Kot sfinks - poznaj kota bez sierści, który wzbudza skrajne emocje

Nie da się ukryć, że sfinks to kot o niecodziennym wyglądzie. Zwraca uwagę bezwłosym, pofałdowanym ciałem, wielkimi oczami i charakterystycznymi uszami. Niezależnie od tego, czy wzbudza fascynację, uwielbienie, czy strach (niepotrzebnie), panuje ogólna zgoda, że sfinks kanadyjski jest wyjątkową rasą. Jaka jest historia kota bez włosów, jak wygląda życie ze sfinksem i czy na pewno jest to dobry kot dla alergika? Poznaj sfinksa bliżej.

Spis treści

• Historia rasy
• Charakter i osobowość
• Dla kogo ta rasa będzie odpowiednia
• Zdrowie sfinksów kanadyjskich
• Żywienie – karma dla sfinksa
• Pielęgnacja sfinksa kanadyjskiego
• Sfinks kanadyjski – wzorzec rasy i wygląd
• Imię dla sfinksa
• Ile kosztuje sfinks kanadyjski

Historia rasy

Mutacja, która odpowiada za brak okrywy włosowej u kotów, występowała spontanicznie od wieków u kotów na całym świecie, jednak nagie kocięta nie były celowo rozmnażana. Przez krótki czas w XIX w. hodowano bezwłose koty w Ameryce Południowej, ale „nagie koty meksykańskie” nie mają z obecnymi sfinksami wiele wspólnego.

Choć ich nazwa wskazuje na Egipt, sfinksy pochodzą z mroźnej Kanady. Tam narodził się pomysł utworzenia rasy, zainspirowany urodzoną w 1966 roku bezwłosą kotką Prune. Choć linia hodowlana pochodząca od Prune zakończyła się na tyle wcześnie, że żaden obecnie żyjący sfinks nie jest z nią spokrewniony, pomysł przetrwał. Następne nagie kocięta urodzone w hodowlach z Kanady i Stanów Zjednoczonych łączono ze sobą, próbując stworzyć nową rasę. Początkowo wydawało się, że plan zakończy się klęską – kocięta były słabe i chorowite, a weterynaria i kocia genetyka nie były tak rozwinięte, jak obecnie.

Ostatecznie udało się utworzyć nową rasę dzięki łączeniu kotów z devonami. Pierwszy sfinks został zarejestrowany w The Cat Fanciers Association (CFA) w 1998 roku.

Pierwszy Sfinks został importowany do Polski w 2002 roku. Liczebność kotów w naszym kraju jest nadal niewielka: do 2016 roku w Felis Polonia zarejestrowanych było niespełna 600 kotów.

Co ciekawe, choć sfinksy kanadyjskie i dońskie na pierwszy rzut oka mogą być uznane za rasy pokrewne, w rzeczywistości nie mają ze sobą zbyt wiele wspólnego. U sfinksów kanadyjskich gen odpowiedzialny za brak okrywy włosowej jest recesywny, u dońskich zaś – dominujący. Sfinksy dońskie są też rasą o wiele młodszą. Początki hodowli sfinksów kanadyjskich datuje się na lata 60., rosyjskie sfinksy dońskie pochodzą od kotki urodzonej pod koniec lat 90. Mimo podobieństwa wynikającego z braku futra, między rasami są też widoczne duże różnice: sfinks kanadyjski ma duże oczy o kształcie cytryny, doński zaś – skośne, nadające mu charakterystyczny orientalny wygląd.

Charakter i osobowość

Sfinks to rasa bardzo radosna i przyjazna człowiekowi. Często zachowuje energię i chęć do zabawy charakterystyczną dla kociąt przez większość dorosłego życia. Sfinksy są też towarzyskie i źle znoszą samotność. Uwielbiają swoją rodzinę i najchętniej spędzałyby cały dzień ze swoim ludzkim rodzicem. Dobrym pomysłem będzie stworzenie domu dla rodzeństwa z tego samego miotu, choć sfinks to kot, który najczęściej dogada się z każdym zwierzakiem. Często zdarza się silna przyjaźń między sfinksem i psem. Co ciekawe, sfinksy zazwyczaj bardzo dobrze znoszą podróże. Dlatego w przypadku tej rasy dobrym pomysłem będzie zabranie go ze sobą na wakacje.

Sfinksy są bardzo inteligentne. To rasa, która doskonale czuje się, mogąc uczyć się nowych sztuczek, niektóre z nich można nauczyć m.in. aportowania. Dla zwolenników bardziej tradycyjnych zabaw z kotem polecamy wędki dla kota. Wspólna zabawa w polowanie pomoże sfinksowi rozładować drzemiącą w nim energię.

Sfinks kanadyjski jest też znany jako miłośnik pieszczot i przytulania. Brak futerka sprawia, że szuka źródła ciepła, przytulając się do opiekuna. Nie jest mimo wszystko typowym leniwym kanapowcem – po sesji przytulania szuka okazji do psot i zabawy z ludzkim rodzicem.

Dla kogo ta rasa będzie odpowiednia

Sfinks to kot, który może pochwalić się wieloma zaletami, nie jest to jednak rasa dla każdego. Przede wszystkim, pomimo braku futra, jest to rasa wymagająca różnych zabiegów pielęgnacyjnych. Ważny jest także jego charakter – przywiązanie do człowieka sprawia, że potrzebuje opiekuna, który będzie mógł poświęcić mu sporo czasu. Nie jest to na pewno niezależny kot, który chodzi swoimi drogami.

Sfinks – kot dla alergika?

Ze względu na brak sierści może się wydawać, że może być to doskonały pupil dla alergika. Niestety, nie jest to kot hipoalergiczny. Za alergię jest bowiem odpowiedzialna nie sama sierść, a białka, które znajdziemy m.in. w naskórku, ślinie, czy innych wydzielinach. W przypadku słabszej reakcji alergicznej nie trzeba jednak rezygnować z marzenia o kocie. W niektórych przypadkach wystarczają jedynie proste sposoby, takie jak ustawienie legowiska poza sypialnią, czy mycie rąk po kontakcie z pupilem.

Kot dla domatora kochającego porządek

Choć sfinks może wywoływać alergię, brak sierści nadal jest niewątpliwą zaletą dla osób, które nie czują się na siłach, by sprzątać unoszące się w całym mieszkaniu futro. Kot bez sierści może wygląda nietypowo, ale za to nie wymaga wyczesywania, regularnego używania past odkłaczających i ściągania z ubrań włosków przed każdym wyjściem z domu. Kot może być także wspaniałym towarzyszem dla osoby, która uwielbia koty i chciałaby móc przytulać się często do swojego pupila. Sfinksy na pewno nie przypominają z charakteru stereotypowego kota, który jest bardzo niezależny i niemal ignoruje swojego kochającego opiekuna.

Zdrowie sfinksów kanadyjskich

Pomimo początkowych problemów zdrowotnych, z którymi mierzyli się pierwsi hodowcy, obecne sfinksy są kotami ogólnie zdrowymi. Z uwagi na swój charakterystyczny wygląd wymagają zabiegów pielęgnacyjnych, których zaniedbanie może skończyć się wizytą u weterynarza, ale zadbany kot sfinks ma szansę przeżyć w dobrym zdrowiu nawet 16-18 lat.

Chorobą charakterystyczną dla rasy jest kardiomiopatia przerostowa (HCM), choroba serca częsta także u maine coonów, ragdolli, persów czy kotów brytyjskich. Choć nie ma obowiązku wykonywania badań przesiewowych u tej rasy, odpowiedzialni hodowcy raz na półtora roku wykonują echo serca, by dopuszczać do hodowli jedynie zdrowe koty. Niestety zachorować mogą nawet kocięta z najlepszej hodowli, ponieważ zdarza się, że kardiomiopatia ujawnia się w późniejszym wieku, a nie ma testów genetycznych dla rasy.

Brak sierści sprawia, że sfinksy są szczególnie wrażliwe zarówno na zbyt wysokie, jak i zbyt niskie temperatury. Bardzo łatwo się przeziębiają, a w chłodniejsze miesiące potrzebują specjalnych sweterków. Uwielbiają też wszelkiego rodzaju kocyki, po którymi chętnie śpią zimą.

Pozostałe choroby sfinksów:

• Dziedziczna miopatia
• Dysplazja zastawki mitralnej
• Infekcje górnych dróg oddechowych
• Choroby skóry
• Alergie
• Wrażliwy układ pokarmowy
• Poparzenia słoneczne

Żywienie – karma dla sfinksa

Sfinks bywa łakomczuchem i potrzebuje wysokoenergetycznej karmy. Brak sierści sprawia, że ma problemy z utrzymywaniem ciepła. Z drugiej jednak strony, łatwo jest przesadzić z dokarmianiem pupila, dlatego ważne jest jednoczesne monitorowanie jego wagi, by nie doprowadzić do otyłości.

Najlepsza dieta dla sfinksa to wysokomięsna karma bezzbożowa – polecamy zwłaszcza karmy mokre, które pozytywnie wpływają na zdrowie nerek. Sfinks uwielbia zabawę, dlatego dobrym pomysłem będzie podawanie niektórych posiłków w kuli smakuli lub labiryncie na karmę – do tego celu polecamy w szczególności suchą karmę superpremium.

Pielęgnacja sfinksa kanadyjskiego

Choć na pierwszy rzut oka pielęgnacja sfinksa może wydawać się trudna, doświadczeni hodowcy mówią, że jest ona nie tyle trudniejsza, ile po prostu inna.

Przede wszystkim, choć odpadają obowiązki związane z pielęgnacją sierści, szczególnej uwagi potrzebuje skóra sfinksa. Brak okrywy włosowej oznacza, że sebum osadza się bezpośrednio na skórze. Kiedy nagromadzi się go zbyt dużo, może nieprzyjemnie pachnieć. Dlatego od czasu do czasu sfinks będzie potrzebował kąpieli. Optymalna częstotliwość to mniej więcej ras na 2 – 3 miesiące. Zbyt częste kąpanie może prowadzić do skutku odwrotnego – skóra będzie wytwarzać większe ilości sebum. Do kąpieli należy używać wyłącznie kosmetyków przeznaczonych dla kotów.

Warto wiedzieć, że ze względu na brak sierści, sfinks jest narażony na poparzenie słoneczne. Kiedy wyjdzie na zewnątrz, potrzebuje kremu z dużym filtrem UV.

Regularnego przemywania potrzebują oczy sfinksa. Koty te nie posiadają rzęs, dlatego są szczególnie wrażliwe na infekcje i stany zapalne. Oczy należy przemywać płynem do oczu dla kotów. Raz w tygodniu poleca się także czyszczenie uszu. Preparaty do oczu i uszu dla kota są bardzo wydajne, dlatego polecamy używanie sprawdzonych preparatów. Buteleczki starczą na pewno na dłuższy czas.

W miarę możliwości najlepiej jest zapewnić kotu możliwość samodzielnego ścierania pazurków na drapaku. Jeżeli jednak będą one wymagały obcięcia, należy wcześniej odsunąć fałd skóry z pazura i w miarę potrzeby wyczyścić.

Sfinks kanadyjski – wzorzec rasy i wygląd

Kraj pochodzenia: Kanada

Kod EMS: SPH

Klasyfikacja FIFe: kategoria III

Charakter: towarzyski, hiperaktywny, przyjacielski.

Wysokość: średniej wielkości.

Waga: kotka 3-5 kg, kocur 4-6 kg.

Głowa: w kształcie klina o zmodyfikowanych konturach. Lekko zaokrąglona czaszka z płaskim czołem. Wystające kości policzkowe. Mocna, zaokrąglona kufa o wyraźnej brodzie.

Oczy: duże, kształtu cytryny. Skośne do krawędzi ucha. Kolor oczu pasuje do skóry.

Uszy: duże, szerokie u podstawy i otwarte, o zaokrąglonych końcówkach. Małżowiny ustawione na głowie pod niewielkim kątem.

Szyja: średniej długości, dobrze umięśniona – szczególnie u kocurów.

Tułów: silny i muskularny. Pełny i zaokrąglony, ale nie gruby brzuch. Szeroka i zaokrąglona klatka piersiowa.

Ogon: smukły, szerszy u nasady, zwężający się ku końcowi.

Łapy: proporcjonalne do ciała, o mocnej budowie. Tylne nogi nieco dłuższe niż przednie. Poduszki grubsze niż u innych ras, przez co sprawia wrażenie, jakby unosił się w powietrzu.

Sierść: choć wydaje się bezwłosy, może być też pokryty delikatnym meszkiem. Krótkie włoski są dozwolone na łapkach, mostku nosa, kościach policzkowych i za uszami. Zdarza się także tak zwany lwi ogon – włoski na końcu ogona.

Umaszczenie: choć brak mu sierści, sfinksy różnią się kolorem skóry. Akceptowane są wszystkie kolory.

Imię dla sfinksa

Imię dla kota: Anubis, Babel, Borys, Dante, Ozyrys, Amon, Seth, Faraon, Ramzes, Sezam, Gambit, Dumbo, Edek, Figiel, Faust, Gucio, Hugo, Irys, Jerry, Kiler, Loczek, Łysy, Mefisto, Golas, E.T., Alfred, Neron, Olimp, Orion, Jowisz, Opium.

Imię dla kotki: Bastet, Bomba, Candy, Kleopatra, Nefretete, Shadow, Psota, Dolly, Doris, Nemezis, Hana, Izyda, Kirke, Luna, Mafia, Mokka, Nora, Wenus, Oktawia, Pumba, Ramona, Soja, Temida, Zoja, Zoe, Muza, Bona, Liwia.

Ile kosztuje sfinks kanadyjski

Sfinks kanadyjski z rodowodem FPL kosztuje ok. 4 – 5 tys. zł, cena jest uwarunkowana małą ilością hodowli w Polsce. Ceny kotów przeznaczonych do hodowli i wystawowych może być znacznie wyższa i sięgać nawet 9 tys. zł.

Czytaj również: Kot ~ Rasy kotów

Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Pies i kot – 7 sposobów na udane relacje

Poprzedni wpis: Jak dbać o zęby psa - proste sposoby na biały uśmiech pupila