie i zaokrąglone czoło, prosty grzbiet nosa z dobrze widocznym stopem. Dobrze rozwinięte nozdrza, nieznacznie zwężająca się kufa.
Oczy: Owalne, średniobrązowe lub ciemnobrązowe.
Uszy: Wiszące, niezbyt ściśle przylegające. Trójkątne, wysoko i szeroko osadzone. Lekko zaokrąglone końce.
Szyja: Mocna, średniej długości.
Tułów: Mocny i prosty, z mocną i głęboką klatką piersiową.
Ogon: Dobrze owłosiony.
Kończyny: Mocne. Przednie proste i pionowe. Tylne – oglądane z tyłu pionowe, dobrze kątowane.
Sierść: Długi, mocny włos okrywowy dobrze przylega i jest jedwabisty w dotyku, może być lekko pofalowany. Skąpy podszerstek.
Umaszczenie: Czarne, czarne podpalane i blond.
Imię dla hovawarta
Imię dla psa: Ares, Bingo, Borys, Black, Fury, Willy, Rambo, Rufus, Major, Hades, Hugo, Charlie, Bekon, Fado, Bambi, Aslan, Koda, Bongo, Marley, Nikon, Neptun, Kichot, Fafik, Grande, Pluto, Syriusz, Winston, Wafel.
Imię dla suczki: Amber, Alfa, Bella, Lili, Zelda, Mia, Luna, Dafne, Nora, Pola, Cleo, Pusia, Mamba, Nela, Nera, Blondie, Blanca, Kika, Freya, Brenda, Ciabatta, Holly, Pianka, Maya, Nessi, Chałka, Corsa, Sally, Vita, Zula.
Czytaj również: Pies ~ Rasy psów
Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Ranking - najlepsze karmy dla psów dużych i olbrzymich
Poprzedni wpis: Jak przechowywać karmę? Sposoby, które musisz poznać!