Papuga żako - informacje dla przyszłego opiekuna
Choć papuga żako nie jest największą papugą, którą można hodować w domu, jest największą papugą afrykańską. Inteligentna, towarzyska i gadatliwa – słynie z niesamowitych zdolności naśladowczych. Ta szara papuga umie naśladować nie tylko głos człowieka, ale też inne dźwięki, które słyszy w mieszkaniu. Ten skrzydlaty urwis na pewno nie raz sprawi, że będziesz chciał odebrać telefon, pomimo że nikt do Ciebie nie dzwonił, lub będzie udawał szczekającego psa. Choć jej umiejętności są imponujące, na pewno nie jest ptakiem dla każdego. Jej niezwykłe przywiązanie do człowieka sprawia, że potrzebuje naprawdę sporo uwagi od opiekuna.
Spis treści
- Papuga żako – informacje o gatunku
- Dla kogo papuga żako
- Papuga żako – niezbędne wyposażenie
- Zdrowie żako
- Dieta papugi żako
- Imię dla papugi żako
- Ile kosztuje papuga żako
Papuga żako – informacje o gatunku
Papuga żako to największa papuga Afryki, która w naturze zagrożona jest wyginięciem. Wyróżniamy dwa podgatunki: żako kongijskie i żako liberyjskie. Choć bardzo podobne, dość łatwo je odróżnić – żako kongijska jest większa (ok. 33 cm), a jej ogon jest żywoczerwony. Żako liberyjska jest nieco mniejsza i drobniejsza (30 cm), jej ogon ma barwę brunatnoczerwoną. W Polsce dużo bardziej popularna jest żako kongijska, którą większość hodowców uważa za bardziej efektowną. U żako nie obserwujemy dymorfizmu płciowego, a rozróżnienie płci jest możliwe tylko za pomocą specjalistycznych badań.
Żako to papugi długowieczne, mogą żyć nawet powyżej 40 lat (odnotowano przypadek żako 50–letniej), dlatego przed zakupem należy poważnie zastanowić się, czy jest się w stanie zapewnić odpowiednią opiekę przez tak długi czas. Papugi młode można łatwo odróżnić od dorosłych – osobniki młodsze niż rok będą mieć zawsze czarne oczy. Po osiągnięciu dorosłości kolor oczu zmienia się na szary, a następnie wybarwia się na żółto (u żako kongijskiego kolor żółty przechodzi bezpośrednio z szarego, a liberyjskich po kilkunastu latach). Do oswojenia najlepiej kupić młodą papugę, ponieważ żako bardzo przyzwyczaja się do opiekuna i otoczenia, często nie znoszą zmian w życiu dorosły zbyt dobrze.
Obecnie istnieje zakaz sprowadzania papug spoza Unii Europejskiej, natomiast zakup żako jest stosunkowo łatwy, ponieważ w latach 80. sprowadzono do Europy na tyle dużo żako z Afryki, by stworzyć bazę hodowlaną. Od 2017 roku papuga żako została objęta ochroną konwencji waszyngtońskiej (CITES) regulującą zasady handlu dziką fauną i florą. Dla przyszłego opiekuna oznacza to, że powinien wymagać od sprzedającego dokumentów potwierdzających legalność hodowli (tzw. euroCITES). Dokument potwierdza, że sprzedawca ma prawo sprzedać papugę, a ona sama nie pochodzi z nielegalnego źródła (nie została odłowiona z naturalnego środowiska). W Polsce nie ma problemu z kupieniem żako pochodzącej z hodowli, jednak odpowiednie dokumenty świadczą także o poziomie profesjonalizmu sprzedawcy.
Dla kogo papuga żako
Papuga żako z całą pewnością nie poleca się jako pierwszy wybór dla osoby początkującej, bez doświadczenia. Choć ma wspaniały charakter i może być towarzyszem na niemal całe dorosłe życie, wymaga od opiekuna zaangażowania i czasu. To właśnie długość życia i potrzeby emocjonalne sprawiają, że osobie, która szuka pierwszego ptaka, poleca się raczej papużkę falistą lub nimfę, które są mniej wymagające i pozwalają nabrać doświadczenia w opiece nad ptakami.
Choć sama pielęgnacja jako taka nie jest szczególnie wymagająca, to żako jest papugą o bardzo dużych potrzebach społecznych. Brak interakcji z opiekunem lub zmniejszona ilość poświęcanego czasu znacząco wpływa na jej samopoczucie. Smutna papuga żako jest wyraźnie osowiała, może też przejawiać zachowania autoagresywne, najczęściej wyskubywanie piór.
Przed zakupem żako warto zastanowić się poważnie nad stabilnością sytuacji życiowej i zasobów czasowych w skali kilkudziesięciu lat. Żako jest bardzo przywiązana do opiekuna i zmiana domu zazwyczaj poważnie odbija się na jej kondycji psychicznej. Raz oswojona papuga żako nie może zostać sprzedana do hodowli. Przyzwyczajona do życia wśród ludzi, nie odnajdzie się w wolierowym stadzie.
Papuga żako potrzebuje ustabilizowanego życia i dużej ilości kontaktów z ukochanym opiekunem. Świetnie sprawdzi się jako towarzysz osoby pracującej zdalnie. Jeżeli jednak codziennie wychodzisz do tradycyjnej pracy na osiem – dziewięć godzin, przygotuj się na to, by w czasie wolnym zapewnić towarzystwo swojej papudze. Alternatywą jest zakup dwóch papug, jednak wtedy będą one zainteresowane głównie kontaktem ze sobą, zaspokajając potrzeby towarzyskie w obrębie własnego gatunku.
Papuga żako często jest wybierana ze względu na zdolności naśladowcze, jednak nie każda papuga będzie dawała pokaz umiejętności każdej spotkanej osobie. Niektóre papugi żako milkną na widok nieznanej osoby, co sprawia, że nie można pochwalić się na żywo jej umiejętnościami przed znajomymi.
Papuga żako a dzieci
Pomijając podstawowe kwestie związane z tym, że odpowiedzialność za papugę i opieka nad nią stanowią odpowiedzialność dorosłych, żako nie będzie najlepszym wyborem na pupila tworzącego więź z dzieckiem. Papuga żako zazwyczaj wybiera sobie na ulubionego opiekuna osobę dorosłą, co sprawia zazwyczaj, że dziecko może czuć się ignorowane.
Papuga żako – niezbędne wyposażenie
W przypadku papugi żako niezbędna na start będzie przede wszystkim klatka o minimalnych wymiarach 100 cm x 100cmx 200 cm – im większa klatka, tym lepiej. Choć okrągłe klatki mogą dla wielu osób wydawać się bardziej atrakcyjne wizualnie, lepszym wyborem będzie klatka o kwadratowej lub prostokątnej podstawie. Najlepiej postawić ją przy ścianie, by zapewnić papudze poczucie bezpieczeństwa. Na klatce nie warto oszczędzać – to inwestycja na lata. Zwróć uwagę, czy możesz wyjmować dno klatki bez otwierania jej – to znacznie ułatwi jej sprzątanie.
Klatka powinna być wyposażona w żerdź – najlepiej drewnianą, a także miseczki na pokarm i wodę. Klatkę warto także zaopatrzyć w basenik do kąpieli – jeżeli papuga nie będzie mieć do niego dostępu, można kąpiele zastąpić opryskiwaniem piór zraszaczem.
Papuga żako potrzebuje także zabawek, które pozwolą jej stępić dziób. Jeżeli nie będzie mieć do nich dostępu, może próbować tępić go na meblach przy pierwszej okazji po wyjściu z klatki. Papugi lubią także huśtawki, drabinki, czy szuflady na smakołyki.
Zdrowie żako
Papugi żako są stosunkowo zdrowe, często natomiast cierpią na problemy behawioralne, związane z brakiem uwagi opiekuna lub jego zmianą.
Warto natomiast wiedzieć, że papugi, jak wszystkie ptaki, mają tendencję do ukrywania chorób, więc te ujawniają się zazwyczaj na dość zaawansowanym etapie. Dlatego poszukiwania weterynarza warto rozpocząć już w momencie kupna, by w przyszłości wiedzieć, gdzie można udać się po pomoc. Weterynarzy specjalizujących się w ptakach i zwierzętach egzotycznych jest raczej mało, dlatego lepiej poznać specjalistę wcześniej.
Papugi żako często mają niedobory witamin (szczególnie A), co najczęściej spowodowane jest nieprawidłową dietą. Poza mieszanką ziaren lub granulatem, żako powinny jeść także owoce i warzywa, które są dla nich mniej atrakcyjne niż tłuste ziarna. Warto więc zadbać o to, by papuga nauczyła się jeść także te przysmaki, które są dla niej mniej atrakcyjne.
Dieta papugi żako
Podstawa diety papugi żako powinna być mieszanka ziaren dla dużych papug afrykańskich lub gotowa karma w granulacie. Dietę warto jednak urozmaicać świeżymi owocami i warzywami. Co jakiś czas można jej podać gotowane jajko lub nabiał.
Imię dla papugi
Choć nie każdy jest pewien płci swojej papugi, lista imion ma tradycyjny podział na męskie i żeńskie.
Imię dla samca żako: Grey, Gary, Goguś, Elvis, Felix Stefan, Alex, Frodo, Alfred, Bodzio, Cezar.
Imię dla samiczki żako: Lola, Cindy, Daisy, Pola, Diva, Frunia, Fruzia, Lulu, Gipsy, Figa, Opera, Bajka.
Ile kosztuje papuga żako
Papuga żako może kosztować 3-4 tys. zł.
Czytaj również: Ptaki
Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Papuga falista - poradnik dla początkujących
Poprzedni wpis: Kot egzotyczny - więcej niż "pers dla leniwych". Opis rasy.