Kot egzotyczny - więcej niż "pers dla leniwych". Opis rasy.
Kot egzotyczny to bardzo charakterystyczna rasa, wobec której nie da się pozostać obojętnym. Bardzo charakterystyczne rysy pyszczka zostały uwypuklone przez krótką sierść. Z charakteru przypomina nieco swojego kuzyna – kota perskiego, choć doświadczeni hodowcy uważają, że kot egzotyczny jest bardziej energiczny i przez całe życie zachowuje radość życia charakterystyczną dla małego kociaka. Czy kot egzotyczny skradnie Twoje serce?
Spis treści
- Historia rasy
- Charakter i osobowość
- Dla kogo ta rasa będzie odpowiednia
- Zdrowie kotów egzotycznych
- Żywienie – karma dla kota egzotycznego
- Pielęgnacja kota egzotycznego
- Kot egzotyczny – wzorzec rasy i wygląd
- Imię dla kota egzotycznego
- Ile kosztuje kot egzotyczny
Historia rasy
Historia kota egzotycznego zaczyna się w Stanach Zjednoczonych lat 50. Pierwsze koty egzotyczne urodziły się jako hybryda kota perskiego i kota amerykańskiego krótkowłosego. Wbrew pozorom, celem hodowcy nie było utworzenie nowej rasy, lecz uzyskanie srebrzystej sierści u kotów amerykańskich. Był to czas, kiedy hodowcy amerykańskiego kota krótkowłosego starali się o oficjale uznanie rasy, która uchodziła za zwykłego dachowca. Domieszka krwi kotów perskich miała dodać rodzimej rasie szlachetności. Połączenie okazało się nadzwyczaj udane, kocięta były urocze, a ich sierść okazała się być niezwykle miękka i puszysta. Dzięki połączeniu z persem kocięta miały też bardziej okrągłą główkę i wyraźnie masywniejszą budowę ciała, jednak zostały zarejestrowane jako koty amerykańskie krótkowłose – mimo widocznych na pierwszy rzut oka różnic.
Przez kilka lat kocięta pochodzące z łączenia persów z kotami amerykańskimi były rejestrowane jako amerykańskie, jednak po pewnym czasie kotów w nowym typie pojawiło się na tyle dużo, że postanowiono dać im osobny status. W 1966 r. CFA (The Cat Fanciers Association) uznano je za odrębną rasą. Początkowo obecne koty egzotyczne znane były jako sterling silver, ponieważ początkowo wszystkie koty egzotyczne występowały jedynie w odmianie srebrnej. Nazwa została zmieniona, by umożliwić większą różnorodność umaszczeń.
W pierwszym okresie formowania się rasy koty egzotyczne były łączone z persami, kotami amerykańskimi, burmskimi i rosyjskimi niebieskimi. Dzięki kotom burmskim uzyskano czekoladowe umaszczenie, a koty rosyjskie niebieskie pozwoliły udoskonalić strukturę futerka. Dzięki temu szata dzisiejszych kotów egzotycznych jest zachwycająco miękka i miła w dotyku – przypomina nieco pluszowego misia.
Od samego początku kot egzotyczny łączy z kotem perskim wspólny standard rasy, z wyjątkiem długości sierści oczywiście. Aż do lat 70. Nie były też sprecyzowane oczekiwania wobec stopu, co pozostawiało hodowcom pełną dowolność. Obecnie kot egzotyczny powinien mieć stop (wyraźne odcięcie, gdzie czoło przechodzi w kufę) dokładnie taki sam, jak jego kuzyn.
Obecnie kot egzotyczny może być krzyżowany jedynie z kotem perskim. Ze względu na dużą obecność perskich przodków w rodowodzie każdego kota egzotycznego, do dziś w hodowlach kotów egzotycznych zdarzają się długowłose kocięta. Niektórzy hodowcy celowo łączą koty egzotyczne z perskimi co kilka pokoleń, by uzyskać jak najpiękniejszą sierść u kociąt. Z powodu wielu cech wspólnych TICA, jedna z największych organizacji felinologicznych uważa egzotyka za krótkowłosą odmianę kota perskiego (jest to jednak odrębna rasa według FCI.
Charakter i osobowość
Osobowość kotów egzotycznych jest zbliżona do charakteru kotów perskich: są spokojne, cierpliwe, ciche i pozbawione instynktu łowieckiego. Według hodowców, koty egzotyczne są jednak nieco bardziej energiczne i chętne do zabawy od swoich kuzynów. Choć kot egzotyczny najbliżej spokrewniony jest z persami, liczni przodkowie z hodowli kotów amerykańskich, burmskich, czy rosyjskich niebieskich zmniejszyły charakterystyczną dla persa flegmatyczność. Owszem, kot egzotyczny nadal będzie spokojny – w porównaniu do kotów innych ras. W porównaniu do kota perskiego będzie jednak odrobinę bardziej psotny i gotowy do aktywności. Niektórzy porównują tę cechę do dziecięcej radości, która towarzyszy egzotykowi przez całe życie.
Pozostałe cechy charakteru koty egzotyczne dzielą z kotami perskimi. Absolutny brak agresji (nie musisz martwić się o zadrapania na rękach), delikatność i spokój, który działa kojąco po stresującym dniu. By lepiej zrozumieć kota egzotycznego, naprawdę warto poznać historię kota perskiego – w końcu to też w dużym stopniu jego własna opowieść.
Jest natomiast różnica w zachowaniu między kotem perskim i egzotycznym, która wiąże się nie tyle z charakterem lecz charakterystyczną fizjologią – choć na pierwszy rzut oka może wydawać się inaczej. Część kotów egzotycznych, choć lubi okazywać miłość i przywiązanie opiekunowi na różne sposoby, nie zawsze ma ochotę się przytulać i raczej nie będzie domagać się wspólnego spania w jednym łóżku. Nie wynika to jednak z mniejszej potrzeby czułości, lecz z grubego futerka, które sprawia, że część kotów będzie czuć się przegrzana po dłuższej chwili spędzonej na kolanach pod kocem. Nie jest to jednak reguła i preferencje pupila mogą zależeć także od innych czynników, takich, jak np. temperatura w mieszkaniu.
Dla kogo ta rasa będzie odpowiednia
Kot egzotyczny to rasa, która przejęła wszystkie zalety kota perskiego, lecz nie jest tak bardzo wymagająca pod względem pielęgnacji. Kot egzotyczny będzie idealnym towarzyszem dla osoby, która marzy o spokojnym, łagodnym kocie, który zupełnie wbrew kocim stereotypom będzie bardzo przywiązany do swojego opiekuna. Właśnie to przywiązanie sprawia, że nie jest to kot dla każdego. Potrzeba bliskości oznacza, że nie jest to kot, który bez problemu zniesie całe dnie w samotności. Nie oznacza to, że koniecznie potrzebuje opiekuna pracującego w trybie home office lub emeryta-domatora, ale jeżeli w Twoim życiu wiele się dzieje i nie będziesz mieć wystarczająco dużo czasu dla pupila, rozważ wybór mniej absorbującego pupila.
Kot egzotyczny może być też odpowiednią rasą dla osoby, która nie chce rezygnować z zieleni w domu. Wiele roślin doniczkowych jest dla kotów trująca, dlatego najczęściej koci rodzice są zmuszeni całkowicie zrezygnować z roślin w domu lub znaleźć alternatywne sposoby na hodowanie ich w sposób bezpieczny dla pupila (np. las w słoiku). Kot egzotyczny jest raczej zwierzakiem parterowym i zazwyczaj nie ma tendencji do wdrapywania się na wysokie półki w domu, więc wystarczy umieścić ulubione kwiatki na większej wysokości.
Kot egzotyczny a dzieci
Kot egzotyczny w większości przypadków będzie bardzo dobrze czuł się w domu z dziećmi. Jego łagodne, a jednocześnie wesołe usposobienie sprawia, że może być świetnym towarzyszem zabaw.
Jednak nawet największa łagodność pupila nie zmienia faktu, że dziecko powinno poznać zasady obowiązujące podczas wspólnej zabawy i język ciała pupila. Poznanie sygnałów ostrzegawczych sprawi nie tylko, że kontakty będą bezpieczniejsze dla obu stron, ale też pozytywnie wpłynie na rozwój empatii u młodego człowieka. Co ważne, kot rodzinny nie jest pupilem dziecka, lecz członkiem rodziny, za którego odpowiedzialność ponosi dorosły.
Kot egzotyczny i inne zwierzęta
Kot egzotyczny może być bezproblemowym współlokatorem lub może nawet bliskim przyjacielem innego kota, lub psa. Egzotyk nie jest kotem mocno terytorialnym i unika konfliktów, to, czy dogada się z innym zwierzakiem, będzie więc w większym stopniu zależało od równie bezproblemowego charakteru drugiego zwierzaka.
Nieco większą zagadką są za to relacje kota egzotycznego z innymi zwierzętami. Teoretycznie kot egzotyczny powinien być, podobnie jak kot perski, pozbawiony instynktu łowieckiego. W praktyce jednak wiemy, że geny pozostałych krewnych wpłynęły w pewnym stopniu na jego charakter. Nie wykluczamy, że możliwe jest życie pod jednym dachem z kotem egzotycznym i mniejszym zwierzakiem, np. gryzoniem lub królikiem, jednak najrozsądniej będzie zachować ostrożność.
Zdrowie kotów egzotycznych
Koty egzotyczne zasadniczo cieszą się dość dobrym zdrowiem, jednak jako rasa brachycefaliczna – boryka się dokładnie z tymi samymi problemami, co kot perski. Krótka kufa kota egzotycznego jest jego znakiem rozpoznawczym, lecz może wiązać się z problemami zdrowotnymi, takimi jak skłonność do zapalenia spojówek, czy problemy z oddychaniem. Mimo wszystko kot egzotyczny może być w pełni zdrowy i nie odczuwać z powodu swojej budowy żadnego dyskomfortu.
Najlepszym sposobem na to, by oryginalny wygląd nie był przypłacony zdrowiem, jest odpowiedzialnej hodowli zrzeszone w FPL. Przy poszukiwaniu hodowli, z której będzie pochodził wymarzony pupil, zwróć uwagę na cele, które stawia przez sobą hodowca. W przypadku kotów egzotycznych zdrowie kotów musi stać na pierwszym miejscu, doprowadzenie eksterieru ze wzorca do skrajności będzie skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi. Mówiąc prościej – im bardziej płaskie pyszczki, tym większe ryzyko częstych wizyt u weterynarza.
Typowe choroby kota egzotycznego:
- PRA - postępujący zanik siatkówki
- HCM - kardiomiopatia przerostowa
- Torbielowarość nerek
- Otyłość
- Choroby przyzębia
- Zespół brachycefaliczny
Żywienie – najlepsza karma dla kota egzotycznego
Już na pierwszy rzut oka widać, że największym wyzwaniem w żywieniu kota egzotycznego jest utrzymanie jego prawidłowej wagi. O ile w przypadku kotów perskich można się jeszcze jako tako łudzić, że pupil jest po prostu puszysty, krótsza sierść kota egzotycznego nie pozostawia już żadnych złudzeń ani wymówek. To masywny kot o bardzo umiarkowanej aktywności, więc konieczne będzie stałe monitorowanie jego wagi.
Dieta najsłynniejszego kota egzotycznego, komiksowego Garfielda jest tutaj wzorem tego, jak dieta kota nie powinna wyglądać. Trzeba jednak przyznać, że apetyt kota z bajki jest porównywalny do tego, który można obserwować w prawdziwym życiu z kotem egzotycznym, dlatego warto postawić na wysokomięsną karmę mokrą, która zapewni łakomczuchowi większe poczucie sytości niż wysokokaloryczne kocie chrupki. Nie obiecujemy jednak, że pełny brzuszek powstrzyma ulubieńca przed próbą wyłudzenia dodatkowej porcji, dlatego warto od razu przygotować się na trening silnej woli.
Pielęgnacja kota egzotycznego
Łatwiejsza niż w przypadku kotów perskich pielęgnacja jest często przeważającym argumentem, by zdecydować się właśnie na tę rasę. Sierść kotów egzotycznych nie wymaga skomplikowanych zabiegów – wystarczy ją raz lub dwa w tygodniu przeczesać, można też raz na jakiś czas używać furminatora. Koty egzotyczne niestety obficie linieją, jednak skala jest dużo mniejsza niż w przypadku kotów perskich.
W przypadku kotów egzotycznych szczególną uwagę należy poświęcić pielęgnacji oczu. Do ich przemywania najlepiej użyć specjalnego preparatu, przeznaczonego do tego celu. Pazurki należy obcinać, kiedy jest taka potrzeba – jest to kwestia indywidualna. Najlepszy koci manicure zapewnia ulubiony drapak – to najlepszy sposób, by przedłużyć czas między kolejnymi zabiegami obcinania pazurków.
Minusem płaskiego pyszczka kotów egzotycznych jest skłonność do chorób zębów. Warto dbać o zdrowy uśmiech pupila i regularnie czyścić mu zęby – to doskonała okazja, by przy okazji ocenić stan szczęki. Dzięki temu ewentualne problemy stomatologiczne mogą być dostrzeżone nieco wcześniej, co umożliwi szybsze leczenie.
Kot egzotyczny – wzorzec rasy i wygląd
Kraj pochodzenia: USA
Kod EMS: EXO
Klasyfikacja FIFe: kategoria I – koty perskie i egzotyczne.
Wielkość: średnia do dużej.
Wysokość: 30-35 cm.
Waga: kotka 3-4 kg, kot 3-5 kg.
Głowa: średnia do dużej. Okrągła i masywna.
Oczy: szeroko rozstawione, duże i okrągłe, bardzo ekspresyjne. Oczy mogą mieć różne kolory, w zależności od umaszczenia.
Uszy: małe, zaokrąglone, nisko osadzone.
Tułów: krępy, pierś szeroka, kłąb i grzbiet masywny i dobrze umięśniony.
Ogon: krótki i zaokrąglony na końcu, długość proporcjonalna do ciała. Bardzo puszysty.
Sierść: miękka w dotyku, pluszowa, wyraźnie odstaje od ciała. Gęsta, nieco dłuższa niż u kota brytyjskiego.
Umaszczenie: istnieje ok. 150 dozwolonych umaszczeń persa, które zasadniczo dzielimy na typy:
- Jednobarwne (czarny, niebieski, szary, kremowy – biały, liliowy, rudy)
- Dwubarwne (bicolor)
- Colorpoint
- Szylkretowe
- Szynszylowe
Imię dla kota egzotycznego
Imię dla kota: Monti, Rambo, Ali, Aslan, Billy, Ari, Boguś, Bąbel, Garfield, Tom, Puszek, Biszkopt, Bob, Ciastek, Ciach, Elvis, Fifi, Gucio, Giulio, Edmund, Fergus, Gary, Norris.
Imię dla kotki: Coco, Flora, Arla, Dixie, Fluffy, Puszi, Cherry, Emma, Flora, Frida, Gloria, Gracja, Juno, Misia, Lizzy, Lulu, Mokka, Nora, Puma, Pianka, Tola.
Ile kosztuje kot egzotyczny
Cena kota egzotycznego zależy od wielu czynników, jednak w większości legalnych hodowli FPL będzie ona przekraczać 3 tys. zł – w wielu hodowlach cena może przekraczać nawet 5 tys. zł. Podstawowym czynnikiem przy ustaleniu ceny kotka będzie jego przeznaczenie – kotki, dla których nie jest planowana kariera wystawowa lub hodowlana, będą mieć wyższą cenę niż przyszli czempioni. W takim przypadku często zdarza się zapis w umowie kupna, który zobowiązuje przyszłego opiekuna do kastracji.
Jeżeli cena kota egzotycznego z rodowodem FPL jest dla Ciebie zbyt wysoka, możesz rozważyć adopcję kotka w typie rasy.
Czytaj również: Kot ~ Rasy kotów
Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Dieta dla kota z nadwagą [Poradnik]
Poprzedni wpis: Kuweta idealna okiem behawiorystki - spełnij marzenie swojego kota