Mój pies nie widzi - jak opiekować się niewidomym psem

Dla ludzi wzrok jest podstawowym zmysłem i wielu z nas nie wyobraża sobie nawet jego utraty. Nic dziwnego, że nawet częściowa ślepota psa wydaje się nam często niemal wyrokiem. Na szczęście, psy nie odczuwają niepełnosprawności tak źle, jak można by się było spodziewać, a niewidome psiaki mogą się cieszyć życiem niemal tak samo, jak zdrowe. Sprawdź, co musisz wiedzieć o ślepocie u psa i opiece nad niewidomym pupilem.

Spis treści

• Przyczyny utraty wzroku przez psa
• Jak rozpoznać, że pies nie widzi
• Ślepota u psa – diagnostyka
• Jak radzi sobie niewidomy pies
• Jak dbać o niewidomego psa

Przyczyny utraty wzroku przez psa

Problemy ze wzrokiem u psa mogą mieć wiele przyczyn. W niektórych przypadkach utrata wzroku jest jedynie objawem poważniejszej choroby, dlatego bardzo ważne jest ustalenie, dlaczego pies nie widzi. Utrata wzroku może nastąpić stopniowo lub nagle, jednak nie zawsze opiekun potrafi z pewnością stwierdzić, w jakim czasie nastąpiło pogorszenie widzenia. Zdarza się, że opiekun przychodzi do weterynarza zaniepokojony nagłą utratą wzroku, jednak podczas badania okazuje się, że choroba postępowała od dłuższego czasu.

Przyczyn ślepoty może być wiele – od urazów mechanicznych, przez typowe choroby wzroku, powikłania innych schorzeń, czy po prostu starość. Bardzo ważne jest, by pies trafił do weterynarza, kiedy tylko zaczniesz podejrzewać u niego jakiekolwiek problemy z widzeniem. W wielu przypadkach ślepota może być przejściowa, jeżeli tylko na czas zostanie podjęte leczenie. W innych przypadkach pies niedowidzi tylko częściowo, a leczenie pozwala na zachowanie, chociaż częściowego widzenia. Najpoważniejsze konsekwencje zaniedbania dotyczą sytuacji, w których ślepota psa jest jedynie objawem innej choroby, niekoniecznie powiązanej z oczami – np. cukrzycy, niewydolności nerek, nowotworów. Wtedy poznanie przyczyny utraty wzroku może nawet uratować psu życie.

Przykładowe powody utraty wzroku przez psa:

• Zaćma
• Jaskra
• Cukrzyca
• Uraz
• Zapalenie mózgu
• Zatrucie lekami
• Choroby serca

Jak rozpoznać, że pies nie widzi

Kiedy utrata wzroku następuje stopniowo, pies może na tyle dobrze zaadaptować się do nowej sytuacji, że opiekun przez dłuższy czas nie zorientuje się, że pies nie widzi lub ma poważne problemy ze wzrokiem. Czasami objawy są na tyle niejednoznaczne, że opiekun może bagatelizować swoje obawy. Dlatego jeżeli rozpoznasz u swojego psa więcej niż jeden sygnał, warto sprawdzić domowymi sposobami, czy wszystko jest w porządku.

Co może wskazywać na ślepotę psa:

Co może wskazywać na ślepotę psa:

• Zmiana wyglądu oczu
• Apatia, senność, widoczne pogorszenie samopoczucia
• Potykanie się, zderzanie się ze ścianami, ogólna niezdarność
• Mniejsza pewność siebie, lęk separacyjny
• Większa wrażliwość na nagłe dźwięki i dotyk
• Niechęć przed wychodzeniem z domu, zwłaszcza po zmroku
• Widoczna dezorientacja

Co do zasady, im wolniej pies traci wzrok, tym łatwiej przystosowuje się do nowej sytuacji, a opiekunowi trudniej jest zauważyć, że coś jest nie tak. Z nową sytuacją najszybciej oswajają się młode i energiczne psy, ale jednocześnie ich żywiołowość sprawia, że łatwiej jest zauważyć problemy ze wzrokiem – pupil o wiele częściej będzie zderzał się ze ścianami i innymi przeszkodami.

Jeżeli Twój pies świetnie sobie radzi i nie wiesz, czy Twoje obawy nie są przesadzone, istnieje kilka sposobów, by sprawdzić wzrok psa w domowych warunkach. W przypadku jakichkolwiek zmian na oczach jak najszybciej zabierz psa do weterynarza!

Jak sprawdzić, czy pies widzi

Najpopularniejszym sposobem na sprawdzenie wzroku psa jest test z kłębkiem waty. Jest to sposób banalnie prosty – wystarczy, że będziesz podrzucać watę najpierw z jednej, a następnie z drugiej strony głowy psa. Obserwuj reakcję ulubieńca, zwróć uwagę, czy wodzi wzrokiem za obiektem.

W przypadku mniejszych zwierząt możesz podnieść psa i zbliżyć się do krawędzi stołu. Sprawdź, czy będzie próbował wejść na blat już w momencie zbliżania się do niego, czy postawienie na stole łapek będzie dla psa zaskoczeniem.

Ślepota u psa – diagnostyka

Jak już wiesz, ślepota u psa nie zawsze wiąże się z chorobami oczu. Weterynarz na pewno sprawdzi, stopień utraty wzroku, a także będzie próbował ustalić, od jak dawna pies może mieć problemy z widzeniem.

Ważnym elementem diagnostyki jest szczegółowy wywiad z opiekunem, zwłaszcza jeżeli podstawowe badanie nie wskazuje na choroby oczu. Od pozostałych objawów będzie zależeć, jakie badania zleci weterynarz. Może być to zarówno USG oka, jak i morfologia, czy badanie poziomu glukozy. Zdarza się, że weterynarz o specjalizacji ogólnej od razu przekieruje was do lekarza okulisty.

W niektórych sytuacjach możliwość odzyskania przez psa wzroku zależy od szybkości reakcji opiekuna i zastosowania leczenia, czasami możliwe jest spowolnienie całkowitej utraty wzroku – wiele zależy od przyczyny. W niektórych przypadkach możliwa jest operacja dająca nadzieję na przywrócenie wzroku. Jeżeli jednak nie da się nic zrobić, nawet całkowicie niewidomy pies ma szanse na długie i szczęśliwe życie ze swoim człowiekiem.

Jak radzi sobie niewidomy pies

Choć życie niewidomego psa jest w pewnym stopniu trudniejsze, na szczęście czworonogi na co dzień nie polegają na swoich oczach tak jak my, ludzie. Psy widzą ogólnie nieco gorzej od nas, zarówno pod względem ilości rozpoznawanych kolorów, jak i pod względem ostrości. Prawidłowo widzący pies lepiej od człowieka widzi jednak w słabym świetle, co dawało jego przodkom przewagę na polowaniu.

Utrata wzroku dla ludzi jest zazwyczaj tragedią, dlatego wyobrażamy sobie, że pies będzie odczuwał kalectwo równie boleśnie. Zapominamy jednak, że dla psa to nie wzrok, a węch i słuch odgrywają kluczową rolę w życiu. U niewidomych psów zmysły te zazwyczaj dodatkowo się wyostrzają. Najlepszym dowodem na to, że niewidome psy świetnie sobie radzą, jest fakt, że duża część czworonogów trafia do weterynarza dopiero jakiś czas po pogorszeniu się wzroku lub całkowitym oślepnięciu. Psy niewidome od urodzenia nie orientują się nawet, że cokolwiek jest z nimi nie tak – po prostu funkcjonują nieco inaczej niż inne psiaki.

Największej uwagi i pomocy będą potrzebować psi staruszkowie, dla których taka zmiana może być szokująca. Pogorszenie się większości zmysłów bywa po prostu częścią starości, dlatego psi seniorzy o wiele rzadziej mogą liczyć na wspomaganie się pozostałymi zmysłami. Zdarza się przecież, że psi staruszek ma problemy także ze słuchem i węchem. Oswojenie się ze ślepotą w największym stopniu będzie tu zależeć od postawy opiekuna – wspierającej i czułej, ale jednocześnie bez litości.

Jak dbać o niewidomego psa

Wiele psów po utracie wzroku traci pewność siebie. Twój czworonożny przyjaciel musi się nauczyć swojego otoczenia na nowo, dlatego najlepsze, co możesz zrobić dla swojego psa, to nie wprowadzać zmian w mieszkaniu. Postaraj się, żeby zawsze odkładać miskę na wodę i karmę w to samo miejsce, by pupil nie miał problemu z ich namierzeniem.

Ważny jest też porządek w mieszkaniu, zwłaszcza usuwanie z podłogi niespodziewanych przeszkód. To może być szczególnie trudne w domu z małymi dziećmi, rozwiązaniem może być kosz na zabawki lub ograniczenie zabawy do ustalonych miejsc. Starszym dzieciom można wytłumaczyć, że bałagan utrudnia życie ukochanemu psu. Szklane i delikatne ozdoby przestaw poza zasięgiem psa, na ostre kanty załóż zabezpieczenia dla dzieci.

Bardzo często pomocne są bramki dla dzieci, którymi możesz zabezpieczyć schody, ale też obszary, które mają być niedostępne dla psa. Te same zasady będą dotyczyć ogrodu. Szczególnie niebezpieczne mogą być narzędzia i akcesoria ogrodnicze – znajdź dla nich miejsce poza zasięgiem psa.

Dobre poznanie otoczenia na nowo jest bardzo ważne zarówno w domu, jak i na spacerach. Pies może czuć się niepewnie, a Twoim zadaniem jako opiekuna będzie poprowadzenie pupila na smyczy tak, by uniknąć trudności. Niewidomy pies zawsze powinien być na spacerach na smyczy.

O wiele łatwiej do nowej rzeczywistości dostosowują się psy, które były nauczone przynajmniej podstawowych komend – stój, do mnie, czy czekaj. Nową, ważną komendą będzie „hałas”. Ślepy pies może bać się niespodziewanych dźwięków, dlatego uprzedzenie go o tym, że za chwilę będzie głośno, będzie dla niego uspokajające. Warto wyrobić sobie nawyk mówienia do pupila, za każdym razem, kiedy chce się go dotknąć, by nie było to dla niego zaskoczenie. Często używanym przez opiekunów trikiem jest pukanie w miseczki w ramach wołania na posiłek.

Psy po utracie wzroku często tracą pewność siebie, a konieczność polegania na opiekunie w dużo większym stopniu, niż dotychczas może wywołać lęk separacyjny. To jeden z powodów, dla których płakanie nad niesprawiedliwym losem psa nie jest dobrym pomysłem. Twoja postawa i emocje mogą pomóc pupilowi w pogodzeniu się z nową sytuacją. Postawa „no trudno, to teraz dalej żyjemy, ale nieco inaczej” będzie bardziej pomocna dla psa niż litość. Dobrym pomysłem może być wizyta u behawiorysty, zwłaszcza jeżeli kalectwo ma duży wpływ na zachowanie psa.

Niewidomy pies raczej nie będzie aportował, ale nie oznacza to, że nie może cieszyć się życiem. Nadal może przecież korzystać z gryzaków czy szarpaków. Fantastycznym pomysłem będą zabawy węchowe, które mogą pomóc szybciej odnaleźć się w świecie, w którym nos odgrywa większą rolę.

Życie z niewidomym psem wymaga od opiekuna większej empatii i umiejętności zapobiegania trudnym sytuacjom, jednak najczęściej jest ono o wiele łatwiejsze, niż można by się było spodziewać. Jak zwykle – strach ma wielkie oczy. To, jak będzie radził sobie Twój pies, będzie zależeć od bardzo wielu czynników. Jednym z nich jest Twoje nastawienie. Masz olbrzymi wpływ na to, jak będzie wyglądało życie Twojego psa. Wierzymy, że razem dacie sobie radę!

Czytaj również: Pies ~ Zdrowie i pielęgnacja

Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Demencja u psa - jak opiekować się starszym psem

Poprzedni wpis: Badania profilaktyczne kota - wszystko, co chciałeś wiedzieć, a bałeś się zapytać