Saluki (chart perski) - elegancki biegacz

Charty perskie saluki to psy, które zawsze zwracają na siebie uwagę. Ich magnetyczne spojrzenie, pełen wdzięku i gracji chód i fascynujący charakter sprawiają, że trudno odciągnąć od nich wzrok. To prawdziwie królewskie psy, budzące często zachwyt od pierwszego spotkania. Codzienne życie z saluki nie jest jednak tak proste, jak mogłoby się wydawać. Silny, niezależny charakter wymaga od przewodnika charta perskiego równie silnej woli, cierpliwości i konsekwencji. Dowiedz się, jakie wyzwania czekają na przyszłego opiekuna saluki.

Spis treści

• Historia chartów perskich saluki
• Charakter i osobowość saluki
• Dla kogo saluki będzie idealnym pupilem
• Saluki i dzieci
• Saluki i inne zwierzęta
• Żywienie – najlepsza karma dla saluki
• Zdrowie chartów perskich saluki
• Pielęgnacja saluki
• Chart perski saluki – wzorzec rasy i wygląd
• Imię dla saluki

Historia chartów perskich saluki

Według legendy saluki miały być darem od Allaha dla arabów. Według tradycji charty perskie były przekazywane w darze – nie można było ich kupić. Choć co do zasady Arabowie nie trzymali psów w domach, uważając je za „nieczyste”, dla saluki robiono wyjątek – były przecież świętymi, wyjątkowymi psami.

Choć za ich ojczyznę uważa się Persję, czyli teren dzisiejszego Iranu, to można było je spotkać na całym półwyspie arabskim, północno-wschodniej części Afryki, czy w Indiach. Ze względu na bardzo szeroki teren występowania i nastawienie na cechy użytkowe, naturalne było współwystępowanie różnych regionalnych typów saluki.

Saluki były cenione za niezwykłe umiejętności łowieckie, inteligencję, niezależność i wytrzymałość. Obecnie w wielu krajach, w tym w Polsce, polowania z chartami są zabronione przez prawo. Niezwykłe umiejętności chartów wykorzystuje się sporcie, na torach wyścigowych dla chartów.

Do Europy saluki przybyły w już w XI w. razem z krzyżowcami, jednak ich niewielka ilość i brak zainteresowania celową hodowlą sprawiły, że wymieszały się z psami europejskimi. Zainteresowanie celową hodowlą saluki pojawiło się w Europie w XIX wieku, początkowo w Wielkiej Brytanii, następnie w Niemczech.

Rasa została uznana przez FCI w 1966 roku. Charty perskie saluki są dość rzadko spotykane, jednak mają grono wiernych wielbicieli. W Polsce, by zostać opiekunem saluki, potrzebne jest specjalne pozwolenie – jak w przypadku wszystkich innych chartów, psów w typie rasy i mieszańców.

Charakter i osobowość saluki

Wielbiciele saluki często podkreślają, że psy te, jak wszystkie charty, pod wieloma względami różnią się od innych ras psów. Ci, którzy nie ulegli ich urokowi, podkreślają ich nieprzewidywalność i trudności w wychowaniu. Saluki bywają obrażalskie, np. kiedy zostaną kilka dni pod opieką innej osoby, najczęściej przywiązują się najmocniej do jednej osoby.

Saluki to przede wszystkim dawny pies łowiecki. Jednak, choć w przeciwieństwie do wielu innych ras, saluki od dawna nie uczestniczą w polowaniach, ich instynkt łowiecki nadal jest niewiarygodnie silny. W przeciwieństwie do innych psów, saluki, jak wszystkie charty kierują się nie tyle węchem, a wzrokiem. Wystarczy, że saluki zauważy potencjalną zdobycz, a całe jego wychowanie, szkolenie nie ma żadnego znaczenia. Dlatego właśnie tak często podkreśla się odpowiedzialność człowieka w kontekście chartów, a na ich utrzymanie potrzebne jest pozwolenie.

Saluki na spacerze jest bardzo energiczny i wyczulony na bodźce, w domu głównie odpoczywa. Choć potrzebuje obecności opiekuna blisko, w domu nie narzuca się, nie chodzi krok w krok. Chart perski przemienia się magicznie ze sportowca w króla kanapy po przekroczeniu progu domu tylko wtedy, kiedy zapewnisz mu odpowiednią ilość ruchu. Wbrew pozorom psy tej rasy nie potrzebują spacerów wiele więcej, niż inne rasy psów – są stworzone do sprintu, długi spacer jest dla nich równie męczący, co dla innych psów.

Co najważniejsze jednak w kontekście charakteru saluki – każdy z nich jest nieco inny. Charciarze porównują często swoje psy do kotów – intrygujących, chodzących swoimi ścieżkami indywidualistów.

Dla kogo saluki będzie idealnym pupilem

Saluki to pies dla osób, które nie oczekują, że pupil będzie gotowy do działania na każde skinienie. To pies, który z jednej strony potrzebuje długotrwałego szkolenia, by wpoić mu choć podstawowe zasady życia z człowiekiem, z drugiej jednak – rezultaty będą o wiele gorsze, niż w przypadku większości ras psów – saluki nigdy nie będzie psem, który zrobi wszystko, co człowiek mu każe.

Opiekun musi być jednak zdeterminowany, by mimo wszystko poświęcić czas i energię na szkolenie pupila. Ognisty temperament i silny instynkt pogoni sprawiają, że saluki żyjący w realiach współczesnej cywilizacji może być zagrożeniem sam dla siebie. To pies dla osób odpowiedzialnych i umiejących przewidywać możliwe kłopoty z wyprzedzeniem. Silny instynkt łowiecki sprawia, że nawet wyszkolony saluki będzie nieprzewidywalny, kiedy zauważy potencjalną zdobycz – czy to wiewiórkę w parku, kota na osiedlu, czy królika na polanie. Poza domem możesz spuścić saluki ze smyczy wyłącznie na ogrodzonym terenie.

Chart perski może mieszkać nawet w niewielkim mieszkaniu, jeżeli tylko zapewni się mu odpowiednią ilość ruchu.

Saluki i dzieci

Saluki to pies delikatny, który potrzebuje ochrony przed niewprawnymi łapami młodszych dzieci i ich niekontrolowaną fascynacją pupilem. Niski poziom tkanki tłuszczowej sprawia, że saluki jest wyjątkowo narażony na ból i mechaniczne uszkodzenie skóry. Saluki najczęściej unikają młodszych dzieci, zauważając dopiero nieco starsze, przynajmniej w wieku szkolnym.

Nie jest to pies, który potrzebuje do szczęścia obecności dziecka, co dla młodego człowieka może powodować zrozumiały zawód. Osoba dorosła powinna koniecznie kontrolować kontakty dzieci i psa. Chart perski saluki może być psem żyjącym w rodzinie nawet z małymi dziećmi, jednak jeżeli zdecydujesz się na tę rasę, prawdopodobnie saluki i dziecko będą funkcjonować obok siebie, nie razem.

Saluki i inne zwierzęta

Saluki najlepiej rozumieją się z innymi chartami, co nie oznacza jednocześnie, by w kontaktach z innymi rasami psów przejawiały trudności w socjalizacji (a przynajmniej nie większe, niż u innych ras psów). Charty perskie nie czują potrzeby psiego towarzystwa na co dzień. Mogą z powodzeniem żyć z innymi psami pod jednym dachem (zwłaszcza, jeżeli też są chartami). Czasami nawiązują głęboką więź z drugim psem w domu – niezależnie od rasy. Jeżeli jednak pojawiły się w domu jako pierwsze, nie będą czuć się samotne w roli jedynaka. Niektóre saluki nie lubią psów o wyglądzie przypominającym wilka (owczarki niemieckie, husky itp.)

W przypadku kotów sytuacja jest trochę bardziej skomplikowana. Saluki może mieć doskonałe relacje z kotem… o ile zostanie jako szczeniak wprowadzony do domu, w którym mieszka już koci domownik. Wtedy najczęściej dotychczasowy pupil zostaje uznany za nietykalnego. Niestety, nie zawsze oznacza to, że wprowadzenie do domu kolejnego kota zakończy się sukcesem – może się zdarzyć, że nowy kotek będzie już odbierany jako intruz lub nawet potencjalna zdobycz (nie wszystkie saluki są jednak tak bojowo nastawione, to kwestia indywidualna).

Co ciekawe, saluki, jak większość chartów najczęściej doskonale rozumie się z końmi. Ta międzygatunkowa przyjaźń to skutek wielu wieków bliskiej współpracy podczas polowań. Dziś niewiele chartów perskich ma okazję poznać w swoim życiu konia, jest to raczej ciekawostka.

Koniecznie należy za to chronić mniejsze zwierzęta przed chartami perskimi. To urodzony łowca, co gryzonie, króliki i inne małe zwierzaki zazwyczaj doskonale wyczuwają. Nawet zamknięci w bezpiecznej klatce, mali pupile czują silny stres w obecności saluki.

Żywienie – najlepsza karma dla saluki

Saluki mają niezwykle szybką przemianę materii. Duża część chartów perskich ma też całkiem niezły apetyt, choć zdarzają się też niejadki. Saluki nie potrzebują karmy specjalistycznej, sportowej, o ile nie trenują wyczynowo. Są też narażone na otyłość, jeżeli otrzymują zbyt dużo karmy w stosunku do dziennej aktywności. Normalna, zdrowa sylwetka charta często uważana jest za bardzo szczupłą. Jeżeli nie masz wątpliwości, ile karmy powinien dostawać Twój saluki, skonsultuj się z hodowcą lub dietetykiem zwierzęcym.

Dieta dla saluki nie różni się jednak szczególnie od diety wskazanej dla innych psów. Zdrowa karma dla saluki powinna składać się z mięsa, podrobów, warzyw i dodatków takich jak m.in. zdrowe oleje, czy suplementy. Od formy karmy ważniejsza jest jej jakość. Możesz zdrowo karmić swojego psa, zarówno decydując się na karmę suchą, mokrą, czy BARF.

Głęboka klatka piersiowa sprawia zaś, że saluki są wyjątkowo narażone na rozszerzenie i skręt żołądka. To stan, który bezpośrednio zagraża życiu pupila i wymaga jak najszybszej interwencji weterynarza. Najważniejsza jest prewencja – zapobieganie łapczywemu jedzeniu, ustalenie pory posiłku tak, by pupil mógł odpocząć po zjedzeniu. Predyspozycje do rozszerzenia i skrętu żołądka są częściowo przenoszone z pokolenia na pokolenia – jeżeli wiesz, że epizod rozszerzenia i skrętu żołądka miał miejsce u spokrewnionych psów, obserwuj zachowanie pupila po posiłku.

Sprawdź także:

Zdrowie chartów perskich saluki

Saluki to typowy chart, co oznacza, że pod względem fizjologicznym różni się znacząco od innych psów. Może to skutkować błędną interpretacją badań w przypadku weterynarzy, którzy nie mieli wcześniejszego doświadczenia w leczeniu chartów. Oznacza to konieczność znalezienia weterynarza, który miał do czynienia z tą grupą psów lub (niestety częściej) – własną naukę o różnicach między większością psów i chartami. Błędnie rozpoznaje się najczęściej niedoczynność tarczycy. Saluki mają też większe serce, niż psy o podobnych rozmiarach – to również typowe dla chartów. Większe serca wpływają na zwiększoną wydolność, oczekiwaną u psów wyścigowych.

Choć saluki wyglądają na delikatne i kruche, są bardziej wytrzymałe, niż można by zakładać na pierwszy rzut oka. Charty perskie saluki żyją średnio 12-14 lat.

Najczęstsze problemy zdrowotne i choroby saluki:

• Łysienie wzorzyste
• Kardiomiopatia przerostowa
• Choroba von Willebranda
• Nowotwory, zwłaszcza naczyniakomięsaki
• Nadwrażliwość na niektóre leki, zwłaszcza anestetyki
• Skóra podatna na urazy mechaniczne
• Urazy i kontuzje kończyn
• Infekcje uszu
• Zapalenie spojówek

Ze względu na cienką skórę i niski poziom tłuszczu, saluki są bardziej niż inne psy narażone na chłód.

Pielęgnacja saluki

Chart perski saluki to pies, który nie potrzebuje skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Konieczne jest regularne, najlepiej codzienne rozczesywanie dłuższej sierści na uszach, bo nie dopuszczać do powstania kołtunów. Podczas rozczesywania konieczna jest wyjątkowa ostrożność i delikatność – charty perskie są znane z wyjątkowo wrażliwej skóry.

By zapobiec brudzeniu się uszu podczas jedzenia, wielu opiekunów stosuje specjalny komin, tak zwany snood (jest to popularne rozwiązanie wśród miłośników wielu ras psów długouchych, głównie spanieli).

Charty perskie to prawdziwe zmarzluchy. Ubranko to w sezonie jesienno-zimowym to absolutna konieczność. Saluki będą też nosić je o wiele dłużej, niż większość psów. Ubranko trzeba mieć w gotowości już w pierwsze chłodniejsze jesienne dni.

Kąpiel pupila wskazana jest tak często, jak uznasz to za konieczne – nie ma specjalnej reguły. Pamiętaj o używaniu dobrej jakości psich kosmetyków – szampony i odżywki dla ludzi działają na psy podrażniająco. Indywidualną kwestią jest także regularność obcinania pazurów.

Niektóre saluki mają skłonność do infekcji uszu – sprawdzaj ich stan mniej więcej raz w tygodniu, a w razie potrzeby, przemyj je specjalnym płynem do czyszczenia.

Ważnym, lecz zaniedbywanym elementem pielęgnacji jest higiena jamy ustnej. Najzdrowszą opcją dla Twojego psa jest codzienne szczotkowanie psią pastą do zębów o mięsnym smaku. U wielu psów nauka mycia zębów jest jednak bardzo czasochłonna. By zadbać o higienę jamy ustnej psa na etapie oswajania ze szczotką, możesz dodawać do wody bezsmakowego płynu zapobiegającego sadzaniu się kamienia, czy podawać twarde przysmaki do jedzenia (np. naturalne kości suszone). Na zdrowie zębów ma wpływ także odpowiednia dieta – dlatego nie podawaj pupilowi ludzkiego jedzenia.

Elementem, o którym nie można zapomnieć, jest ochrona przed kleszczami. Ocieplenie klimatu doprowadziło do sytuacji, w której złapanie kleszcza jest możliwe przez cały rok. Wbrew pozorom, Twój pupil może złapać kleszcza nie tylko w lesie, czy na łące, ale nawet w pobliżu trawniku w centrum miasta.

Chart perski saluki – wzorzec rasy i wygląd

Pochodzenie: Bliski wschód

Klasyfikacja FCI: Grupa 10 – Charty; Sekcja 1 - Charty długowłose lub z piórem (półdługowłose)

Użytkowość: Polowanie i coursing

Wrażenie ogólne: Harmonijnie zbudowany, pełen wdzięku pies.

Temperament: Inteligentny, niezależny, dumny. Saluki zachowuje dystans w stosunku do obcych.

Wysokość: 58-71 cm, suki zazwyczaj nieco mniejsze od samców.

Waga: ok. 18-27 kg, waga nie jest wyznaczona we wzorcu rasy.

Głowa: O szlachetnym wyrazie, długa i wąska.

Oczy: Duże, błyszczące i owalne, o łagodnym wyrazie. Kolor od ciemnobrązowego do orzechowego.

Uszy: Długie, porośnięte długim i jedwabistym włosiem.

Szyja: Długa, giętka, dobrze umięśniona.

Tułów: Lekko wysklepione lędźwie, klatka piersiowa głęboka, długa i umiarkowanie wąska. Wyraźnie podkasany brzuch.

Ogon: Nisko osadzony, długi, naturalnie zakręcony. Po wewnętrznej stronie ogona występują frędzle.

Kończyny: Przednie kończyny o umięśnionych łopatkach i długich przedramionach. Tylne – mocne, o dobrze rozwiniętych udach i nisko osadzonym stawie skokowym.

Chód: Kłus harmonijny, swobodny. Lekki, wydłużony krok.

Sierść: Miękki, gładki i jedwabisty włos. Charakterystyczne frędzle na tylnej stronie kończyn, u psów dorosłych zdarzają się frędzle także pod gardłem. Odmiana krótkowłosa nie ma frędzli.

Umaszczenie: Możliwe każde umaszczenie.

Imię dla saluki

Imię dla psa: Atryda, Amir, Amos, Shadow, Biszkopt, Foggy, Dante, Bruno, Charlie, Leo, Hugo, Nero, Rex, Rufus, Muffin, Fado, Hektor.

Imię dla suczki: Amal, Alma, Amber, Sahara, Chani, Layla, Lola, Mona, Ronja, Luna, Lara, Saba, Zoja, Ginger, Greta, Ruby, Zoja, Luna, Bambi, Diana.

Czytaj również: Pies ~ Rasy psów

Być może zainteresuje Cię również ten wpis: Rozszerzenie i skręt żołądka u psa - objawy, pierwsza pomoc

Poprzedni wpis: Chesapeake Bay retriever - niezwykły pies dla niezwykłych ludzi