Samojed (Samoyed) - biały szpic o wielkim sercu

2021-09-23

Samoyeda trudno jest pomylić z jakimkolwiek innym psem, nawet z podobnymi rasami innych białych szpiców. Charakterystyczny „uśmiech samojeda” sprawia, że psy tej rasy wyglądają na zawsze radosne i przyjazne – całe szczęście pierwsze wrażenie zazwyczaj dobrze odpowiada charakterowi.

Nie da się ukryć, że na zdjęciach wyglądają jak białe anioły, idealne psie chmurki, które tylko czekają na przytulanie się w zimowe wieczory. Bardziej realistyczny obraz wyłania się po pierwszym spotkaniu na żywo. Choć faktycznie najczęściej są w pogodnym nastroju i zawsze gotowe obdarzyć czułością każdą napotkaną osobę, z podobnym entuzjazmem witają błotniste kałuże, a swój entuzjazm wyrażają głośnym szczekaniem. Nie jest to może opis wymarzonego, białego psa, lecz kto świadomie zdecyduje się na samojeda z wszystkimi jego zaletami i wadami, zyska wiernego przyjaciela, z którym nigdy nie będzie się nudzić.

Historia rasy

Samoyedy to psy, które przez wieki towarzyszyły Nieńcom (znanym także jako Samoyedzi). Ten koczowniczy lud żyjący na terenach północnej Rosji, niemal pod kołem podbiegunowym, żył z białymi szpicami niemal od zawsze. Trudno jest powiedzieć, kiedy rasa została ukształtowana. Co jednak ciekawe, choć Nieńcowie nie skupiali się na ingerencji w ich wygląd, od zawsze preferowali psy o białym umaszczeniu.

Samojedowie kochali swoje psy i spędzali z nimi czas nie tylko podczas pracy (polowania, ciągnięcie zaprzęgu, wypas reniferów), ale też podczas chwil relaksu. Psy bawiły się z dziećmi, a nocą pupil spał razem ze swoją rodziną – dzięki temu wszystkim było cieplej w surowym klimacie Syberii. Dzięki takiemu podejściu samojedy różnią się znacząco charakterem od pozostałych szpiców północy – potrzebują bliskiego kontaktu swoich ludzi i są łagodniejsze.

Samojedy zdobyły popularność poza granicami swojej malej ojczyzny dzięki polarnikom, którzy zachwycili się wytrzymałością tych pięknych psów. Samojedy, znane wtedy jako Bjelkiers, towarzyszyły norweskiemu naukowcowi Fridtjofowi Nansenowi podczas próby zdobycia Bieguna Północnego w 1895 roku. Pomimo że wyprawa skończyła się niepowodzeniem, a żadnemu psu nie udało się z niej wrócić, Nansen zachwycił się ich determinacją i przyjaznym charakterem. Samojedy uczestniczyły też w wyprawie Roalda Amundsena na biegun południowy w 1911 roku. Docenione przez pierwszych badaczy, zdobyły tak dużą sławę, że niemal wszystkie ekspedycje odbywały się z ich udziałem. Można założyć, że większość żyjących obecnie samojedów to potomkowie psów uczestniczących w odkrywaniu Arktyki i Antarktyki.

Psy, które należały do zaprzęgu polarników, wracały wraz z nimi do Europy. Pierwszy samojed przybył do Anglii razem z Ernestem Kilburnem-Scottem, zoologiem, który uczestniczył w wyprawie do Archanielska w 1880 roku. Zachwycony swoim pierwszym szczeniakiem samojeda, wrócił na Syberię, by sprowadzić do ojczyzny więcej tych wspaniałych psów. To on w dużym stopniu odpowiada za rozpropagowanie rasy, opracował też pierwszy wzorzec samoyeda w 1909 roku. W 1912 roku rasa została uznana przez Kennel Club.

samoyedy

Charakter i osobowość

Samoyed jest pogodnym i przyjaźnie nastawionym do świata psem, który w większości przypadków będzie z radością witał każdego człowieka, innego psa i z dużym prawdopodobieństwem także inne zwierzęta. Pogodny i bezkonfliktowy charakter samojeda na co dzień poprawia humor wszystkim, którzy mają z nim kontakt, lecz ma też swoje trudniejsze strony.

Samojed kocha wszystkich ludzi i zazwyczaj jest wyjątkowo ufny wobec obcych. Oznacza to, że nie tylko nie sprawdzi się jako pies obronny, ale też trzeba będzie uważać, by sam nie padł ofiarą złodzieja.

Wyjątkowo przyjazne nastawienie wobec innych psów nie oznacza też, że nie będzie on wymagał socjalizacji. Samoyedy jako psy żyjące kiedyś w większych grupach, czują często nieodpartą chęć zaprzyjaźniania się z psami poznanymi na spacerze. Początkowo Twój samoyed może nie do końca rozumieć, czemu nie każdy pies ma ochotę na wspólną zabawę. Z drugiej strony, na widok psiego kolegi pupil może chwilowo ogłuchnąć na wszelkie komendy, by przywitać się ze znajomym. Konieczny jest więc trening posłuszeństwa ze szczególnym naciskiem na przywołanie.

Samojed jest też psem nieco niezależnym i upartym. Choć niezwykle inteligentny (wbrew temu, co czasami zdarza się mówić zniecierpliwionym opiekunom), samojed czasami wydaje się nie do końca rozumieć koncepcję robienia czegoś tylko dlatego, że jego opiekun tego chce. Nie wyklucza to wielkiej miłości białego miśka do swojego człowieka, jednak należy się liczyć z tym, że samojed od czasu do czasu będzie miał inny pomysł na życie niż jego przewodnik. Są to kwestie, nad którymi można z powodzeniem pracować, jednak są psy mniej lub bardziej podatne na szkolenie.

Warto też wiedzieć, że samojed to rasa, która bardzo głośno okazuje wszelkie uczucia. Szczekanie jest dla nich sposobem komunikacji, niekoniecznie oznacza ostrzeżenie przed niebezpieczeństwem. Samojed chętnie z Tobą porozmawia na każdy temat, a jego zasób dźwięków jest imponujący. To nie tylko klasyczne szczekanie, ale też wycie, mruczenie, mlaskanie i szereg innych, które trudno jest nawet opisać. Niestety oznacza to, że samojed może nie być najlepszym wyborem, jeżeli mieszkasz w bloku i masz napięte relacje z sąsiadami. Może się okazać, że Twój pupil nabierze ochoty na poszczekanie sobie w środku dnia podczas Twojej nieobecności – niekoniecznie z powodu lęku separacyjnego, ale tak po prostu, w ramach spontanicznego śpiewania sobie.

Przy wszystkich minusach życia z tym kochanym, lecz niepokornym psem, jest to wspaniały towarzysz życia. Jak widać, nie jest to pies dla każdego, jednak życie z nim jest jedną, wielką przygodą.

Dla kogo samoyed

Trzeba przyznać, że samojed to charakterystyczny pies, którego lepiej nie wybierać na towarzysza, kierując się tylko wyglądem – choć ten też ma duże znaczenie. Biały pies o gęstej, podwójnej sierści dla osoby, która ubiera się na czarno oznacza codzienne czyszczenie ubrań rolkami przed wyjściem z domu. Chyba że nieco sierści na ubraniach nie jest dla Ciebie powodem do stresu – wtedy samojed będzie psem dla Ciebie. Ogólnie dystans do pewnych rzeczy przy samojedzie jest raczej wskazany.

Pies dla osób aktywnych

Mówi się, że samojed ma najmniejszą potrzebę ruchu i pracy ze wszystkich szpiców z północy. Naszym zdaniem jest to sformułowanie bardzo mylące. Samoyed ma bowiem bardzo dużą potrzebę ruchu, to, że nie jest pod tym względem aż tak wymagający jak np. husky, czy malamut nie zmienia faktu, że potrzebuje większej aktywności niż większość psów. Jeden dłuższy spacer dziennie może nie wystarczyć, a znudzony samoyed na pewno sam znajdzie sobie rozrywkę w postaci przemeblowania mieszkania lub zmiany aranżacji ogródka. Niestety zazwyczaj jego pomysły w zakresie urządzania wnętrz nie są doceniany przez nasz niedoskonały, ludzki zmysł estetyczny, rozsądniej więc będzie zapewnić samoyedowi regularne dalsze wycieczki.

Warto jednak powiedzieć, że ulubioną aktywnością może być po prostu włóczęga terenowa z opiekunem. Na ćwiczenia z zaprzęgiem najlepiej poczekać do 15 miesiąca życia i organizować pierwsze treningi, gdy badania na dysplazję stawów biodrowych po osiągnięciu docelowego wzrostu pozwolą na taką aktywność.

Nie ma żadnych przeciwwskazań, by ćwiczyć z samoyedem psie sporty, warto jednak ostrzec, że nie jest to typowy pies sportowy. Choć można wypracować z samoyedem współpracę podczas treningu, będzie to trudniejsze niż z rasami słynącymi ze swoich osiągnięć, np. border collie. Samoyed jest absolutnym przeciwieństwem postawy „will to please” bordera, co sprawia, że osoba początkująca w typowych sportach kynologicznych z samojedem łatwo może się zniechęcić.

Samoyed i dzieci

Samoyed kocha dzieci, a dzieci kochają samoyeda. Choć istnieją oczywiste różnice między konkretnymi psami, które mogą mieć do zabawy mniejszy lub większy zapał, ogólnie samoyedy są szczęśliwe, mogąc codziennie spędzać czas z dziećmi, a dzieci są uwielbiają przytulać się do tego uroczego miśkowatego psa. Pamiętajmy jednak, że każda miśkowatość ma swoje granice, dlatego dzieci powinny poznać zasady zabawy z czworonożnym przyjacielem, by nie naruszyć jego cierpliwości.

Choć samoyed może być doskonałym psem rodzinnym, na pewno nie jest psem dla dziecka. Odpowiedzialność za psa zawsze należy do dorosłego, a stopień uczestnictwa w opiece dziecka powinien być dostosowany do możliwości dziecka. Warto też wziąć pod uwagę, że wyprowadzenie na spacer silnego psa, który nie zawsze jest posłuszny, to zadanie wyłącznie dla dorosłej osoby, ewentualnie dla starszego nastolatka.

samoyed i dzieci

Samoyed i inne zwierzęta

Samojed jest pełen miłości do całego świata, a szczególnie do innych przedstawicieli swojego gatunku. Socjalizacja jest jednak konieczna, by młody samojed zrozumiał, że nie każdy pies będzie reagował na jego widok równie radośnie jak on na widok… jakiegokolwiek psa.

Relacje samoyeda z kotem nie są tak oczywiste. Raczej nie będzie problemu z tolerowaniem mruczącego współlokatora, ale to od konkretnego yeda i kota zależy, czy będziemy mieć w domu nierozłączną parę, czy mijających się obojętnie znajomych.

Samojed i mniejsze zwierzęta? Trudno jednoznacznie powiedzieć, jak samojed zareaguje na papużkę, kawię domową, czy królika. W przeszłości samojedy czasami uczestniczyły w polowaniach razem z Nieńcami, lecz nigdy nie była to ich jedyna ani najważniejsza funkcja. Tutaj występuje podobny znak zapytania, jak w przypadku np. labradorów – bardzo radosne i towarzyskie psy, u których jednak do tej pory drzemie w jakimś stopniu instynkt łowiecki. Na pewno warto zachować ostrożność i kontrolować relacje międzygatunkowe, nawet jeżeli wydaje się, że pomimo różnicy gabarytów zwierzaki się polubiły.

Zdrowie samoyeda

Samojedy są raczej psami ogólnie zdrowymi, jednak nie aż tak zdrowymi, jak mogłoby się to wydawać w przypadku psów rasy pierwotnej. Choć rasa ukształtowała się niemal bez ingerencji człowieka, a plany współczesne plany hodowlane nie wpłynęły negatywnie na ich zdrowie, samojedy są narażone na kilka chorób typowych dla tej rasy. Jest to w pewnym stopniu cena za ich śnieżnobiałą sierść – białe psy są o wiele częściej narażone na choroby oczu i uszu, często mają także problemy dermatologiczne.

Najczęstsze choroby samojedów:

Dysplazja stawów biodrowych
Dysplazja stawów łokciowych
Dysplazja siatkówki
Zaćma
Niedoczynność tarczycy
Cukrzyca
Zespół rozszerzenia i skrętu żołądka
Postępujący zanik siatkówki (PRA)
Niedoczynność tarczycy

Ryzyko choroby zmniejsza się, jeżeli pupil pochodzi z hodowli, która bada rodziców przed planowanym kryciem i dopuszcza do hodowli wyłącznie psy zdrowe. Samo szczenię powinno być też przebadane pod kątem dysplazji i chorób oczu.

Samoyedy, które nie maja przed sobą kariery hodowlanej ani wystawowej, warto wykastrować. Samce mają skłonność do raka prostaty w późniejszym wieku, a zabieg pozwoli uniknąć choroby w przyszłości.

samoyed-charakter

Żywienie – karma dla samoyeda

W przypadku samojedów nie mniej ważne od tego, jaką karmę otrzymuje pupil jest to, jak ją otrzymuje. Jako rasa narażona na rozszerzenie i skręt żołądka, samojed powinien otrzymać karmę po spacerze, po posiłku natomiast nadchodzi czas na relaks.

Innym czynnikiem, jaki warto wziąć pod uwagę podczas wyboru karmy, jest skłonność do dysplazji stawów biodrowych. Karma ze składnikami aktywnymi wspierającymi stawy warto stosować nawet jeśli pupil ma idealne wyniki badań – dysplazja może pojawić się w późniejszym wieku, nawet jeżeli pies miał zdrowych rodziców, dlatego o stawy warto dbać regularnie.

Pozostałe wskazówki dietetyczne nie różnią się szczególnie od ogólnych zaleceń dla wszystkich psów. Wysokomięsna, bezzbożowa karma z prostym składem będzie najbardziej odpowiednia.

Pielęgnacja samoyeda

Pielęgnacja samojeda jest prostsza, niż mogłoby się to wydawać. Choć imponująca sierść wygląda na trudną do pielęgnacji, tak naprawdę pod tym względem jest łatwiej, niż można by było przypuszczać.

Dwuwarstwowa sierść samojeda wydaje się miękka i delikatna, lecz tak naprawdę jest ona raczej sztywna. Szata samojeda nie tylko chroni pupila przed zimnem, ale też wyróżnia się właściwościami samoczyszczącymi. Błoto samo wykrusza się z sierści, co oznacza, że po spacerze nie zawsze trzeba od razu wsadzić ulubieńca do wanny, lecz najczęściej konieczne będzie odkurzanie.

Samoyeda wystarczy regularnie wyczesywać. Lepiej nie zaniedbywać czesania. Poza względami czysto estetycznymi (mniejsza ilość sierści w mieszkaniu) czesanie zapobiega filcowaniu się podszerstka, które jest nie tylko nieestetyczne, ale może też powodować zapalenie skóry. Przed czesaniem warto użyć odżywki ułatwiającej rozczesywanie w sprayu.

Kąpania samojedów lepiej w miarę możliwości unikać. Choć są to psy odporne, wyjście z mokrą sierścią może wywołać chorobę, a suszenie ich sierści po kąpieli jest prawdziwym wyzwaniem. To zadanie zajmuje czasami niemal cały wieczór – polecamy od razu zaopatrzyć się w naprawdę solidną suszarkę, jeżeli tylko możesz – całkiem niezłym pomysłem może okazać się zakup suszarki dla zwierząt. By podkreślić śnieżnobiałą sierść, polecamy korzystanie z szamponów dla psów o białej sierści.

Pozostałe zabiegi pielęgnacyjne są standardowe: obcinanie pazurów, pielęgnacja oczu i uszu, czyszczenie zębów.

Samoyed – wzorzec rasy i wygląd

Kraj pochodzenia: Rosja

Klasyfikacja FCI: Grupa 5 – szpice i psy pierwotne, sekcja 1 – północne psy zaprzęgowe

Wysokość: Psy ok. 57 cm, suki ok. 53 cm

Waga: 25-30 kg.

Wrażenie ogólne: Średniej wielkości, elegancki biały szpic. Silny, wytrzymały i pełen wdzięku. Na pierwszy rzut oka można odróżnić samca od samiczki.

Temperament: Przyjacielski, otwarty, czujny i aktywny, bardzo towarzyski.

Głowa: Mocna i klinowata.

Oczy: Ciemnobrązowe, szeroko rozstawione. Nieco skośne, o migdałowym kształcie. O „śmiejącym się” miłym wyrazie.

Uszy: Proste, małe i mięsiste. Trójkątne, nieznacznie zaokrąglone na końcach. Osadzone wysoko i szeroko.

Szyja: Mocna, średniej długości, dumnie noszona.

Tułów: O długości nieznacznie przekraczającej wysokość w kłębie. Szeroka, głęboka i długa klatka piersiowa.

Ogon: Wysoko osadzony.

Kończyny: Widziane z przodu – proste i równoległe. Chód energiczny i swobodny, niestrudzony.

Sierść: Podwójna okrywa włosowa. Włos okrywowy gęsty, elastyczny, gruby i obfity. Podszycie krótkie, delikatne, gęste.

Umaszczenie: Czysto białe, kremowe lub biało-biszkoptowe (białe z małą ilością biszkoptowych znaczeń).

Imię dla samoyeda

Imię dla psa: Alfa, Bolt, Śnieżek, Płatek, Olaf, Fluffy, Polar, Snow, Kokos, Jogurt, Mleko, Casper, Bieluch, Bongo, Bounty, Czester, Dyzio, Gandalf, Jogi, Fiodor, Loki, Marley, Odyn, Szogun.

Imię dla suczki: Alaska, Alba, Bianka, Bajka, Pianka, Bella, Bambi, Beza, Candy, Dolly, Owca, Freya, Fruzia, Kika, Kora, Kulka, Lexy, Lola, Masza, Nika, Perła, Pusia, Pyza, Rosita, Śnieżka.

samoyed-szczeniak

Ile kosztuje samoyed

Pomimo że hodowli samojeda w Polsce jest sporo, ceny są raczej wysokie. Szczeniak z hodowli ZKwP będzie kosztował powyżej 6500 zł. Cena będzie też uzależniona od skojarzenia i przeznaczenia szczeniaka – zdarza się, że szczenięta, dla których nie planuje się kariery wystawowej, będą odrobinę tańsze od tych, które zapowiadają się na przyszłych czempionów.

Czytaj również: Pies ~ Rasy psów

Być może zainteresuje Cię również ten wpis: 5 pomysłów na zabawę z psem w domu

Poprzedni wpis: Papuga żako - informacje dla przyszłego opiekuna

Pokaż więcej wpisów z Wrzesień 2021